Η αναπτυξιακή προοπτική της Κύπρου είναι άμεσα εξαρτημένη από τα οικονομικά δεδομένα που έχουμε ενώπιον μας, τα οποία δυστυχώς δεν είναι ιδανικά. Η Κύπρος είναι δεσμευμένη με ένα μνημόνιο, του οποίου η συνεχής υλοποίηση είναι βασική προϋπόθεση για την εξασφάλιση χρηματοδότησης.
Η χρηματοδότηση βιώσιμης ανάπτυξης θα αποτελέσει μεγάλη πρόκληση τα επόμενα χρόνια. Η σχεδόν ανύπαρκτη δυνατότητα χρηματοδότησης από τις τράπεζες αφήνει ένα τεράστιο κενό, το οποίο δυσχεραίνει τις προσπάθειες για επενδύσεις. Παράλληλα, τα ψηλά κόστη χρηματοδότησης αποτελούν τροχοπέδη στην ανάπτυξη, γιατί αυξάνουν το κόστος του χρήματος και καθιστούν αρκετές αναπτύξεις ως μη βιώσιμες.
Αγαπητές και αγαπητοί,
Το 2014 θα είναι δύσκολη χρονιά, τόσο για την οικονομία, όσο και για την κοινωνία. Το χειρότερο, είναι η αναμενόμενη περαιτέρω αύξηση της ανεργίας και τα κοινωνικά προβλήματα που θα διογκωθούν.
Θα περάσουμε τους επόμενους μήνες δύσκολα. Και σε αυτή την έκτακτη κατάσταση έχουμε τεράστια υποχρέωση να κατανέμουμε με τρόπο δίκαιο και με ευαισθησία τα βάρη της κρίσης.
Παράλληλα, πρέπει να ωθήσουμε του νέους μας να φτιάξουν το δικό τους επιχειρηματικό μέλλον παρέχοντας τους τα απαραίτητα εφόδια μέσα από τα διαθρωτικά κονδύλια.
Φίλοι μου,
Όπως είχα πει το 2014 θα είναι μια δύσκολη χρονιά. Έχουμε σήμερα ανύπαρκτη σχεδόν δυνατότητα παραχώρησης νέων δανείων από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Αλλά και πίεση στους δανειολήπτες για να μειώσουν στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό τις υποχρεώσεις τους.
Ως εκ τούτου, έχουμε την άποψη πως θα πρέπει να μελετηθεί σοβαρά το ενδεχόμενο δημιουργίας Κρατικής Τράπεζας Αναπτύξεως. Προκειμένου να αναπληρωθεί το κενό που υπάρχει στο χρηματοπιστωτικό μας σύστημα, με την τεράστια έλλειψη ρευστότητας που αντιμετωπίζει.
Μεγάλα έργα του ιδιωτικού τομέα που είναι εκκρεμή, να καταφέρουν να προχωρήσουν και να ολοκληρωθούν, προσφέροντας αναπτυξιακή ανάσα στον τόπο και δίνοντας εργασία σε χιλιάδες συμπατριώτες μας που βιώνουν τον εφιάλτη της ανεργίας.
Πρέπει να αντιμετωπίσουμε όλα αυτά που εμποδίζουν την ανάπτυξη. Δεν βοηθάμε όταν έχουμε το ακριβότερο ηλεκτρικό ρεύμα. Όταν έχουμε το πιο αργό και ακριβό διαδίκτυο. Και δεν είμαστε αποτελεσματικοί όταν δαπανούμε το μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ για την παιδεία, χωρίς να έχουμε το αντίστοιχο ποιοτικό αποτέλεσμα. Ούτε και όταν πληρώνουμε τα υψηλότερα δημοτικά τέλη και δεν απολαμβάνουμε τις αντίστοιχες υπηρεσίες. Αυτές οι στρεβλώσεις, δεν μπορούν άλλο να αποτελούν την Κυπριακή πραγματικότητα.
Η μόνη διέξοδος για ανάπτυξη της οικονομίας μας το επόμενο χρονικό διάστημα είναι οι επενδύσεις από το εξωτερικό. Και υπό αυτό το πρίσμα θα πρέπει να αντικρίσουμε και τις αποκρατικοποιήσεις. Να τις μεταχειριστούμε ως ένα όχημα ανάπτυξης και πόλο έλξης επενδύσεων. Ως μια εκσυγχρονιστική κίνηση που θα φέρει χρήμα στη χώρα μας από το εξωτερικό, προς όφελος των καταναλωτών και των φορολογούμενων, αλλά και των ίδιων των εργαζομένων.
Αυτή η μεταρρύθμιση θα είχε σίγουρα καλύτερα αποτελέσματα εάν γινόταν στην ώρα της, και όχι κάτω από την πίεση των σημερινών οικονομικών συγκυριών.
Έχουμε όμως ήδη δεσμευτεί ως πολιτεία για το θέμα αυτό από πέρσι το Νοέμβριο. Οι όποιες δηλώσεις για το αντίθετο αποτελούν απλά αυταπάτες, που αποδείχθηκε με τον χειρότερο τρόπο πόσο επικίνδυνες και ζημιογόνες είναι.
Τεράστιο ρόλο την επόμενη μέρα ασφαλώς, θα παίξει το πως θα εκμεταλλευτούμε με τον καλύτερο τρόπο την ενέργεια. Όχι μόνο για εμάς σήμερα. Αλλά κυρίως για την Κύπρο και τις επόμενες γενιές.
Η ενέργεια ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην οικονομία της χώρας μας. Ένα κεφάλαιο για το οποίο επιβάλλεται να είμαστε απόλυτα προετοιμασμένοι με πραγματισμό αλλά και με όραμα ώστε να καταστεί η χώρα μας ενεργειακό κέντρο.
Αγαπητοί μου,
Η επόμενη μέρα της Κύπρου, με την οικονομία σε στέρεες βάσεις, που θα ατενίζει ξανά το μέλλον με αισιοδοξία αποτελεί τον κύριο άξονα της πολιτικής μας. Μέσα από μια νέα οικονομική πραγματικότητα που δεν θα είναι πλέον ευάλωτη και δεν θα στηρίζεται σε ένα μόνο τομέα.
Όλες εκείνες τις δράσεις που πρέπει να αναπτύξουμε για να στηρίξουμε τους τομείς που ήδη γνωρίζουμε, όπως τον τουρισμό, την οικοδομική βιομηχανία, τις υπηρεσίες. Να δώσουμε ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στη ναυτιλία.
Επιβάλλεται να κάνουμε τις σωστές μελέτες που θα μας υποδείξουν που μπορούμε να είμαστε ανταγωνιστικοί ώστε να αναπτύξουμε νέους τομείς, όπως η παιδεία, η υγεία, η έρευνα, η καινοτομία. Τομείς που απαράδεκτα δεν αντικρίσαμε σοβαρά όλα αυτά τα χρόνια. Τομείς στους οποίους η Κύπρος μπορεί να διαδραματίσει πολύ σημαντικό ρόλο σε ολόκληρη την ευρύτερη περιοχή. Που μπορεί να είναι ανταγωνιστική.
Οφείλουμε ακόμα να διαμορφώσουμε το νομικό μας πλαίσιο και να πατάξουμε τη γραφειοκρατία, ώστε ξένοι επενδυτές να ενδιαφερθούν να επενδύσουν στην Κύπρο. Χωρίς να νιώθουν ανασφάλεια για την επένδυση τους ή να έχουν άσκοπες και χρονοβόρες συναλλαγές με το δημόσιο που θα τους καθυστερούν και θα τους αυξάνουν τα κόστη τους.
Η σημερινή κατάσταση θα πρέπει να είναι το έναυσμα για στροφή στο νέο οικονομικό μοντέλο της οικονομίας μας ώστε να επέλθει η ανάπτυξη. Οι κυπριακές επιχειρήσεις έστω και με τα περιορισμένα μέσα που διαθέτουν έχουν αποδείξει έμπρακτα ότι μπορούν να είναι ανταγωνιστικές και καινοτόμες σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Είναι στο χέρι μας να ενισχύσουμε την επιχειρηματική καινοτομία, ως μείζον κορμό της στρατηγικής μας για ανάπτυξη, στηρίζοντας της εταιρείες που καινοτομούν και ενθαρρύνοντας και άλλες μικρομεσαίες επιχειρήσεις να το πράξουν. Η καινοτομία σε όλα τα επίπεδα θα πρέπει να μας γίνει τρόπος σκέψης και τρόπος ζωής.
Η Κύπρος θα επωφεληθεί με 1,2 δις ευρώ από τα διαθρωτικά ταμεία, τα οποία επιβάλλεται να χρησιμοποιήσουμε για να ενδυναμώσουμε τομείς που παραδοσιακά στήριξαν την Κυπριακή οικονομία όπως τη γεωργία, αλλά παράλληλα για να στηρίξουμε και να ενθαρρύνουμε την καινοτομία και την ανάπτυξη σε τομείς προστιθέμενης αξίας όπως η τεχνολογία.
Φίλες και Φίλοι,
Επιβάλλεται να στηρίξουμε τη δημιουργία νέων καινοτόμων επιχειρήσεων με εξαγώγιμη προοπτική. Για αυτό το λόγο, πέρα από την εκμετάλλευση των διαθρωτικών ταμείων, επεξεργαζόμαστε προτάσεις για ενίσχυση των επενδύσεων σε καινοτόμες επιχειρήσεις με την παροχή κινήτρων σε επιχειρηματικούς αγγέλους.
Για να επιτύχουμε τους στόχους μας για ανάπτυξη, πρέπει να είμαστε ανοικτοί σε συνέργειες και συνεργασίες. Ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να έρθουν πραγματικά κοντά. Να κάνουν την υπέρβαση για να επιτύχουμε την στρατηγική συνέργεια που επιβάλλει η νέα εποχή, ώστε να επιφέρουμε την ανάπτυξη μέσα από μια οικονομία που θα βασίζεται σε ανταγωνιστικούς τομείς. Οι άμεσα ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν λόγο και ρόλο στον σχεδιασμό ώστε να επιτύχουμε την απαραίτητη υλοποίηση των σχεδιασμών μας.
Επιβάλλεται επίσης να κατανοήσουμε πως η ανάπτυξη δεν στρέφεται εναντίον του περιβάλλοντος. Ανάπτυξη και φυσικό περιβάλλον μπορούν να συνυπάρξουν. Έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε αναπτύξεις που θα προβάλλουν το φυσικό μας περιβάλλον και όχι να το καταστρέφουν. Τηρώντας την αρχή αυτή μπορούμε να έχουμε βιώσιμες αναπτύξεις που όχι μόνο θα προσφέρουν εργασία κατά την κατασκευή τους, αλλά θα προσφέρουν εργασία για δεκαετίες κατά τη λειτουργία τους. Που θα είναι βιώσιμες και αειφόρες. Επειδή δεν θα είναι πρόσκαιρες αλλά βασισμένες σε γερά θεμέλια με μακροπρόθεσμη προοπτική. Η πράσινη ανάπτυξη, αυτή που σέβεται το περιβάλλον και το αντιμετωπίζει ως αναπτυξιακό απόθεμα είναι η μόνη εφικτή και βιώσιμη λύση.
Η Πράσινη Ανάπτυξη αποτελεί μια νέα στρατηγική για την έξοδο από αυτήν την κρίση επιδιώκοντας την ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης της χώρας, την ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Όλα αυτά δεν μπορεί να γίνουν χωρίς επένδυση στην παιδεία, τη γνώση, την καινοτομία, τις νέες τεχνολογίες. Η ανάδειξη αυτού του νέου αναπτυξιακού προτύπου ανοίγει νέες δυνατότητες από τον αγροτικό μέχρι τον τουριστικό τομέα, δημιουργώντας νέες προοπτικές στον κλάδο της μεταποίησης, στον κατασκευαστικό τομέα, στον τομέα της ενέργειας.
Αγαπητοί μου,
Χωρίς τυμπανοκρουσίες και εύηχα συνθήματα, κτίζουμε ξανά και με σταθερό βηματισμό την εμπιστοσύνη προς την Κύπρο και την οικονομία της.
Η επίσκεψη του Προέδρου στο Κουβέιτ, η ανταπόκριση που είχε ο Υφυπουργός παρά το Προέδρω στο Λας Βέγκας για το καζίνο, οι αλλεπάλληλες επισκέψεις αξιωματούχων στο Ισραήλ, δείχνουν τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε. Ενδεικτικό παράδειγμα αποτελεί η Ελληνική Τράπεζα που κατάφερε, σε αυτό το αντίξοο περιβάλλον για τις Κυπριακές τράπεζες, να εξεύρει ξένους επενδυτές και ιδιωτικά κεφάλαια για την ανακεφαλαιοποίηση της.
Κλείνοντας, θέλω να σημειώσω πως η Κύπρος είναι η μόνη χώρα στην ευρύτερη περιοχή που τα έχουμε καλά με όλους. Και οφείλουμε να διορθώσουμε το οικονομικό μας μοντέλο με τέτοιο τρόπο ώστε να εξυπηρετούμε στην πράξη τις ανάγκες της ευρύτερης περιοχής. Πρέπει τα πλεονεκτήματα που διαθέτει η χώρα μας ως πόλος σταθερότητας στην περιοχή και ως μέλος της ενωμένης Ευρώπης, να τα κάνουμε να λειτουργούν υπέρ μας. Έχουμε τη δυνατότητα και την προοπτική. Το μόνο που μας έλειπε μέχρι τώρα είναι το όραμα να τα κάνουμε πραγματικότητα.