Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας σηματοδοτεί τον βαθμό στον οποίο έχουν ξεπεραστεί τα εμπόδια της ανισότητας

Του Αλέξανδρου Ν. Ζήνων *

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας σηματοδοτεί τον βαθμό στον οποίο έχουν ξεπεραστεί τα εμπόδια της ανισότητας, στόχος προς τον οποίο αναμφίβολα έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος τον τελευταίο αιώνα. Η 8η Μαρτίου αποτελεί, επίσης, μια ευκαιρία για να αξιολογήσουμε την κατάσταση των γυναικών, εσωτερικά και παγκοσμίως, και να θέσουμε πρόσθετους στόχους για τη χειραφέτησή τους, με στόχο την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους.

Οι γυναίκες είναι εξίσου παραγωγικά μέλη της κοινωνίας και τα αδιαμφισβήτητα δικαιώματά τους είναι ανθρώπινα δικαιώματα. Η ενδυνάμωση των γυναικών και των κοριτσιών είναι το κλειδί για την εξάλειψη της φτώχειας. Η διεθνής κοινότητα έχει συσχετίσει άμεσα τη γυναικεία χειραφέτηση με ένα βιώσιμο μέλλον για την ανθρωπότητα και την έχει συμπεριλάβει στους Στόχους Αειφόρου Ανάπτυξης του Θεματολογίου 2030.

Οι ηγέτες των κρατών μελών του ΟΗΕ αναγνώρισαν ότι η ισότητα των φύλων παραμένει βασική πρόκληση για την ανθρωπότητα και ότι χωρίς αυτήν, είναι αδύνατη η πραγματοποίηση του οράματός τους για αειφόρο ανάπτυξη σε όλες τής τις διαστάσεις: οικονομική, κοινωνική, περιβαλλοντική. Η ΕΕ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της προώθησης, στο πλαίσιο των εξωτερικών της σχέσεων, της προστασίας, της εκπλήρωσης και της απόλαυσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών.

Η Κύπρος, από την πλευρά της, επιδιώκει να συμβάλει στον οικουμενικό στόχο της χειραφέτησης των γυναικών στο εσωτερικό της, καθώς και μέσω των εξωτερικών της δραστηριοτήτων. Η καταπολέμηση της έμφυλης βίας αποτελεί μία από τις προτεραιότητες του Υπουργείου Εξωτερικών.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, μία στις τρεις γυναίκες θα βιώσει κάποιου είδους σεξουαλική βία κατά τη διάρκεια της ζωής της. Ο όρος «έμφυλη βία» εμπερικλείει τόσο τη σωματική, σεξουαλική, συναισθηματική και άλλες μορφές οικογενειακής βίας όσο και τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων (ΑΓΓΟ), τους παιδικούς γάμους, την εμπορία προσώπων και τη σεξουαλική βία ως όπλο πολέμου.

Η Κύπρος έχει επαινεθεί για την πρόοδό της στην καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων. Είναι λιγότερο γνωστή για τη δράση της σε τομείς, όπως ο ΑΓΓΟ ή η σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και δικαιώματα των γυναικών, οι οποίοι ανταποκρίνονται στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης 5 (ισότητα των φύλων) και 3 (εξασφάλιση υγιούς ζωής για όλους).

Το Υπουργείο Εξωτερικών συνεργάζεται στενά με τους Μη Κυβερνητικούς Οργανισμούς που προωθούν τα δικαιώματα των γυναικών. Το 2015 φιλοξενήσαμε υπό την αιγίδα μας εκπαιδευτικό σεμινάριο του Μεσογειακού Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικού Φύλου, με τίτλο «Αντιμετώπιση του ΑΓΓΟ σε αναπτυξιακά προγράμματα και έργα». Το σεμινάριο ασχολήθηκε με την ενσωμάτωση θεμάτων και πολιτικών σχετικών με τον ΑΓΓΟ στους τομείς εμπειρογνωμοσύνης των συμμετεχόντων, μεταξύ των οποίων κυβερνητικοί λειτουργοί αρμόδιοι για θέματα μεταναστών, προσφύγων και αιτούντων άσυλο. Είμαστε πολύ υπερήφανοι που είχαμε έστω και μια μικρή συμβολή στη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας Μάθησης «Ενωμένοι για τον τερματισμό του ΑΓΓΟ», για την οποία εκφράζω τα συγχαρητήριά μου στον κυπριακό ΜΚΟ.

Παρόλο ότι το ποσοστό μητρικής θνησιμότητας στον κόσμο έχει μειωθεί, κάθε δύο λεπτά μία γυναίκα εξακολουθεί να πεθαίνει κατά τη διάρκεια του τοκετού. Με τη συμμετοχή της στο Διεθνές Συνέδριο «She Decides» (Εκείνη Αποφασίζει), η Κύπρος ένωσε τις δυνάμεις της την περασμένη εβδομάδα στις Βρυξέλλες, με κυβερνήσεις και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς σε μια εκστρατεία για εξασφάλιση οικονομικής στήριξης προς εκείνες τις ΜΚΟ και υπηρεσίες του ΟΗΕ που κάνουν τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγεία και δικαιώματα εκατομμυρίων γυναικών και κοριτσιών πραγματικότητα. Οι οργανώσεις αυτές στηρίζουν κυβερνήσεις στην παροχή καλής ποιότητας υπηρεσιών υγείας, καθώς και την πρόσβαση σε συμβουλευτικές υπηρεσίες, σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, αντισύλληψη, ασφαλή τοκετό, εξετάσεις για HIV και ασφαλή περίθαλψη σε περίπτωση αμβλώσεων.

Όπως εντείνεται η υποστήριξή μας, στο μέτρο των δυνατοτήτων μας, στα δικαιώματα των γυναικών σε διεθνές επίπεδο, έχουμε επίσης σημειώσει πρόοδο όσον αφορά στην αποτελεσματική συμμετοχή των γυναικών στη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής της χώρας μας. Μόλις το 2007 διορίστηκε γυναίκα επικεφαλής του Υπουργείου Εξωτερικών και νιώθω υπερήφανος που ήταν διπλωμάτης καριέρας. Σήμερα, το 18% των Αρχηγών των Διπλωματικών Αποστολών μας είναι γυναίκες, οι περισσότερες από τις οποίες υπηρετούν σε πολύ σημαντικές για την Κύπρο χώρες. Παρατηρείται, επίσης, μια σταδιακή αύξηση του αριθμού των γυναικών διπλωματών, οι οποίες αργότερα στην καριέρα τους θα αναλάβουν ηγετικές θέσεις. Επί του παρόντος, περίπου το 30% των μελών της διπλωματικής υπηρεσίας μας είναι γυναίκες.

Αξιολογώντας την κατάσταση και τα επιτεύγματα των γυναικών στο κυπριακό Υπουργείο Εξωτερικών, είναι προφανές ότι πολλά πρέπει να γίνουν για να επιτευχθεί ο στόχος της πλήρους ισότητας και μιας πιο γυναικείας εξωτερικής πολιτικής. Μολαταύτα, διαπιστώνω σημαντική πρόοδο προς τη σωστή κατεύθυνση. Θεωρώ ζωτικής σημασίας να εργαζόμαστε για ένα κόσμο όπου κάθε γυναίκα και κορίτσι απολαμβάνει την πλήρη ισότητα και όπου όλα τα νομικά, κοινωνικά και οικονομικά εμπόδια για την ενδυνάμωσή τους έχουν ξεπεραστεί.

*Γενικού Διευθυντή Υπ. Εξωτερικών