Για το θέμα των Αγνοουμένων μας έχουμε ασχοληθεί πολλές φορές, είναι οι μέρες τέτοιες όμως που δεν σε αφήνουν να ησυχάσεις. Μια συνέντευξη στον Φιλελεύθερο του δικού μας μέλους στην ΔΕΑ που ασχολήθηκε καθηκόντοςμόνο με την ανθρωπιστική πτυχή του θέματος μας ωθεί να ασχοληθούμε με την άλλη πτυχή του θέματος. Αυτή του εγκλήματος πολέμου που διέπραξε ο Τουρκικός στρατός, συνεπώς το κράτος της Τουρκίας.
Η Τουρκία διέπραξε ένα από τα στυγερότερα εγκλήματα πολέμου. Βασάνισε απάνθρωπα και σκότωσε στρατιώτες αιχμάλωτους πολέμου καθώς και απλούς αμάχους πολίτες από βρέφη έξη μηνών μέχρι ανθρώπους στα βαθειά γεράματα. Πέταγαν τις σορούς τους σε ξεροπήγαδα ή ομαδικούς τάφους, σύμφωνα δε με πληροφορίες κάποιους τους έθαψαν ζωντανούς, άλλους τους έδεσαν και έλιωσαν τα κορμιά τους με τις ερπύστριες των τανκς.
Πως όμως φτάσαμε σε αυτό το χαμηλό επίπεδο αξιοπρέπειας έναντι των Αγνοουμένων μας; Πως στερηθήκαμε του δικαιώματος να καθίσουμε σαν κράτος την Τουρκία στο εδώλιο του κατηγορούμενου στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο; Ποιοι συνωμότησαν για να αποκρύψουν αυτό το ειδεχθές έγκλημα πολέμου;
Όλα άρχισαν την δεκαετία του 80, όταν ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών ήταν ο Αυστριακός Κούρτ Βάλτχαημ, ένας πρώην αξιωματικός των Ναζί, που πιθανόν να ενέχετοσε εγκλήματα του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου. Ταυτόχρονα ειδικός αντιπρόσωπος του ήταν ο Αργεντινός διπλωμάτης Χιούγκο Γκόμπι (Hugo Gobby), που στην χώρα του η στρατιωτική χούντα διεξήγαγε τον λεγόμενο Dirty War(βρώμικο πόλεμο). Εξαφάνισε χιλιάδες συμπατριώτες του Γκόμπι, με μερικές χιλιάδες να αγνοούνται ακόμα.
Έτσι στις 22 Απριλίου 1981,με τους Άγγλους ενεργά στο παρασκήνιο, σε μια σύντομη τελετή στο ξενοδοχείο Λήδρα Πάλας, ο Χιούγκο Γκόμπι, σαν ειδικός αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών ΚούρτΒάλτχαημ, ανακοίνωσε πως επήλθε συμφωνία μεταξύ των «δύο πλευρών» για τους όρους σύστασης της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοουμένους (ΔΕΑ). Δυστυχώς η Επιτροπή συστάθηκε χωρίς να περιλαμβάνει όρο στις έρευνες της για την ποινική εξέταση της κάθε υπόθεσης Αγνοουμένου, αλλά απλά την ανακάλυψη και ταυτοποίηση των λειψάνων με το DNA μέθοδο. Είναι για αυτό τον λόγο που τα πιστοποιητικά θανάτου φέρουν την ένδειξη «αιτία θανάτου, άγνωστη.» ούτως ώστε να μην μπορεί να κατηγορηθεί η Τουρκία για εγκλήματα πολέμου.Έτσι δεν δημιουργείτο προηγούμενο και καλύπτετο και η «φίλη» Αγγλία για τα εγκλήματα της στην Ιρλανδία ενάντια στους αγωνιστές του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού, ούτεγια τον Ναζί ΚούρτΒάλτχαημ. Ταυτόχρονα κάλυψε και ο Χιούγκο Γκόμπι τα εγκλήματα της Χούντας της χώρας του έναντι των συμπατριωτών του.
Η Κυβέρνηση της Δημοκρατίας δεν έπρεπε να δεχθεί με τίποτα την σύσταση της ΔΕΑ χωρίς τον όρο για ποινική έρευνα για τα αίτια θανάτου των Αγνοουμένων συμπατριωτών μας, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Αν αντιστεκόταν σε αυτούς, για να γίνει προσθήκη για ποινική έρευνα για κάθε Αγνοούμενο μας για τα πραγματικά αίτια θανάτου του θα μπορούσε να προσάψει κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου εναντίον της Τουρκίας, ισχυροποιώντας μάλιστα την διαπραγματευτική της θέση καθώς θα επέσειε την υπόθεση ως δαμόκλειο σπάθη και θα καταδείκνυε το παράνομο και βάρβαρο πρόσωπο της κατοχής στην διεθνή κοινότητα..
Όμως η Κυπριακή Πολιτεία έδειξε από την αρχή πως ήθελε το θέμα των Αγνοουμένων μας να κρατηθεί, κακώς, σε πολύ χαμηλούς τόνους. Στις 16η Αυγούστου 1974, στρατιώτες τις Εθνικής Φρουράς, συνέλαβαν τον πολεμικό φωτογράφο του Τουρκικού στρατού, Ergin Konuksever. Δουλειά ήταν να αποθανατίζει κάθε κίνηση και πράξη των Τούρκων στρατιωτών για τα αρχεία του Τουρκικού στρατού. Αυτός είχε αποθανατίσει και τους πέντε του Τζιάος που παραδίδονταν γονατιστοί. Η φωτογραφία εμφανίστηκε από πλειάδα φίλμ που βρισκόταν στην τσάντα που κουβαλούσε μαζί του. Στο συγκεκριμένο φίλμ, του Konuksever σύμφωνα με πληροφορίες που κυκλοφόρησαν τότε, αποθανατιζόταν και τα βασανιστήρια που υπέστησαν μετά, σπάσιμο χεριών και άλλα, προτού εκτελεστούν από τους Τούρκους.
Τι έγιναν όμως τα φίλμ του Konuksever; Πρέπει να γίνει έρευνα για να βρεθούν τα φίλμ καθότι θα αποτελέσουν τεκμήριο για πάμπολλες υποθέσεις Αγνοουμένων μας, που θα ανέδειχνε πως και με ποιο τρόπο χάθηκαν οι άνθρωποι μας. Ποιος έδωσε την διαταγή τον Αύγουστο του 1974 να κρυφτεί η πολύτιμη μαρτυρία των φίλμ για τα εγκλήματα πολέμου της Τουρκίας;
Το γνώριζε ο τότε Προεδρεύων της Δημοκρατίας; Ποιος έδωσε την εντολή να «εξαφανιστεί» η τσάντα με τα φίλμ;
Τα φίλμ του Konuksever πρέπει να έρθουν στην επιφάνεια, το χρωστάμε στους Αγνοούμενους μας.
Πέτρος Ασσιώτης
Πρόεδρος της Κίνησης Προάσπισης της Κυπριακής Δημοκρατίας