“Για κάτι παλιοχώραφα στο Στρουμπί, έδιναν δάνεια αβέρτα. Άρχισαν οι σπιταρόνες, οι πισίνες, τα δάνεια στη βιομηχανία αλλά την ίδια ώρα άρχισαν και τα εσωτερικά προβλήματα στον Συνεργατισμό”, είπε σήμερα καταθέτοντας για τρίτη μέρα ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για τον Συνεργατισμό, η διοικήτρια, Χρυστάλλα Γιωρκάτζη.
Η Χρυστάλλα Γιωρκάτζη πρόσθεσε, πως από τις αρχές του 2018 ήταν γνωστό στην κυβέρνηση και στη βουλή ότι ο Συνεργατισμός θα πουληθεί. Όσον αφορά τον διορισμό του Νικόλα Χατζηγιάννη στην θέση του Γενικού Διευθυντή, υποστήριξε ότι το στήριζαν τα υψηλότερα στελέχη της κοινωνίας πίσω από κλειστές πόρτες.
Είναι αδιανόητο για οποιοδήποτε κεντρικό τραπεζίτη να πει δημόσια ότι μια τράπεζα έχει πρόβλημα ρευστότητας, είπε συνεχίζοντας.
Παράλληλα, η διοικήτρια κατέθεσε κάποια έγγραφα που αφορούν τις συναντήσεις της με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ωστόσο κάποια αποσπάσματα απουσιάζουν καθώς οι ευρωπαϊκές αρχές δεν άναψαν ακόμα το “πράσινο” φως για παράδοση εμπιστευτικών εγγράφων. Για το ίδιο λόγο δεν μπόρεσε να καταθέσει και τις 11 επιστολές που έστειλε η Κεντρική Τράπεζα στον Υπουργό Οικονομικών.
Ο Πρόεδρος της επιτροπής εμφανίστηκε ενοχλημένος με την εν λόγω κατάσταση καθώς απο τα συγκεκριμένα έγγραφα θα διαπιστώσουν εάν κληθεί να καταθέσει ενώπιον τους ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Η κ Γιωρκάτζη κατέθεσε σήμερα στην Επιτροπή και δύο επιστολές που απέστειλε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις 19/01/2018 και στις 08/02/2018 λέγοντας ότι έχει λάβει την έγκριση να τις παραδώσει αφού αυτές έχουν γίνει, κατά την έκφρασή που χρησιμοποίησε, “sanitised” (απολυμανθεί).
Προηγούμενη επιστολή ημερομηνίας 15/3/2015 η οποία απευθυνόταν προς το Υπουργικό Συμβούλιο, του οποίου προεδρεύει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ανέφερε, «σας την έχουμε παραδώσει, την προηγούμενη φορά».
Σε σχόλιο από την έδρα ότι συνοδευτικό υπόμνημα της επιστολής 19/01/2018 «έχει υποστεί λογοκρισία» επανέλαβε τον ορισμό “sanitisation.”
Η Διοικήτρια της Κεντρικής προέβη η ίδια σε μια παρουσίαση του υπομνήματος εξηγώντας ότι αυτό το κείμενο δείχνει τους λόγους που η ΕΚΤ θεωρεί τη Συνεργατική «ως τράπεζα υψηλού κινδύνου».
Εστιάζονται κυρίως στο ψηλό ποσοστό των ΜΕΔ, το οποίο δεν έχει διαχρονικά παρουσιάσει ουσιαστική βελτίωση, είπε, στην συγκριτικά χαμηλή κάλυψη των ΜΕΔ από προβλέψεις, στην αρνητική επικερδότητα της τράπεζας λόγω του ψηλού ποσοστού ΜΕΔ που καθιστά προβληματική τη βιωσιμότητά της αν δεν βελτιωθεί τάχιστα η κατάσταση με τα ΜΕΔ και στην προβληματική εταιρική διακυβέρνηση.
Η ΣΚΤ είναι η μόνη τράπεζα που εποπτεύεται από την ΕΚΤ για την οποία έχουν επιβληθεί επιπρόσθετα κεφάλαια λόγω αδυναμιών στην εταιρική διακυβέρνηση, ανέφερε.
Πρόσθεσε ότι υπήρχε μια συζήτηση αν θα γινόταν ή όχι ο επιτόπιος έλεγχος. Και επειδή και εμείς, ναι μεν είμαστε συνεργάτες της ΕΚΤ, αλλά κατά πρώτον είμαστε όλοι μας Κύπριοι, «προσπαθούσαμε να κερδίσουμε χρόνο», ανέφερε.
Η κ. Γιωρκάτζη απάντησε επίσης σε δημόσια κριτική που έχει δεχθεί γιατί επέλεξε να μιλήσει τώρα και όχι νωρίτερα για τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η ΣΚΤ.
«Είναι αδιανόητο για οποιοδήποτε (Κεντρικό) Τραπεζίτη να βγει και να πει ότι μια τράπεζα έχει πρόβλημα ρευστότητας δημόσια», ανέφερε.
«Αυτό που ενδιαφέρει πρωτίστως την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου είναι η χρηματοπιστωτική σταθερότητα», διευκρίνισε. Διερωτήθηκε αν έβγαινε ο Διοικητής και έλεγε ότι η τράπεζα αυτή κινδυνεύει τι θα γινόταν την άλλη μέρα, δίνοντας την ίδια ώρα την απάντηση: «Ουρές».
Η κ. Γιωρκάτζη προχώρησε επίσης σε μια ανάλυση αναφορικά με την κρατική ενίσχυση που έχει δοθεί στην ΣΚΤ.
Η τράπεζα αντιμετώπιζε πρόβλημα και όπως γνωρίζετε για να δοθεί κρατική ενίσχυση σε οργανισμό που ελέγχεται από το κράτος χρειάζεται η έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, ανέφερε. Έγιναν διάφορες διαβουλεύσεις από το Υπουργείο Οικονομικών, είπε, και τελικά η Επιτροπή Ανταγωνισμού, η Επιτροπή στο σύνολό της, αποφάσισε να δεχθεί να δοθούν €3,5 δισεκατ. στην Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα.
Εξήγησε ότι από τον Ιανουάριο 2018 είχαν αρχίσει εκροές των καταθέσεων και υπήρχαν συνεχείς αναφορές ότι ο κόσμος έτρεχε να αποσύρει τα χρήματά του. Με τον ρυθμό των εκροών των 30 ημερών από τις 2 Απριλίου, η ρευστότητα που είχε η τράπεζα θα ήταν επαρκής για να πληρώνει τους πελάτες της για περίπου 80 ημέρες, είπε, προσθέτοντας ότι με βάση τις εκροές της τελευταίας εβδομάδας του Απριλίου η τράπεζα είχε ρευστά διαθέσιμα μόνο για 35 μέρες.
«Το κράτος, κατά τη γνώμη μας σωστά και άμεσα προκειμένου να μην καταρρεύσει η τράπεζα, αντέδρασε καταθέτοντας – ήταν κατάθεση πρώτα – €2,5 δισεκατομμύρια, έτσι ώστε να σταθεροποιηθεί η κατάσταση της ρευστότητας και να συνεχίσει ομαλά η διαδικασία πώλησης της τράπεζας», πρόσθεσε η κ. Γιωρκάτζη.
Η κατάθεση αυτή, συνέχισε η ίδια, όπως και το επιπλέον €0,8 δισεκατ. που η κυβέρνηση κλήθηκε να χορηγήσει για να βοηθήσει την ολοκλήρωση της πώλησης εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως κρατική βοήθεια με προϋποθέσεις.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λοιπόν, ανέφερε η Διοικήτρια της Κεντρικής Τράπεζας, δέχθηκε να βάλει το κράτος και αυτά μετατράπηκαν σε κεφάλαιο – τα χρήματα που έβαλε κατ’ αρχήν ως κατάθεση για να ενισχύσει την ρευστότητα της ΣΚΤ – προς την ΚΕΔΙΠΕΣ.
Προς αυτό η κ. Γιωρκάτζη διάβασε ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής απόσπασμα από την σχετική ανακοίνωση της Επιτροπής.
Αναφορά έγινε και στην αλληλογραφία μεταξύ Κεντρικής και Υπουργείου Οικονομικών την οποία η Ερευνητική Επιτροπή κατέχει από τον Ιούνιο του 2017 και έπειτα και η κ. Γιωρκάτζη ρωτήθηκε αν υπάρχει προηγούμενη αλληλογραφία ανάλογου περιεχομένου.
Ναι, απάντησε η Διοικήτρια της Κεντρικής υπάρχει. Εξήγησε ακόμη ότι το 2017 είχαν αρχίσει και γίνονταν τα πράγματα εξαιρετικά κρίσιμα και γι αυτό και είναι απανωτές οι επιστολές, 11 στο σύνολό τους. Αλλά και προηγουμένως γράφαμε και σας έδωσε, νομίζω, ο κ. Γιάγκος Δημητρίου επιστολές προς τον Υπουργό από το 2014, πρόσθεσε.
Διαβεβαίωσε παράλληλα την Επιτροπή ότι η Κεντρική τις έχει και εξέφρασε την πεποίθηση από την στάση που τηρεί ο SSM ότι θα μας επιτρέψει να τις δώσουμε.