Μετά από περίπου 20 χρόνια, αναθεωρούνται και εκσυγχρονίζονται οι νομοθεσίες του Οικογενειακού Δικαίου με στόχο την προστασία των συμφερόντων του παιδιού και τη διαφύλαξη των καλών σχέσεων των γονέων με το παιδί.
Σήμερα, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε μια δέσμη νομοσχεδίων που αφορούν την αναθεώρηση και τον εκσυγχρονισμό του Οικογενειακού Δικαίου, ώστε αυτό να ανταποκρίνεται στα σημερινές ανάγκες και απαιτήσεις της κοινωνίας. Πρόκειται για 7 νομοσχέδια τα οποία θα σταλούν στη Βουλή των Αντιπροσώπων για ψήφιση σε Νόμους.
Στα πλαίσια των βασικότερων αλλαγών, μεταξύ άλλων:
1. Εισάγεται το συναινετικό διαζύγιο, προς αποφυγή ακόμη και ψεύτικων αναφορών στο δικαστήριο, που προκαλούσαν προβλήματα στις ενδοοικογενειακές σχέσεις.
Καθιερώνεται ως υποχρέωση των γονιών να διασφαλίζουν το δικαίωμα του παιδιού να επικοινωνεί και με τους δύο γονείς.
2. Ρυθμίζεται ότι η επιμέλεια του παιδιού θα ασκείται από κοινού από τους δύο γονείς, ακόμη και μετά τη λύση του γάμου, αντί της μέχρι σήμερα αποδεκτής λύσης ότι η επιμέλεια ασκείται από τη μητέρα.
3. Το Δικαστήριο σε κάθε δικαστική διαδικασία, πέρα από τα άλλα στοιχεία που λαμβάνει υπόψη πριν από την έκδοση οποιασδήποτε απόφασης, θα λαμβάνει σοβαρά υπόψη το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού, το οποίο θα καλείται ενώπιόν του για να καταθέσει τις απόψεις του.
4. Καθορίζονται συγκεκριμένα μέτρα και διαδικασίες που προστατεύουν και διαφυλάσσουν τις καλές σχέσεις των δύο γονέων, όπως είναι ο αναλυτικός καθορισμός των θεμάτων επιμέλειας και επικοινωνίας εκάστου γονέα με το παιδί, με σκοπό ν’ αποφεύγονται οι μεταξύ τους συγκρούσεις.
5. Ενδυναμώνεται η προστασία της οικογενειακής στέγης, με πρόνοια ότι κανένας εκ των συζύγων δεν θα μπορεί να επιβαρύνει με υποθήκη ή να διαθέσει καθ’ οιονδήποτε τρόπο την οικογενειακή στέγη, έστω και εάν αυτή είναι γραμμένη στ’ όνομά του, χωρίς τη συγκατάθεση του άλλου συζύγου, ούτε επίσης μπορεί να ζητηθεί από τα μέλη της οικογένειας να εγκαταλείψουν τη στέγη, χωρίς τη συγκατάθεσή τους.
6.Για τον υπολογισμό της διατροφής καθορίζεται υποχρέωση κατάθεσης στο Δικαστήριο, όλων των πληροφοριών που σχετίζονται με την περιουσιακή κατάσταση του υπόχρεου για καταβολή της διατροφής μέρους, περιλαμβανομένου και της αποκάλυψης των τραπεζικών του λογαριασμών.
7. Στις περιπτώσεις διαζυγίου, η κατανομή της περιουσίας που αποκτήθηκε κατά τη διάρκεια του γάμου, γίνεται εξ ημισείας μεταξύ των συζύγων και όχι κατά το ένα τρίτο, όπως ισχύει σήμερα.
8. Ρυθμίζεται η δυνατότητα το Δικαστήριο αυτεπαγγέλτως να διατάξει την υποχρεωτική συμμετοχή των γονέων σε εκπαιδευτικά ή και θεραπευτικά προγράμματα, που στοχεύουν στη διαφύλαξη των μεταξύ τους καλών σχέσεων και των σχέσεών τους με το παιδί.
9. Ρυθμίζονται διαδικασίες ταχύτερης εκδίκασης των υποθέσεων Οικογενειακού Δικαίου, με σκοπό την προστασία του παιδιού.
10. Ρυθμίζεται η έκδοση διαζυγίου με απόφαση ενός Δικαστή αντί από τρεις Δικαστές όπως ισχύει σήμερα, ώστε να τριπλασιαστεί ο αριθμός των υποθέσεων που εκδικάζονται κάθε χρόνο.
11. Ρυθμίζεται, επίσης, η δυνατότητα όλες οι υποθέσεις μεταξύ των εν διαστάσει συζύγων να εκδικάζονται από ένα Δικαστή – δυνατότητα που επιτρέπει την καλύτερη διαχείριση των υποθέσεων και του χρόνου εκδίκασής τους.
Επίσης, αποφεύγονται οι συγκρούσεις μεταξύ των συζύγων.
Πρέπει να τονιστεί ότι, στα πλαίσια ετοιμασίας των νομοσχεδίων, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως έλαβε υπόψη τις απόψεις, εισηγήσεις και προτάσεις που κατατέθηκαν από δύο ομάδες ειδικών, εμπειρογνώμων και ακαδημαϊκών, καθώς επίσης και τις εισηγήσεις της κοινωνίας των πολιτών και άλλων οργανωμένων συνόλων, περιλαμβανομένης της Επιτρόπου Ισότητας και Προέδρου του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, οι οποίες κατατέθηκαν κατά τη διάρκεια ευρύτατου δημόσιου διαλόγου.
Η οικογένεια αποτελεί βασική αξία στην κοινωνία και πρέπει να προστατεύεται από τα θεσμικά όργανα μέσω ειδικών μέτρων, ακόμα και όταν βιώνει κάποια κρίση. Ειδικότερα, τα θεσμικά όργανα οφείλουν να ασχολούνται πρωτίστως με την προστασία του υπέρτατου συμφέροντος των ανήλικων τέκνων.