Yerba santa, το «ιερό βότανο» για τη νόσο του Αλτσχάιμερ

Η νόσος του Αλτσχάιμερ επηρεάζει περίπου 50 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο και ο αριθμός αυτός αναμένεται να ανέλθει σε 152 εκατομμύρια το 2050, σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση για το Αλτσχάιμερ.

Η νόσος του Αλτσχάιμερ είναι μια εκφυλιστική νευρολογική κατάσταση που επηρεάζει διάφορες λειτουργίες του εγκεφάλου και τα πρώιμα συμπτώματα περιλαμβάνουν μικρά προβλήματα με τη μνήμη.

Τα συμπτώματα της νόσου είναι προοδευτικά με την πάροδο του χρόνου και περιλαμβάνουν σύγχυση, αλλαγές στην προσωπικότητα, παραισθήσεις, προβλήματα με τη γλώσσα και την ομιλία και δυσκολία μετακίνησης.

Τα αιτία της νόσου του Alzheimer δεν είναι πλήρως κατανοητά, αλλά εντοπίστηκαν διάφοροι παράγοντες κινδύνου που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις πιθανότητες ενός ατόμου να αναπτύξει την ασθένεια.

Αυτοί οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν την αύξηση της ηλικίας, το οικογενειακό ιστορικό του Αλτσχάιμερ, τους παράγοντες του τρόπου ζωής που σχετίζονται με καρδιαγγειακές παθήσεις και ακόμη και την ανεπιθύμητη κατάθλιψη.

Οι επιστήμονες, στην προσπάθειά τους να βρουν ένα φυτικό εκχύλισμα που θα μπορούσε να προστεθεί στη λίστα με τις δραστικές ουσίες που βοηθούν ασθενείς με νευρολογικές παθήσεις,  εστίασαν τις μελέτες τους στο βότανο Yerba santa (Eriodictyon californicum) και διαπίστωσαν ότι έχει αξιοσημείωτες νευροπροστατευτικές ιδιότητες.

Η Yerba santa, είναι επίσης γνωστή ως «ιερό βότανο» και μπορεί σύμφωνα με τους επιστήμονες να έχει σημαντικές επιπτώσεις για τους ασθενείς με νόσο του Alzheimer.

Είναι ένα ισχυρό νευροπροστατευτικό και αντιφλεγμονώδες χημικό συστατικό που περιέχει θάμνος που ευδοκιμεί στην Καλιφόρνια, μπορεί να οδηγήσει σε μια νέα θεραπεία για τη νόσο Αλτσχάιμερ, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Redox Biology.

Οι ιθαγενείς της Καλιφόρνιας, οι οποίοι ονόμαζαν το φυτό «ιερό βότανο», χρησιμοποιούν εδώ και αιώνες τον θάμνο Yerba santa για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες, θεραπεύοντας με αυτό αναπνευστικά προβλήματα, πυρετό, πονοκεφάλους, αλλά και πληγές, μυϊκούς πόνους και ρευματισμούς.

Για να ταυτοποιήσει τις φυσικές ενώσεις που ίσως να μπορούν να αναστρέψουν τις νευρολογικές παθήσεις, η Pamela Maher, μέλος του Εργαστηρίου Κυτταρικής Νευροβιολογίας του Ινστιτούτου Salk, εφάρμοσε μια τεχνική διαλογής από 400 φυτικά εκχυλίσματα με γνωστές φαρμακολογικές ιδιότητες.

Η επιστημονική ομάδα είχε χρησιμοποιήσει προηγουμένως αυτήν την προσέγγιση για τον εντοπισμό άλλων χημικών ουσιών (όπως τα φλαβονοειδή) σε φυτά που έχουν αντιφλεγμονώδεις και νευροπροστατευτικές ιδιότητες.

Μέσω της διαλογής αυτής, η ομάδα αναγνώρισε το μόριο sterubin ως το πιο ενεργό συστατικό του Yerba santa. Οι ερευνητές εξέτασαν το sterubin και άλλα φυτικά εκχυλίσματα για την επίδρασή τους σε καταστάσεις που σχετίζονται με τη μειωμένη εγκεφαλική δραστηριότητα λόγω της γήρανσης ή άλλων νευροεκφυλιστικών παθήσεων σε ποντίκια.

Διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι το sterubin είχε ισχυρή αντιφλεγμονώδη επίδραση στα μικρογλοιακά εγκεφαλικά κύτταρα. Ήταν επίσης ένα αποτελεσματικό μέσο αφαίρεσης του σιδήρου, γεγονός δυνητικά επωφελές, καθώς ο σίδηρος μπορεί να συμβάλλει στη βλάβη των νευρικών κυττάρων κατά τη γήρανση και στις νευροεκφυλιστικές νόσους. Συνολικά, η χημική ένωση ήταν αποτελεσματική έναντι πολλαπλών παραγόντων που συντελούν στον θάνατο των νευρικών κυττάρων.

«Το sterubin όχι μόνο αποδείχθηκε πολύ πιο ενεργό από τα άλλα φλαβονοειδή του Yerba santa αλλά φαίνεται εξίσου καλό, αν όχι και καλύτερο, με άλλα φλαβονοειδή που μελετήσαμε», σχολιάζει η Δρ. Maher.

Η επιστημονική ομάδα σκοπεύει να δοκιμάσει το sterubin σε ένα ζωικό μοντέλο με νόσο Αλτσχάιμερ και κατόπιν να προσδιορίσει τα φαρμακευτικά χαρακτηριστικά του και τα επίπεδα τοξικότητας στα ζώα.

Με αυτά τα στοιχεία, λέει η Δρ. Maher, θα μπορούσε να καταστεί δυνατή η δοκιμή της χημικής ένωσης στους ανθρώπους, αν και θα ήταν κρίσιμο να χρησιμοποιηθεί sterubin που έχει προέλθει από φυτά που καλλιεργήθηκαν σε τυποποιημένες, ελεγχόμενες συνθήκες.

«Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι κύρια αιτία θανάτου στις ΗΠΑ και τον δυτικό κόσμο γενικότερα. Και επειδή η γήρανση είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για τη νόσο, οι ερευνητές εξετάζουν τρόπους αντιμετώπισης των επιπτώσεών της στον εγκέφαλο.

Η ταυτοποίηση του sterubin ως ισχυρού νευροπροστατευτικού συστατικού που βρίσκεται στο Yerba santa (Eriodictyon californicum) της Καλιφόρνια δημιουργεί πολλές ελπίδες προς αυτή την κατεύθυνση», καταλήγει η Δρ. Maher.