Δηλώσεις Γενικού Γραμματέα της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ Άντρου Κυπριανού, μετά το Εθνικό Συμβούλιο
Ακούσαμε την ενημέρωση από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και έχουμε αναπτύξει ολοκληρωμένα τις σκέψεις και τις θέσεις μας αναφορικά με το πώς εξελίσσονται τα πράγματα. Δεν θα κρύψω την ανησυχία μας για το ρίσκο και την ευθύνη που αναλαμβάνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και οι συνεργάτες του για την πρόταση την οποία έχουν καταθέσει. Είναι και δική μας άποψη ότι θα πρέπει να δοκιμαστεί η Τουρκία στα δύσκολα θέματα και το θέμα στο οποίο θα δοκιμαστεί και θα δείξει κατά πόσο πραγματικά θέλει λύση στο Κυπριακό είναι το ζήτημα της ασφάλειας. Για να διερευνηθεί κατά πόσο η Τουρκία θέλει λύση όμως θα πρέπει να πάμε στην ουσία. Θα είναι τραγικό εάν καταρρεύσει η διαδικασία για θέματα διαδικαστικά, με κίνδυνο μάλιστα, να επωμιστούμε και ευθύνες για τις πιθανές εξελίξεις. Εμείς επιμένουμε λοιπόν ότι θα πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια για λύση στο Κυπριακό. Εάν παρ’ ελπίδα καταρρεύσει η διαδικασία, θεωρώ ότι είναι πολιτική αφέλεια να νομίζει κάποιος ότι θα πάμε το Μάρτη του 2018, μετά από τις προεδρικές εκλογές, και θα συνεχίσουν οι συζητήσεις από το σημείο στο οποίο θα τερματιστούν.
Η έκκληση λοιπόν που απευθύνουμε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας είναι με ανοικτό μυαλό να συζητήσει, εάν θα συζητηθεί τις επόμενες μέρες το όλο ζήτημα, με τα Ηνωμένα Έθνη και να μην αφήσει τη διαδικασία να σταθεί εμπόδιο στη διαδικασία λύσης του Κυπριακού.
Αυτό που εισηγείται ο Πρόεδρος αγγίζει την ουσία, δηλαδή θα πρέπει να συζητηθεί η ασφάλεια και οι εγγυήσεις;
Είναι απλή διαδικασία κατά την δική μας την άποψη. Η ασφάλεια και οι εγγυήσεις θα συζητηθούν και εκεί θα κριθεί πραγματικά τι θέλει η Τουρκία.
Αφού κλείσει πρώτα και η εσωτερική πτυχή;
Μέχρι σήμερα εδώ και σαράντα χρόνια, η θέση της ελληνοκυπριακής πλευράς ήταν ότι θα πρέπει πρώτα να κλείσει η εσωτερική πτυχή του Κυπριακού, ή έστω να φτάσουμε σε ακτίνα σύγκλισης στα θέματα της εσωτερικής πτυχής και μετά να πάμε στη συζήτηση της διεθνούς πτυχής. Είναι γεγονός ότι κάποια πολιτικά κόμματα τα τελευταία χρόνια έθεταν θέμα να αναστραφεί η διαδικασία. Να επιλυθεί πρώτα το θέμα της ασφάλειας και μετά τα υπόλοιπα. Ο κ. Αναστασιάδης απαντούσε με επιχειρήματα γιατί ήταν λανθασμένη αυτή η προσέγγιση. Σήμερα την υιοθετεί. Δεν θα πω τίποτε περισσότερο γιατί αντιλαμβάνομαι ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια προσπάθεια να υπάρξει, αν είναι δυνατόν, συναντίληψη για το πώς θα προχωρήσει η διαδικασία, γιατί επαναλαμβάνω και επιμένω αυτά που συζητιούνται τώρα δεν είναι η ουσία, είναι διαδικαστικά ζητήματα. Θα δώσω λοιπόν μια ευκαιρία τις επόμενες μια-δύο μέρες να δούμε πως θα εξελιχθούν τα πράγματα, αλλά δεν μπορώ παρά να εκφράσω την έντονη μας ανησυχία για όλα αυτά και θέλω να επαναλάβω κάτι το οποίο έχουμε πει κατά κόρον το τελευταίο διάστημα. Όποτε νομίσαμε ότι είχαμε περιθώρια να σκληρύνουμε τη στάση μας και να απαιτήσουμε πράγματα τα οποία θεωρούσαμε ότι ήταν σωστά, και μπορεί κάποια από αυτά να ήταν σωστά, στο τέλος ζημιωμένη έβγαινε η Κύπρος και ο κυπριακός λαός. Εύχομαι αυτό να μην συμβεί αυτή τη φορά διότι οι συνέπειες θα είναι ανυπολόγιστες σε βάρος και της Κύπρου και του κυπριακού λαού.
Χθες όμως κατηγορήσατε τον Πρόεδρο ότι βάζει την καρέκλα πάνω από την Κύπρο, ευκαιρία που λέτε ότι θα δώσετε;
Εξακολουθώ να έχω αυτή την άποψη. Γίνεται μια προσπάθεια από τον κ. Άιντε αντιλαμβάνομαι, για να δουν κατά πόσο θα μπορούσε να συμφωνηθεί η διαδικασία, γι’ αυτό δεν θέλω να επεκταθώ σε αυτή τη φάση.
Θεωρείτε ότι θα ήταν καλύτερα, πριν υποβάλει ο Πρόεδρος την πρόταση του να διαβουλευτεί είτε σε συνεδρία του ΕΣ είτε κατ’ ιδίαν με τα κόμματα και μετά να υποβάλει αυτή την πρόταση; Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στη δική σας εισήγηση- πρόταση που είχατε υποβάλει πριν μήνες στον Πρόεδρο και σε αυτή που υπέβαλε τώρα ο Πρόεδρος;
Το πρώτο που θέλω να πω είναι ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας σε πάρα πολλές περιπτώσεις προχώρησε μονομερώς δίχως να λαμβάνει υπόψη του τις απόψεις των πολιτικών κομμάτων. Δεν θα απαριθμήσω τώρα ποιες είναι αυτές οι περιπτώσεις. Είναι αυτή η περίπτωση η μια, είναι η 1η του Δεκέμβρη η άλλη, είναι χειρισμοί οι οποίοι έκανε κατά την άποψη μου στο Μόντ Πελεράντ 1 και 2 αλλά αυτά τα ζητήματα ας τα αφήσουμε για αργότερα. Τώρα υπάρχει σε εξέλιξη ένα συγκεκριμένο ζήτημα και επαναλαμβάνω θα περιμένουμε να δούμε πως θα εξελιχθούν οι διαβουλεύσεις οι οποίες γίνονται, εάν γίνονται, δεν ξέρω, και στη συνέχεια μπορούμε να πούμε πολύ περισσότερα.
Τώρα σε ότι αφορά στη διαφορά της πρότασης μας με τη δική του. Υπάρχει μεγάλη διαφορά. Εμείς την δική μας πρόταση την υποβάλαμε από τη Γενεύη. Από τότε μέχρι σήμερα την έχουμε επαναλάβει αρκετές φορές. Μιλούμε για μια άτυπη συζήτηση για τα θέματα της εσωτερικής πτυχής, έτσι ώστε να τα φέρουμε σε ακτίνα σύγκλισης. Αυτή θα είναι άτυπη συζήτηση. Εάν διαπιστωθεί ότι μπορούμε να καταλήξουμε καλώς, εάν όχι θα θεωρηθεί ως μη γενομένη. Στη συνέχεια θα πάμε να συζητήσουμε για τα ζητήματα της ασφάλειας. Και επειδή ακούω συνεχώς το ερώτημα εάν θα πάμε να συζητήσουμε σε θέματα της ασφάλειας δίχως να έχουμε ένα χαρτί στο χέρι, αυτή η άποψη διατυπώνεται την ίδια ώρα που λέμε ότι δεν υπάρχει ούτε ένας στη διεθνή κοινότητα που να στηρίζει τις τουρκικές θέσεις διότι είναι απαράδεκτες, και όντως είναι απαράδεκτες. Κανένα δεν πρόκειται να πείσει η Τουρκία εάν επιμείνει ότι θέλει εγγυητικά και επεμβατικά δικαιώματα. Κανένας δεν πρόκειται να την ακολουθήσει σε αυτές τις παράλογες απαιτήσεις της. Γι’ αυτό εγώ λέω δεν πρέπει να ανησυχούμε υπέρμετρα για αυτά τα ζητήματα, από τη στιγμή που η εκτίμηση όλων μας είναι ότι δεν πείθει κανένα η Τουρκία γιατί είναι παράλογες οι απαιτήσεις της.
Η εκτίμηση η δική σας είναι, αντιλαμβανόμαστε, ότι αν κλείσουν τα εσωτερικά ζητήματα, όπως είναι η εκ περιτροπής, που ζητά ο κ. Τσαβούσογλου, και η αποτελεσματική συμμετοχή τότε θα αλλάξει στάση η Τουρκία στο θέμα των εγγυήσεων;
Δεν θα βιαστώ να προδικάσω. Εκείνο που λέω είναι ότι η Τουρκία, τότε, θα υποχρεωθεί να πάρει θέση στα θέματα της ασφάλειας. Και εάν εξακολουθήσει να επιμείνει σε αυτές τις απαράδεκτες θέσεις, τότε κανένας στη διεθνή κοινότητα δεν πρόκειται να την κατανοήσει και όλοι θα της επιρρίψουν ευθύνες για το αδιέξοδο που θα προκληθεί στο Κυπριακό. Αυτό λέμε, στην ουσία του Κυπριακού θα κριθεί η Τουρκία κατά πόσο πραγματικά θέλει ή όχι λύση, και όχι στα διαδικαστικά.
Εάν στο μεσοδιάστημα εμείς αποδεχτούμε αυτά που ζητά η Τουρκία μετά τι θα κάνουμε; Θα τα πάρουμε πίσω;
Γιατί να τα αποδεχτούμε; Ειλικρινά διερωτώμαι γιατί παίρνετε ως δεδομένο ότι πρέπει να δεχτούμε τις παράλογες απαιτήσεις της Τουρκίας για να προχωρήσει ο διάλογος; Έχουμε επιχειρήματα.
Θεωρείτε παράλογη την εκ περιτροπής, γιατί για αυτό μιλάω.
Τότε μιλούμε πάνω σε άλλη βάση. Εγώ δεν θεωρώ ότι η εκ περιτροπής προεδρία με διασταυρούμενη και σταθμισμένη ψήφο είναι παράλογη. Εγώ θεωρώ ότι είναι η μόνη έξοδος σε ότι αφορά τα ζητήματα της εκτελεστικής εξουσίας και θα φανεί στην εξέλιξη των πραγμάτων ποιες είναι οι πραγματικές δυνατότητες για τα διάφορα ζητήματα.
Είπατε «αν υπάρχουν διαβουλεύσεις», δεν σας ενημέρωσε ο Πρόεδρος αν υπάρχουν διαβουλεύσεις;
Αντιλαμβάνομαι ότι αναμένει κάτι, δεν ξέρω τι αναμένει, δεν έχουν λεχθεί πράγματα συγκεκριμένα και έχει ζητήσει να μην επεκταθούμε περισσότερο. Εγώ θα σεβαστώ αυτό το οποίο έχει πει. Δεν θα πω περισσότερα εν αναμονή της τελικής κατάληξης αυτής της πρότασης της οποίας έχει υποβάλει.