Σαν σήμερα, πριν 21 χρόνια, “έφυγε” ο Οδυσσέας Ελύτης.
Ο Οδυσσέας Ελύτης υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους ποιητές μας, που τιμήθηκε με βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979. Αποτέλεσε ένα από τα επίλεκτα μέλη της λεγόμενης «γενιάς του τριάντα» στον χώρο της καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Ο Οδυσσέας Ελύτης γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης το 1911 και το πραγματικό του όνομα ήταν Οδυσσέας Αλεπουδέλης. Οδυσσέας Ελύτης είναι το φιλολογικό του ψευδώνυμο.
Από μικρός εγκαταστάθηκε με τους δικούς του στην Αθήνα, όπου τέλειωσε τη Μέση Εκπαίδευση σε ιδιωτικό σχολείο. Κατόπιν σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και αργότερα παρακολούθησε μαθήματα φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης, στο Παρίσι.
Εμφανίστηκε για πρώτη φορά ως ποιητής το 1935 δημοσιεύοντας ποιήματα στο περιοδικό “Νέα Γράμματα”. Ο Οδυσσέας Ελύτης έγραψε ποιήματα και δοκίμια.
Το 1940 εξέδωσε την ποιητική συλλογή “Προσανατολισμοί”, το 1943 τον “`Ηλιο τον πρώτο”, το 1946 το “`Ασμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό της Αλβανίας”, το 1959 το “`Αξιον Εστί”. Το “`Αξιον Εστί πήρε το πρώτο βραβείο ποιήσεως και μελοποιήθηκε από το Μίκη Θεοδωράκη. Το 1960 εξέδωσε τις “`Εξι και μια τύψεις για τον ουρανό”, το 1971 “Το φωτόδεντρο και η δέκατη τέταρτη ομορφιά”, το 1978 “Μαρία Νεφέλη” (πολυσέλιδο συνθετικό ποίημα), το 1982 τα “Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας”, το 1984 την ποιητική συλλογή “Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου”, το 1985 το “Μικρό Ναυτίλο” (ποιήματα) και το 1990 τη συλλογή ποιημάτων “Ιδιωτική Οδός”.
Ο Ελύτης δημοσίευσε και άλλα ποιήματα, μικρότερης όμως σημασίας: “Ο ήλιος ο ηλιάτορας”, “Θάνατος και Ανάστασις του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου”, “Τα ρω του έρωτα”, “Το μονόγραμμα”, “Τα ετεροθαλή”.
Το 1976 εξέδωσε το βιβλίο “Δεύτερη γραφή”, που περιλάμβανε μεταφράσεις ξένων λογοτεχνών, π.χ. του Λοτρεαμόν, του Πολ Ελυάρ, του Πιέρ Ζαν Ζουβ κλπ. Αξιόλογα είναι και τα δοκίμια του “Ο ζωγράφος Θεόφιλος”, “Ανοιχτά Χαρτιά”, “Η μαγεία του Παπαδιαμάντη”. Το 1984 εξέδωσε το έργο του “Σαπφώ”, μια μετάφραση των αποσπασμάτων της ποιήτριας Σαπφώς. Ακόμα το 1985 εξέδωσε σε μετάφραση την Αποκάλυψη του Ιωάννη.
Ο Ελύτης, είναι ένας από τους καλύτερους σύγχρονους ποιητές, βραβεύθηκε με βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979. Το 1978 ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστήμιου της Σορβόννης, το 1981 του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και το 1987 του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ο Οδυσσέας Αλεπουδέλης θα φύγει από τη ζωή στις 18 Μαρτίου 1996, σε ηλικία 85 ετών.
Μερικά από τα σπουδαιότερα αποφθέγαματα του:
Τα τρία Τ της επιτυχίας: Ταλέντο, Τόλμη, Τύχη.
Το άπειρο υπάρχει για μας όπως η γλώσσα για τον κωφάλαλο.
Όταν ακούς «τάξη», ανθρωπινό κρέας μυρίζει
Από τον Θεό τραβιέται ο άνθρωπος όπως ο καρχαρίας από το αίμα.
Την αλήθεια την «φτιάχνει» κανείς ακριβώς όπως φτιάχνει και το ψέμα
Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις.
Κάνε άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά
Πιάσε το ΠΡΕΠΕΙ από το ιώτα και γδάρε το ίσαμε το πι.
Αρκετά λατρέψαμε τον κίνδυνο κι είναι καιρός να μας το ανταποδώσει.
Όταν η συμφορά συμφέρει, λογάριαζέ την για πόρνη.
Η λύπη ομορφαίνει επειδή της μοιάζουμε.
Χαράξου κάπου με οποιονδήποτε τρόπο και μετά πάλι σβήσου με γενναιοδωρία…
Μια νομοθεσία εντελώς άχρηστη για τις Εξουσίες θα ‘τανε αληθινή σωτηρία
Και η Ποίηση πάντοτε είναι μία όπως ένας είναι ο ουρανός. Το ζήτημα είναι από πού βλέπει κανείς τον ουρανό.
Εγώ τον έχω δει από καταμεσίς της θάλασσας.
Φτασμένες οι προλήψεις σε μια καθαρότητα μαθηματική, μας οδηγούν στη βαθύτερη γνώση του κόσμου.
Για να πατάς στέρεα στη γη, πρέπει το ένα πόδι σου να είναι έξω από τη γη.
Βαρύς ο κόσμος να τον ζήσεις, όμως για λίγη περηφάνια το άξιζε.
Δυστυχώς και η Γη με δικά μας έξοδα γυρίζει
Αλλά με τις ξόβεργες μπορεί να πιάνεις πουλιά, δεν πιάνεις ποτέ το κελαηδητό τους. Χρειάζεται η άλλη βέργα, της μαγείας, και ποιος μπορεί να την κατασκευάσει αν δεν του ‘χει από μιας αρχής δοθεί;
Η αλήθεια βγαίνει χυτή σαν το νιόκοπο άγαλμα, μόνον μέσ’ από τα καθάρια νερά της μοναξιάς· κι η μοναξιά της πένας είναι από τις πιο μεγάλες.