Επειδή φαίνεται πως η Κυβέρνηση τελεί υπό σύγχυση σε σχέση με το ποιες είναι οι οδηγίες της Κεντρικής Τράπεζας για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και δεν φαίνεται να εισακούει τους χιλιάδες δανειζόμενους συμπολίτες μας, που αυτή την περίοδο αντιμετωπίζονται με ένα αυταρχικό και απολυταρχικό τρόπο από τις κυπριακές τράπεζες, το Δημοκρατικό Κόμμα επιθυμεί να βοηθήσει την Κυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη να καταλάβει που βρίσκεται το πρόβλημα.
Οι τέσσερεις σε ισχύ σχετικές οδηγίες της Κεντρικής Τράπεζας είναι αντιφατικές, αλληλοσυγκρουόμενες και συγκεχυμένες και λειτουργούν σαν αντικίνητρο για τις αναδιαρθρώσεις. Επιπλέον, αυτές εφαρμόστηκαν μονομερώς και χωρίς διάλογο και χωρίς να έχει αλλάξει η σχετική νομοθεσία, που θα βοηθήσει τις τράπεζες να τις εφαρμόσουν.
Ως αποτέλεσμα, οι οδηγίες της Κεντρικής Τράπεζας έχουν αυξήσει κατακόρυφα τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών.
Αυτές οι οδηγίες είναι ο βασικός λόγος, για τον οποίο η Κυβέρνηση και η Κεντρική Τράπεζα πιέζουν για να εφαρμοστούν άμεσα οι διαδικασίες εξπρές για τις εκποιήσεις.
1. Η πρώτη οδηγία, η «Περί Ερμηνειών των Μη-Εξυπηρετούμενων Δανείων και πιστωτικών διευκολύνσεων για αναδιαρθρώσεις (Directive on the definitions of non-performing loans and rescheduled credit facilities)» αφορά την κατηγοριοποίηση ενός δανείου ως «μη εξυπηρετούμενο».
• Αυτή η οδηγία αυξάνει δραματικά την πιθανότητα αθέτησης από τον δανειολήπτη, ενώ στην πραγματικότητα τα πλείστα δάνεια έχουν εγγυητές και ενυπόθηκες εξασφαλίσεις και η αδυναμία πληρωμής είναι προσωρινή λόγω κρίσης.
• Η ίδια οδηγία προνοεί ότι ένα δάνειο παραμένει μη εξυπηρετούμενο ακόμη και αν έχει επιτευχθεί συμφωνία αναδιάρθρωσης και ο δανειζόμενος συμμορφώνεται με αυτήν. Σε κάποιες περιπτώσεις το δάνειο θεωρείται ως «μη εξυπηρετούμενο» ακόμη και για περιόδους που ξεπερνούν την περίοδο αποπληρωμής του χρέους!
• Η οδηγία δεν περιλαμβάνει μίνιμουμ όρια για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. π.χ. ένας δανειζόμενος μπορεί να διατηρεί ένα χρέος σε μία τράπεζα για ποσό €1.000.000 και να έχει καθυστερήσει την πληρωμή μόνο μίας δόσης ή μιας χρέωσης των €10. Ακόμη και σε μια τέτοια ακραία περίπτωση ολόκληρο το ποσό του €1.000.000 θα πρέπει να θεωρηθεί ως «μη εξυπηρετούμενο»…
2. Η δεύτερη οδηγία, η «Περί Διαχείρισης Καθυστερήσεων (Arrears Management)» αφορά τις αναδιαρθρώσεις και περιλαμβάνει δαιδαλώδεις διαδικασίες που προβλέπουν λήψη νέων στοιχείων και επιτρέπουν στις τράπεζες να προχωρούν σε αυξήσεις των επιτοκίων και στην επιβολή εξόδων αναδιαρθρώσεων.
• Εκεί όπου ο δανειζόμενος συνεργάζεται με πάνω από μία τράπεζα, αυτή η οδηγία δίδει τη δυνατότητα στη μία τράπεζα να βάζει βέτο στην αναδιάρθρωση δανείου του δανειζόμενου με μια άλλη τράπεζα.
Ως συνεπακόλουθο, έχουν κυριολεκτικά παγώσει οι προσπάθειες αναδιάρθρωσης δανειζομένων, που συναλλάσσονται με πάνω από μία τράπεζα.
• Σημειώνεται πως τα χρονοδιαγράμματα της οδηγίας για τις διαδικασίες αναδιάρθρωσης ενός δανείου ξεπερνούν κατά πολύ το χρονοδιάγραμμα για τον καθορισμό ενός δανείου ως μη εξυπηρετούμενο (60 μέρες). Ως αποτέλεσμα, οι δανειζόμενοι που επιδιώκουν να αναδιαρθρώσουν τα δάνεια τους, ανακαλύπτουν πως αυτά τα δάνεια έχουν μετατραπεί στην πορεία σε «μη εξυπηρετούμενα».
• Η ίδια οδηγία, προνοεί πως αν η τράπεζα επιδιώξει να μειώσει τον τόκο του δανείου ή να χαρίσει μέρος του χρέους μέσα στα πλαίσια της αναδιάρθρωσης, τότε το δάνειο αυτόματα πρέπει να χαρακτηρισθεί ως «μη εξυπηρετούμενο».
3. Η Τρίτη οδηγία «Περί Διαδικασίας Έναρξης Τραπεζικής Διευκόλυνσης (Loan Origination Process)» προνοεί την παρουσίαση ενός τεράστιου όγκου δικαιολογητικών, εγγράφων και άλλων πληροφοριακών στοιχείων από πλευράς του δανειζόμενου (π.χ. να παρουσιάσει κατάσταση ρευστότητας για τα επόμενα τρία χρόνια) που στην ουσία καθιστούν ανέφικτο το στόχο αναδιάρθρωσης για τις πλείστες μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ακόμη και αν ο δανειζόμενος απλά καθυστερήσει να παρουσιάσει αυτά τα στοιχεία, τότε το δάνειο του αυτόματα χαρακτηρίζεται ως «μη εξυπηρετούμενο».
4. Η τέταρτη οδηγία, η «περί Πρακτικών για τον Υπολογισμό Επισφαλειών και Παραδοχών (Draft Directive on impairment and Provisions Practices)» αφορά τον τρόπο υπολογισμού των επισφαλειών. Αυτή η οδηγία προνοεί συγκεκριμένα μοντέλα και παραδοχές όπως, π.χ. η μελλοντική μεταβολή στις αξίες των ακινήτων, η περίοδος που απαιτείται για την εκποίηση, καθώς και παραδοχές που αφορούν την κυπριακή οικονομία, που είναι ιδιαίτερα αυστηρές και αυξάνουν κατακόρυφα τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών.
Όπως φαίνεται και από τα πιο πάνω παραδείγματα, οι οδηγίες της Κεντρικής Τράπεζας λειτουργούν ως αντικίνητρο στην αναδιάρθρωση των δανείων και επιτρέπουν στις τράπεζες να συμπεριφέρονται ετσιθελικά, αυταρχικά και καταπιεστικά προς τους δανειζόμενους.
Το Δημοκρατικό Κόμμα, ξεκαθαρίζει πως αν το «Πλαίσιο Φερεγγυότητας» που προτίθεται να παρουσιάσει η Κυβέρνηση θα περιλαμβάνει τις ίδιες οδηγίες, χωρίς οποιεσδήποτε αλλαγές και ασφαλιστικές δικλίδες που θα προστατεύουν τους δανειζόμενους, τότε το ΔΗΚΟ θα καταψηφίσει το πλαίσιο αφερεγγυότητας, όταν αυτό παρουσιαστεί ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Είναι για τους πιο πάνω λόγους, που το ΔΗΚΟ, εισηγείται ο νέος νόμος των εκποιήσεων να εφαρμόζεται μόνο για τα μελλοντικά και αναδιαρθρωμένα δάνεια, που θα συνάπτονται μετά τη ψήφιση της νομοθεσίας, έτσι ώστε να παρέχεται κίνητρο στις τράπεζες να προχωρούν με τις αναδιαρθρώσεις και να αποκατασταθεί η ισορροπία στη σχέση τράπεζας-δανειζόμενου.