Αδιάλλακτη Τουρκία, η οποία φαίνεται να μην έχει τη θέληση να συζητήσει και να ενεργήσει με σκοπό τη λύση του Κυπριακού, θα πρέπει να μας προβληματίσει…
Τελούμε σήμερα το μνημόσυνο των υπέρ πατρίδος πεσόντων Κουκλιωτών, οι οποίοι έδωσαν τη ζωή τους σε διαφορετικές χρονικές στιγμές που η Πατρίδα το απαιτούσε.
Θα ξεκινήσω με μία επισήμανση, ένα σημαντικό γνώρισμα και σημαίνουσα διαφορά των εθνικών αγώνων της Κύπρου, και αναφέρομαι χρονικά από τον αντιαποικιακό αγώνα του 1955-59, μέχρι την υπεράσπιση της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά τις διακοινοτικές ταραχές του 1963-64 και την τουρκική εισβολή του 1974. Είναι καθοριστική η συμβολή των νέων, οι οποίοι παρέδωσαν μαθήματα αγωνιστικότητας και ηρωισμού. Είναι αδιαμφισβήτητα άξιο θαυμασμού, το γεγονός ότι σε κάθε γωνιά της Κύπρου, νέοι, όπως και στην περίπτωση της κοινότητάς σας, έμειναν στην ιστορία γιατί έφτασαν σε μία διαφορετική σφαίρα επίγνωσης και επιτέλεσης του εθνικού καθήκοντος.
Θεωρώ ότι, σε όσες περιπτώσεις καλούμαστε να μνημονεύσουμε ήρωες που έδωσαν τη ζωή τους για αυτή την πατρίδα, θα πρέπει να κάνουμε μία αυστηρή αυτοκριτική, με ειλικρίνεια και παραδοχή, και να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες των επιλογών και αποφάσεών μας. Θα πρέπει να σκεφτόμαστε συγκριτικά, αφενός το σκοπό για τον οποίο αγωνίστηκαν, και αφετέρου, τη σημερινή κατάσταση, τέσσερις και πλέον δεκαετίες από την τουρκική εισβολή με τις γνωστές σε όλους μας συνέπειες.
Πού βρισκόμαστε και πως προχωράμε;
Είναι η ενθύμηση τέτοιων εθνικών περιόδων που πρέπει να μας χορηγεί δύναμη για συνέχιση του αγώνα και επιμονή στους εθνικούς μας στόχους.
Η κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Κύπρος σήμερα, με δεδομένα μία ημικατεχόμενη πατρίδα και μία αδιάλλακτη Τουρκία, η οποία φαίνεται να μην έχει τη θέληση να συζητήσει και να ενεργήσει με σκοπό τη λύση του Κυπριακού, θα πρέπει να μας προβληματίσει.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε τα γεγονότα και τη στάση των Τούρκων εισβολέων κατακτητών. Αυτή την περίοδο μάλιστα που επίκεινται και προβλέπονται σημαντικές γεωστρατηγικές αλλαγές και εξελίξεις. Αυτή την περίοδο που η κατακτητική στάση της Τουρκίας γίνεται όλο και πιο αντιληπτή, με τις συνεχείς προκλήσεις σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο, και την απολυταρχική στάση του προέδρου Ερντογάν, μετά και την επικράτησή του στο πρόσφατο αμφιλεγόμενο δημοψήφισμα.
Από το ΄74 μέχρι σήμερα, η Τουρκία δεν σεβάστηκε καμία συμφωνία και αυτό πρέπει να μας προβληματίζει κατά πόσο θα σεβαστεί οποιαδήποτε συμφωνία από τούδε και στο εξής. Θα σεβαστεί τις δομές και πρόνοιες ενός κράτους που θα δημιουργηθεί μέσα από μία ευρωπαϊκή λύση του Κυπριακού; Θα σταματήσει να χειραγωγεί τους Τουρκοκύπριους, προωθώντας τα δικά της γεωστρατηγικά συμφέροντα; Θα αποσύρει πλήρως τα παράνομα τουρκικά στρατεύματα και τους έποικους ή θα ψάχνει αφορμή για να «επέμβει» στρατιωτικά και πάλι στο νησί;
Είναι γενικά παραδεκτό ότι σήμερα περνούμε μία περίοδο έντονης κινητικότητας στο Κυπριακό που αν η δική μας καλή διάθεση και προσπάθειες έβρισκαν την ανάλογη ανταπόκριση από την τουρκική πλευρά, θα μπορούσαμε να είμαστε αισιόδοξοι για τη λύση του Κυπριακού. Αντί τούτου, οι προτεραιότητες της Τουρκίας είναι η αναβάθμιση και ενδυνάμωση του ψευδοκράτους, και ειδικότερα η πολιτική και διπλωματική εκμετάλλευση της διαδικασίας προκειμένου να κερδίσει πολιτικά κεκτημένα με ή χωρίς τη λύση του Κυπριακού. Απώτερος σκοπός της δεν μπορεί να είναι άλλος από την αποδυνάμωση και αποαναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η Τουρκία, όχι μόνο δεν δείχνει τη διάθεση να συμβάλει στην προσπάθεια λύσης του προβλήματος που ή ίδια δημιούργησε, αλλά επιδεινώνει την κατάσταση με ενέργειες επεκτατικού χαρακτήρα, όπως παραβιάσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ, μη συμμόρφωση στις υποχρεώσεις της έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνεχείς παραβιάσεις στο Αιγαίο, προκλητικές ενέργειες στην Αγία Σοφία, εμμονή στην αναστολή της λειτουργίας της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης κ.α. Ήδη η στάση της καταδεικνύει τις προθέσεις της. Προς αυτή θα πρέπει να στραφούν οι κάθε είδους πιέσεις και όχι προς εμάς που πληρώνουμε ήδη το βαρύ τίμημα της κατοχής.
Δεν μπορεί να μη συμφωνούμε όλοι ότι με τη λύση του Κυπριακού η τουρκική στρατιωτική παρουσία και η οποιαδήποτε επιρροή, πολιτική ή άλλη, από μέρους της Τουρκίας πρέπει να τερματιστεί. Είναι πλέον κοινός στόχος ότι η λύση του Κυπριακού πρέπει να εδράζεται στο Διεθνές Δίκαιο, στις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, στο ευρωπαϊκό κεκτημένο αλλά και να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των πολιτών ανεξάρτητα από γλώσσα, θρησκεία και φυλή. Το έχω τονίσει επανειλημμένα, η ευρωπαϊκή μας ταυτότητα και η δυναμική που απορρέει από τη θέση μας ως μέλος της Ε.Ε., θα πρέπει να αποτελεί τον κύριο μοχλό πίεσης για λύση του προβλήματος.
Θεωρώ ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι υποχρεωμένη να κάνει τη δική της αυτοκριτική και να αποφασίσει πώς θα προχωρήσει παρακάτω. Τις γραμμές που θα κρατήσει, την εξωτερική πολιτική που θα χαράξει και, μεταξύ αυτών, ζητήματα όπως το Κυπριακό θα κρίνουν κατά πόσο η Ευρώπη πιστεύει στον εαυτό της, στις αρχές της και κατά πόσο τις προωθεί χωρίς παρεκκλίσεις και σκοπιμότητες. Ουτοπικές προσεγγίσεις όπως αυτές που ακούσαμε στο παρελθόν, μόνο ψευδαισθήσεις δημιουργούν.
Παράλληλα όμως με τις οποιεσδήποτε προσπάθειες για επίτευξη λύσης του Κυπριακού -μία πτυχή που όπως ανέφερα δεν εξαρτάται αποκλειστικά από εμάς- πρέπει να επικεντρωνόμαστε και στα δικά μας εσωτερικά ζητήματα, και ειδικότερα προς τη δημιουργία ενός καθημερινά λειτουργικού κράτους. Μπορούμε και επιβάλλεται να εκσυγχρονίσουμε τους θεσμούς μας και να κάνουμε τους μηχανισμούς μας πιο αποτελεσματικούς. Πιστεύω ότι η Κύπρος μπορεί, λόγω του μικρού της μεγέθους, να γίνει κράτος-πρότυπο μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένα κράτος πρόνοιας, απαλλαγμένο από διαφθορά και διαπλοκή, απαλλαγμένο από κακονομία, με προσφορά ποιότητας ζωής προς τους απογόνους όλων αυτών των αγωνιστών που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα αυτή.
Το ελάχιστο που οφείλουμε προς όλους αυτούς τους πεσόντες για την υπεράσπιση και ελευθερία της Κύπρου, είναι να μην αλλοιώσουμε ιστορικά του λόγους της θυσίας τους. Άλλωστε δεν μας το επιτρέπει η ιστορία.
Αγαπητοί δημότες της κοινότητας Κουκλιών,
Η κοινότητά σας προσέφερε στο βωμό της πατρίδας οκτώ νέα παλικάρια, των οποίων η νεαρή ηλικία δεν θα μπορούσε να προκαλεί άλλο συναίσθημα παρά δέος και θαυμασμό. Τα νέα αυτά παλικάρια, με ηλικίες από 19 μέχρι 29, τα περισσότερα εξ αυτών κατά το ηλικιακό τους πέρασμα στην ενηλικίωση, επέδειξαν μία πατριωτική ωριμότητα και σοβαρότητα προς την πατρίδα. Ριψοκίνδυνοι, τολμηροί, θαρραλέοι, αψηφώντας τον κίνδυνο, υπηρέτησαν τα πατριωτικά ιδεώδη με τα οποία γαλουχήθηκαν και υπερασπίστηκαν την πατρίδα τους.
Οι ήρωές σας αποτελούν τη διαχρονική απόδειξη αντίστασης, στους όποιους επίδοξους κατακτητές που λαθεμένα πιστεύουν ότι μπορούν να μεταβάλουν τον ιδιαίτερο Ελληνισμό της Κύπρου. Πάντοτε θα είμαστε περήφανοι για αυτό το ιδιαίτερο γνώρισμά μας.
Θέλω να πιστεύω ότι αναλογιζόμαστε έστω και σήμερα το μεγαλείο της ψυχής τους, που με επίγνωση οδηγούνταν στο πεδίο της μάχης θέτοντας τον εαυτό τους στην υπηρεσία της πατρίδας τους. Θα ήταν βεβήλωση της ιστορίας μας, εάν ξεχνούσαμε στιγμές σαν και αυτές, τόσο ανθεκτικές στο πέρασμα του χρόνου, χαραγμένες με οκτώ ονόματα νέων, στο μνημείο που δεσπόζει στην είσοδο της Κοινότητάς σας. Και, ναι, «Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία». Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι τα παιδιά αυτά είχαν και τα δύο αυτά χαρίσματα.
Αιωνία τους η μνήμη.