Βρωμιά και δυσωδία πνίγουν Κάτω Μονή, Αθηένου, Αραδίππου, Μονή, Πύργο και Μοναγρούλι
Από τη σύσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας και δυστυχώς μέχρι και σήμερα υπάρχουν χιλιάδες συμπολίτες μας που είναι υποχρεωμένοι καθημερινά να διαβιώνουν μέσα στη μπόχα και τη μόλυνση που τους επιβάλλουν κτηνοτροφικές και πτηνοτροφικές μονάδες που περικυκλώνουν τις πόλεις και τα χωριά τους.
Όλοι περάσαμε από τη βρωμιά της Αραδίππου καθώς οδηγούμε από τη Λευκωσία προς την Αγία Νάπα και τον Πρωταρά. Μάθαμε τα σημεία και κλείνουμε τα παράθυρά μας πολλά λεπτά προηγουμένως πριν εισβάλει η δυσωδία στο αναπνευστικό μας σύστημα. Το ίδιο όμως συμβαίνει, στην Αθηένου, στη Μονή, τον Πύργο και το Μοναγρούλι της επαρχίας Λεμεσού και στην Κάτω Μονή της επαρχίας Λευκωσίας. Τώρα μαθαίνουμε και για τα δυτικά προάστια της Λευκωσίας λόγω των κτηνοτροφικών μονάδων της Κοκκινοτριμιθιάς.
Και εμείς αντιδρούμε ενώ είμαστε απλώς περαστικοί. Πώς ανέχονται να ζουν καθημερινά σε αυτή την αντίξοη κατάσταση οι κάτοικοι αυτών των χωριών; Ξέρουν τί βάζουν στον οργανισμό τους με κάθε εισπνοή; Ξέρουν τι είναι το υδρόθειο; Διαμαρτύρονται; Τι κάνει το κράτος; Πώς αντιδρούν οι τοπικές Αρχές;
Παρακολουθώντας τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 που υπάρχει το διαδίκτυο, μέχρι σήμερα, είναι εύκολο να εντοπίσεις μικρές και μεγάλες διαμαρτυρίες κατοίκων για υφιστάμενες, παράνομες και νόμιμες κτηνοτροφικές μονάδες οι οποίες μειώνουν την ποιότητα της ζωής τους. Είτε με την άσχημη μυρωδιά που εκπέμπεται από την ίδια τη φάρμα, είτε από τα λύματα που μπορεί να διοχετεύονται στη γη χωρίς καμιά προστασία του υπεδάφους είτε από το κόπρισμα τεράστιων εκτάσεων χωραφιών χωρίς τη εφαρμογή των ορθών διαδικασιών.
Στις αντιδράσεις των κατοίκων εντοπίσαμε και αντιδράσεις κρατικών υπηρεσιών, όπως των υπουργείων Εργασίας και Εσωτερικών ή και κομμάτων, κυρίως των Οικολόγων. Οι αντιδράσεις τους, κυρίως λεκτικές, περιλαμβάνουν πολλές υποσχέσεις, κάποιες επισκέψεις και ελάχιστες μέχρι μηδαμινές πράξεις.
Για την Κάτω Μονή, από το 2011 βρίσκουμε δημοσιεύματα και επισκέψεις τριών υπουργών στο χωριό: Ελένη Μαύρου, Νεοκλής Συλικιώτης, Σωκράτης Χάσικος. Δεκάδες υποσχέσεις καμιά απτή ενέργεια. Διαβάζουμε, επίσης, για νομικές διαδικασίες που δεν τελειώνουν ποτέ. Στη νοτιοανατολική περιοχή της Λεμεσού, τουλάχιστον τρία χωριά ζουν σε ασφυκτικό κλοιό ρυπογόνων κτηνοτροφικών υποστατικών και άλλων εγκαταστάσεων, που εξοντώνουν το φυσικό περιβάλλον της περιοχής και κατ’ επέκταση επηρεάζουν αρνητικά την καθημερινή ζωή και κυρίως την υγεία των κάτοικων. Επιστολές σε έπαρχους, υπουργούς ακόμα και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Το πρόβλημα εκκρεμεί.
Στην Αραδίππου και στην Αθηένου ελάχιστη μέχρι μηδαμινή η αντίδραση των κατοίκων. Φαίνεται να έχουν δεχτεί τη μοίρα τους να συμβιώνουν με την μπόχα. Σκόρπια δημοσιεύματα για παράνομες φάρμες που δημιουργούνται με τις ευλογίες (στραβά μάτια) των τοπικών αρχών αλλά όχι κάτι οργανωμένο.
Από τα δημοσιεύματα βλέπουμε ότι κράτος, τοπικές αρχές και κόμματα αδιαφορούν, αποφεύγουν ή δεν θέλουν να δώσουν μια λύση στο πρόβλημα. Οι κτηνοτροφικές μονάδες είναι τεράστιες και τα τελευταία χρόνια συνδυάστηκαν και με ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς βιοαερίου. Άρα τα οικονομικά συμφέρονται μεγάλα και το κράτος πάντα τους κάνει πλάτες. Συν του ότι οι σταθμοί Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ακόμα και αν λειτουργούν λανθασμένα και αντί να βελτιώνουν το περιβάλλον το μολύνουν, εντούτοις στις αναφορές προς την Ευρωπαϊκή Ένωση αναφέρεται μόνο η ύπαρξή τους.
Χρειάζεται άμεση εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων και ουσιαστικός έλεγχος των κτηνοτροφικών μονάδων και των σταθμών βιαερίου και επανεξέταση των σχετικών αδειών επεξεργασίας των λυμάτων τους. Πρέπει να οριστούν νέες κτηνοτροφικές ζώνες και να γίνει μεταστέγαση των ήδη υφισταμένων μονάδων.
Απόστολος Κρασίτης
Μηχανικός Περιβάλλοντος