Τοποθέτηση του ΥΠΕΞ για την γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης

Σε δηλώσεις του, ο Υπουργός Εξωτερικών κ. Νίκος Χριστοδουλίδης, στο ραδιοφωνο του ΡΙΚ  αναφέρθηκε στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού , όπως και για τη χθεσινή Γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο των ερωτοαπαντήσεων:

«Ερώτηση: Θα έρθει η Ειδική Απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ κα Λουτ μετά από την ολοκλήρωση (του γύρου που κάνει σε Βρετανία, Ελλάδα και Τουρκία);

Απάντηση: Αναμένεται να καθοριστεί πρώτα επίσκεψη στην Τουρκία. Δεν υπάρχει μέχρι στιγμής ημερομηνία σύμφωνα με την ενημέρωση που είχαμε από την κα Λουτ. Θα αναμένει και τα αποτελέσματα της σημερινής συνάντησης και ,ακολούθως, θα επισκεφθεί την Κύπρο. Δεν έχουμε αυτή τη στιγμή συγκεκριμένη ημερομηνία να αναφέρουμε, αλλά το πιο σημαντικό είναι μετά τη συνάντηση απ’ την Ελλάδα είναι να της δοθεί συγκεκριμένη ημερομηνία για να επισκεφθεί την Τουρκία. Μέχρι στιγμής σύμφωνα με την ενημέρωση από την ίδια τη κα Λουτ δεν υπάρχει συγκεκριμένη ημερομηνία. Υπάρχει πρόθεση να της δοθεί συγκεκριμένη ημερομηνία, αλλά τουλάχιστον μέχρι χθες μπορώ να πω ότι δεν δόθηκε συγκεκριμένη ημερομηνία.

Ερώτηση: Το βέβαιο είναι ότι έχει εκκρεμότητα, θα ξανάρθει, είναι στη μέση τα πράγματα.

Απάντηση: Σίγουρα θα ξανάρθει και ευελπιστούμε ότι την επόμενη φορά που θα είναι στην Κύπρο, θα μπορούμε να ανακοινώσουμε κάτι πιο συγκεκριμένο σε σχέση με την επανέναρξη των συνομιλιών. Πολλά θα κριθούν αυτές τις μέρες από τη σημερινή συνάντηση και από τα αποτελέσματα της συνάντησης στην Τουρκία.

Ερώτηση: Τώρα να πούμε για αυτή τη συνάντηση γιατί είναι πολύ ουσιαστικό το αποτέλεσμα που θα προκύψει στην Τουρκία. Η κα Λουτ – για να κλείνει αυτό το κεφάλαιο – προ ημερών λέγατε ότι ήταν σε εξέλιξη η ενημέρωσή της για τις διευκρινήσεις που δόθηκαν επί του πλαισίου – αυτό το ζήτημα που έχει προκαλέσει όλο τον θόρυβο. Έχει ολοκληρωθεί η ενημέρωσή της;

Απάντηση: Έχει ενημερωθεί σε σημαντικό βαθμό για το τι έγινε το πρωινό της 4ης Ιουλίου 2017 και αυτή η ενημέρωση θα ολοκληρωθεί μέσα και από τις επαφές που θα έχει και σήμερα και είμαι σίγουρος και στην Τουρκία θα θέσουν αυτό το θέμα ,αλλά και με την επίσκεψή της στην Κύπρο. Αλλά, σίγουρα αυτή τη στιγμή που μιλάμε, η αντίληήη της για το τι έγινε το πρωί της 4ης Ιουλίου είναι σαφώς πιο ολοκληρωμένη απ’ ό,τι ήταν όταν είχε επισκεφθεί την Κύπρο την τελευταία φορά.

Ερώτηση: Εκείνο το πρωί, στις 4 Ιουλίου, στο τραπέζι που δόθηκαν οι διευκρινήσεις.

Απάντηση: Οι διευκρινήσεις του Γενικού Γραμματέα, μέσω του κ. Έιντε. Ήταν το τραπέζι των διαπραγματευτών, αλλά να αναφέρω ότι αυτό το ξεκαθάρισμα του πλαισίου αναφέρθηκε και σε άλλες συναντήσεις που έγιναν παρουσία και των άλλων εμπλεκομένων μερών. Ήταν οι εγγυήτριες δυνάμεις, εκπρόσωποι της ΕΕ.

Ερώτηση: Αυτό που περιμένει ο Τουρκοκύπριος ηγέτης είναι οι διευκρινήσεις, πιο συγκεκριμένα, είναι έτοιμος ο Πρόεδρος να τα παρουσιάσει;

Απάντηση: Αντιλαμβάνεστε ότι βρισκόμαστε σε μια πολύ καθοριστική φάση και δεν είναι μέσα από δημόσιες αναφορές αν αποδέχονται ή δεν αποδέχεται. Σήμερα μέσα από τη συζήτηση αν υπάρχει αποδοχή αυτής της αρχής, τότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ναι είναι σε θέση να αναπτύξει πιο συγκεκριμένα κάποια θέματα και από κει και πέρα να συζητήσουμε από κοινού για να καθορίσουμε αυτές τις εξουσίες. Δεν αποφασίζουμε και επιβάλλουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αντίθετα, θέλουμε μέσα από τη συζήτηση να συμφωνήσουμε με την Τ/κ πλευρά, άρα γι’ αυτό θεωρούμε τη σημερινή συνάντηση σημαντική. Πέραν αυτού, υπάρχουν και άλλα θέματα.

Ερώτηση: Τί είναι οι παρεξηγήσεις – μπορεί να είναι και διχογνωμίες – για τα θέματα της πολιτικής ισότητας στο ίδιο πακέτο;

Απάντηση: Είναι ένα θέμα που θα συζητηθεί. Υπάρχει ένα άλλο θέμα που είναι καθοριστικής σημασίας και προς αυτή την κατεύθυνση είναι η θέση και της Ελληνικής Κυβέρνησης και της Βρετανικής Κυβέρνησης και της κας Λουτ των Ηνωμένων Εθνών, ελπίζουμε να προκύψει και μέσα από τη σημερινή συνάντηση το μήνυμα για άμεση επανέναρξη των συνομιλιών. Ελπίζουμε η σημερινή συνάντηση να ξεκλειδώσει αυτή την προοπτική. Δεν συμφωνούμε και κανείς δεν συμφωνεί με όλα αυτά που ακούμε κυρίως από τουρκικής πλευράς περί Ιουνίου. Δεν υπάρχει η όποια λογική δηλαδή για επανέναρξη των συνομιλιών ή να συζητήσουμε σοβαρά τον Ιούνιο. Κάθε μέρα που περνά ,τα πράγματα είναι σαφώς πιο αρνητικά και είναι ένα άλλο θέμα που θα θέσει ο Πρόεδρος σήμερα στον κ. Ακιντζί. Θεωρούμε ότι μια εξέλιξη θετική από τη σημερινή συνάντηση θα είναι θετικό για όλους – για το σύνολο του κυπριακού λαού Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους. Ένα αποτέλεσμα που δεν θα είναι θετικό, θα είναι κάτι αρνητικό για όλους. Είναι γι’ αυτό τον λόγο που ελπίζουμε ότι η σημερινή συνάντηση θα ξεκλειδώσει την ξεκάθαρη προοπτική για επανέναρξη του διαλόγου.

Ερώτηση: Ποιό είναι το θέμα που πρέπει να ξεκλειδώσει;

Απάντηση: Μέσα από τη συζήτηση που θα γίνει και είμαι σίγουρος ότι θα γίνει εκτενής συζήτηση μεταξύ των δύο ηγετών μόνο χωρίς την παρουσία των Ηνωμένων Εθνών, ευελπιστούμε ότι θα ξεκλειδώσει και όσον αφορά τον χρόνο επανέναρξης των συνομιλιών, αλλά και όσον αφορά και τα θέματα συζήτησης. Ο στόχος του Προέδρου είναι να επαναρχίσουν οι ουσιαστικές συνομιλίες γιατί ούτε εμείς θέλουμε να συνομιλούμε για χάριν των συνομιλιών. Ουσιαστικές συνομιλίες από εκεί που έμειναν στο Κρανς Μοντανά.

Ερώτηση: Τώρα δεν είναι ο χρόνος το πρόβλημα, γιατί δεν υπάρχει συμφωνία στους όρους αναφοράς.

Απάντηση: Όλα σχετίζονται. Γιατί πολύ απλά, αν η θέση της Άγκυρας είναι δεν μπορούμε να ξεκινήσουμε πριν τον Ιούνιο, αυτό εμποδίζει και τη συμφωνία επί των όρων αναφοράς. Γιατί αν δεν θες να ξεκινήσεις πριν τον Ιούνιο δεν θα πας τώρα να συμφωνήσεις επί των όρων αναφοράς.

Ερώτηση: Ναι, μόνο που εμείς έχουμε θέσει καινούργια ζητήματα. Οι αποκεντρωμένες εξουσίες που θα εξηγηθεί είναι καινούργια.

Απάντηση: Στον Κρανς Μοντανά δεν καταλήξαμε σε αποτέλεσμα γιατί υπήρχαν διαφωνίες επί συγκεκριμένων θεμάτων. Πώς μπορούμε να ξεπεράσουμε αυτές τις διαφωνίες; Υπάρχουν τρεις επιλογές ενώπιόν μας. Η πρώτη επιλογή είναι να επιμένουμε στις θέσεις μας, στις προσεγγίσεις μας που γνωρίζουμε ότι δεν θα γίνουν ποτέ αποδεκτές. Η δεύτερη επιλογή είναι να αποδεχτούμε τις τουρκικές θέσεις και να τελειώνει η διαφωνία που έχουμε. Και πάλι, αυτό δεν μπορεί να γίνει. Η τρίτη επιλογή, αν πραγματικά θέλουμε λύση και αν πραγματικά επιθυμούμε τα σημεία που υπάρχει διαφωνία να αντιμετωπιστούν, είναι να μπουν κάτω ιδέες που δεν ξεφεύγουν του πλαισίου της λύσης του Κυπριακού όπως το συζητούμε, έτσι ώστε να δούμε πως ξεπερνούμε τις διαφωνίες. Αν πραγματικά επιθυμούμε, να βρεθεί λύση στα θέματα που διαφωνούμε που δεν μας επέτρεψαν να βρούμε λύση στον Κρανς Μοντανά.

Ερώτηση: Από τη σκοπιά της τουρκικής πλευράς δεν θα αλλάζει το πλαίσιο και δεν θα μιλάμε για άλλα πράγματα εάν δεν αμφισβητηθούν αυτά που είχαν συμφωνηθεί για τα ζητήματα της πολιτικής ισότητας. Είναι κάτι που το λέει καθημερινά ο κ. Ακιντζί και η τουρκική πλευρά και που σας διαβάζω τη δήλωση του Τσαβούσογλου, ο οποίος ισχυρίζεται ότι ‘η αντίληψη των Ε/κ για τη λύση είναι να εντάξουν τους Τ/κ ως εθνική μειονότητα στο υφιστάμενο ελληνοκυπριακό κράτος.

Απάντηση: Επειδή ο κ. Τσαβούσογλου γνωρίζει πολύ καλά ότι η παραδοσιακή τους θέση στο θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων πλέον δεν περνά, επιχειρεί να βρει ένα άλλο σημείο διαφωνίας ανάμεσα στις δύο πλευρές. Αυτό είναι ξεκάθαρο που κάνει με τη συγκεκριμένη δήλωση. Δεν πρόκειται μέσα από δημόσιες αναφορές μεταξύ μας να δημιουργήσουμε κάτι. Ο στόχος μας είναι μέσα από τη σημερινή συνάντηση να επαναρχίσει ο διάλογος και θέλω να πιστεύω ότι ο κ. Ακιντζί βλέπει ξεκάθαρα αυτό που βλέπουμε και εμείς – ότι δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Ότι είναι μονόδρομος η ανάγκη επανέναρξης ουσιαστικών συνομιλιών, για να μην αναφέρει οποιοσδήποτε ότι θέλουμε να συνομιλούμε για χάριν των συνομιλιών. Ούτε αυτό επιθυμούμε αλλά ούτε αυτό μπορεί να γίνει. Είναι πολύ συγκεκριμένα τα θέματα διαφωνίας και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει ιδέες που επιθυμεί σήμερα μέσα από ένα ανοικτό και ειλικρινή διάλογο να συζητήσει, να συμφωνήσουν με τον κ. Ακιντζί και το συντομότερο να αρχίσουμε τις ουσιαστικές συνομιλίες.

Ερώτηση: Ιδέες για μέτρα που μπορεί να αλλάξουν και λίγο το κλίμα και να ενδυναμώσουν την εμπιστοσύνη;

Απάντηση: Και αυτό.

Ερώτηση: Σας ρωτώ για να δούμε πότε να θεωρήσουμε επιτυχημένη αυτή τη συνάντηση, όταν ακούσουμε τί ως ανακοίνωση;

Απάντηση: Να ξεκλειδώσει η προοπτική άμεσης επανέναρξης των συνομιλιών και να υπάρξει και πρόοδος επί των όρων αναφοράς. Αυτό θα είναι μια θετική εξέλιξη μέσα από τη σημερινή συνάντηση και αυτός είναι ο μοναδικός και ξεκάθαρος στόχος του Προέδρου της Δημοκρατίας. Και θέλω να πιστεύω ειλικρινά και θέλω να επαναλάβω ότι ο κ. Ακιντζί αντιλαμβάνεται ότι οποιαδήποτε αρνητική εξέλιξη δεν είναι θετικό ούτε για τον ίδιο ούτε για την Τ/κ κοινότητα.

Ερώτηση: Ποιά είναι η πολιτική εκτίμηση για την απόφαση για τον Μαυρίκιο; Έγιναν χθες παραλληλισμοί, υπάρχει η νομική άποψη ότι μπορεί η Κύπρος να αξιοποιήσει αυτή την απόφαση, ότι της δίνει επιχειρήματα και όπλα και γνωρίζουμε ότι στην ακρόαση έγινε και από πλευράς του Υπουργείου Εξωτερικών αγόρευση εκτός από τον Γενικό Εισαγγελέα.

Απάντηση: Όχι ,επικεφαλής της ομάδας ήταν ο Γενικός Εισαγγελέας. Φυσικά και συμμετείχαν άτομα από το Υπουργείο Εξωτερικών.

Ερώτηση: Έτσι είπε χθες ο Γενικός Εισαγγελέας και μάλιστα είπε ότι ήταν η Νομική Υπηρεσία, το Υπουργείο Εξωτερικών και ιδιώτης ο κ. Πόλυς Πολυβίου.

Απάντηση: Ήταν μια ομάδα με επικεφαλής τον Γενικό Εισαγγελέα. Έχω διαβάσει κάποιες εκτιμήσεις και η σοβαρότητα με την οποία πρέπει να προσεγγίζουμε τέτοια θέματα δεν μας επιτρέπει να κάνουμε την οποιαδήποτε δήλωση, γιατί απλά θα πρέπει πρώτα να δούμε την ανάλυση. Τη συνολική ανάλυση από πλευράς της Νομικής Υπηρεσίας και όταν θα έχουμε κάτι συγκεκριμένο ενώπιόν μας θα τοποθετηθούμε.

Ερώτηση: Δεν είναι μόνο η ανάλυση. Είναι και η συνέχεια που θα έχει αυτή η ιστορία γιατί πρόκειται για μια γνωμοδότηση που το Λονδίνο λέει ότι δεν είναι δεσμευτικού χαρακτήρα και ότι αυτό θα έχει συνέχεια στα Ηνωμένα Έθνη.

Απάντηση: Να αναμένουμε τη νομική ανάλυση και στη συνέχεια θα τοποθετηθούμε. Να μην προτρέχουμε. Έχω δει πολλές δηλώσεις που έγιναν, πολλές αναλύσεις, πολλές εκτιμήσεις. Η σοβαρότητα που πρέπει να μας διακατέχει να μου επιτρέψετε να μην σχολιάσω οτιδήποτε από πολιτικής πλευράς πριν να έχουμε ενώπιόν μας την ανάλυση της εν λόγω απόφασης.»