O εγκέφαλος μπορεί να προστατεύσει την καρδιά

Έχουν γίνει 26 μελέτες σχετικά με την επίδραση που μπορεί να έχει το στρες  στο χώρο εργασίας με τις καρδιακές παθήσεις.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως ένα εχθρικό περιβάλλον εργασίας σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου και υψηλής αρτηριακής πίεσης σε ποσοστά από 13-20%.

Οι επιπτώσεις του στρες στο χώρο εργασίας είναι ακόμα πιο αξιοσημείωτες στους άνδρες. Στην Ιαπωνία, υπάρχει ειδικός όρος, ο όρος Karoshi που σημαίνει θάνατος από υπερκόπωση και βασίζεται στο φαινόμενο αιφνίδιου θανάτου σε προηγουμένως υγιή άτομα που υπέστησαν είτε εγκεφαλικό επεισόδιο είτε καρδιακή προσβολή όταν εκτέθηκαν σε σοβαρό στρες στο χώρο εργασίας.

Είναι σαφές ότι το άγχος από οποιαδήποτε πηγή και η προσέγγιση του καθενός από εμάς σ’ αυτό, μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην ευημερία μας. Γνωρίζοντας αυτό το γεγονός μπορούμε κάνοντας ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής μας να μειώσουμε τους κινδύνους. Ωστόσο, είναι επίσης δυνατόν η κατανόηση της δυσμενούς σηματοδότησης μεταξύ εγκεφάλου και καρδιάς κατά τη διάρκεια σοβαρού στρες, να μας βοηθήσει να αποφύγουμε την καρδιακή νόσο και να επιβιώσουμε.

Εγκέφαλος και καρδιά: Μια δυναμική σχέση

Μια πρόσφατη μελέτη έδωσε κάποιες ενδείξεις για τη δυναμική σχέση ανάμεσα στην καρδιά και το μυαλό. Ο εγκέφαλός μας δημιουργεί μια πρωτεΐνη που ονομάζεται νευροτροφικός παράγοντας εγκεφάλου (ΒDNF) και βοηθά τον εγκέφαλο και το νευρικό σύστημα να αναπτύσσεται, βοηθά τα νεύρα να επικοινωνούν και εμπλέκεται στην ικανότητά τους να αλλάζουν και να προσαρμόζονται.

Με απλά λόγια λειτουργεί στα νευρικά μέρη του συστήματος του οργανισμού που απαιτούνται για την επισκευή τη μάθηση και τη μνήμη. Επιπλέον, όταν τα επίπεδα της πρωτεΐνης αυτής είναι υψηλά, ο παράγοντας BDNF φαίνεται να λειτουργεί ως ένα φυσικό αντικαταθλιπτικό.

Μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins πρόσφατα έμαθε περισσότερα για το πώς η πρωτεΐνη BDNF σηματοδοτεί την καρδιά και επηρεάζει τη λειτουργία της.

Η BDNF συνδέεται στην καρδιά μέσω ενός υποδοχέα που ονομάζεται TrkB (κινάση Β σχετιζόμενη με τροπομυοσίνη). Καθώς η BDNF αυξάνεται και δεσμεύει τον υποδοχέα TrkB, βοηθά την καρδιά, τα αιμοφόρα αγγεία και τα νεύρα να μεγαλώσουν και να αναπτυχθούν.

Η ομάδα των ερευνητών δημιούργησε γενετικά τροποποιημένα ποντίκια που δεν διαθέτουν λειτουργικούς υποδοχείς TrkB στην καρδιά. Εξαιτίας αυτού, τα ποντίκια δεν μπορούσαν να αποκριθούν στην απελευθέρωση από τον εγκέφαλο της πρωτεΐνης BDNF. Αυτό που συνέβη κατά τη διάρκεια του πειράματος ήταν το προφανές: Oι καρδιές των ποντικών που δεν ήταν ευαίσθητες στην πρωτεΐνη BDNF έγιναν πιο αδύναμες, πιο σκληρές και ήταν λιγότερο σε θέση να χαλαρώσουν και να λαμβάνουν αίμα με κάθε χτύπο. Αυτές οι αρνητικές επιδράσεις στην καρδιά αυξήθηκαν με τη σωματική καταπόνηση.

Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο ο εγκέφαλος λειτουργεί σε σχέση με την καρδιά όταν αντιμετωπίζει το στρες είναι η τόνωση των νεύρων, προκειμένου να απελευθερωθεί αδρεναλίνη. Η αδρεναλίνη κάνει την καρδιά να πάλλεται γρηγορότερα και με περισσότερη δύναμη. Όταν η πρωτεΐνη BDNF είναι χαμηλή, ή η καρδιά δεν είναι δεκτική σ’ αυτήν, τότε η καρδιά παραμένει ευαίσθητη στην αδρεναλίνη.

Ο συνδυασμός είναι προβληματικός, επειδή μια καρδιά που δεν είναι δεκτική στην πρωτεΐνη BDNF και είναι ανίκανη να προσαρμοστεί στο στρες, τότε εκτίθεται στο στρες και μπορεί γρήγορα να αποδυναμωθεί και να νοσήσει.