Του Πέτρου Ασσιώτη *
Αφορμή για το άρθρο αυτό μας έδωσαν τα στοιχεία του δημοσιογράφου Αριστείδη Βικέττου για την οδύσσεια των Ελλήνων της Ίμβρου και της Τενέδου που άρχισαν το 1964,άσχετα αν τα νησιά καλύπτονταν από τη Συνθήκη της Λωζάννης. Βλέποντας και συγκρίνοντας την οδύσσεια των Καρπασιτών, που με την δεύτερη φάση της Τουρκικής εισβολής του 1974 παρέμειναν εκεί σχεδόν 14,000 από τους 20,412 κατοίκους, διαπιστώνουμε ότι Ίμβρος, Τένεδος, Καρπασία είναι βίοι παράλληλοι. Χάρη στη ιστορία θα αναφέρουμε τι συνέβη στα δύο αυτά νησιά επειδή ακριβώς το ίδιο σχέδιο της Τουρκία ίσχυσε και στην Καρπασία μας. Το σχέδιο αφελληνισμού της Ίμβρου και Τενέδου ξεκίνησε με το σχέδιο «Εritre Programi” δηλαδή Σχέδιο Διάλυσης, το ίδιο δε σχέδιο ίσως με άλλη ονομασία χρησιμοποιήθηκε και στην περίπτωση της Καρπασίας. Το Σχέδιο Διάλυσης είχε τους εξής βασικούς άξονες:
Α) Με εξαναγκαστικές απαλλοτριώσεις στέρησαν στους κατοίκους της Ίμβρου και Τενέδου πόρους διαβίωσης, για να τους αναγκάσουν να φύγουν. Στην περίπτωση της Καρπασίας, λόγω της εισβολής, η Τουρκία πήρε την γη και το βιός των Καρπασιτών, απαγορεύοντάς τους μάλιστα την ελεύθερη διακίνηση εκτός των χωριών τους από το 1974 μέχρι το 2003 που άνοιξαν τα οδοφράγματα. Το δε βράδυ έκλειναν τα φώτα των δρόμων σαν έμμεσο μήνυμα για κατοίκον περιορισμό.
Β) Την κατάργηση του εκπαιδευτικού συστήματος και της Ελληνικής γλώσσας και στα δύο νησιά. Η Τουρκία εφάρμοσε το Σχέδιο Διάλυσης κατά γράμμα στην Καρπασία κλείνοντας τα τότε λειτουργούντα Γυμνάσια Αιγιαλούσης και Ριζοκαρπάσου, και φέρνοντας φοβερά εμπόδια στην υποτυπώδη λειτουργία των εναπομεινάντων δημοτικών σχολίων Αγίας Τριάδος Αιγιαλούσης και Ριζοκαρπασού. Εκδίωξαν μάλιστα την Ελένη Φωκά, μοναδική δασκάλα στην Αγία Τριάδα, κλείνοντας το εκεί δημοτικό σχολείο.
Γ) Την μεταφορά βαρυποινιτών από την Ανατολία με πρόγραμμα ανοικτής τάχα φυλακής, όπου επιδόθηκαν σε εγκληματικές ενέργειες εναντίων των κατοίκων. Το ίδιο συνέβηκε και στην Καρπασία μας, όπου μεταφέρθηκαν έποικοι επίσης από την Ανατολία που μαζί με τον τουρκικό στρατό κατοχής και Τουρκοκύπριους εξτρεμιστές προέβηκαν σε λεηλασίες, εκφοβισμούς, φόνους καθώς και άλλες εγκληματικές πράξεις εναντίον των Ελλήνων κατοίκων της Καρπασίας. Χαρακτηριστική δε πράξη τους είναι οι Γιαλουσίτες που υφαρπάχτηκαν από τα σπίτια τους τον Αύγουστο του 74 και αγνοούνταν μέχρι πρόσφατα.
Η Κυπριακή Κυβέρνηση, για να αντιμετωπίσει την κατάσταση εξουσιοδότησε τον τότε συνομιλητή Γλαύκο Κληρίδη, να εγείρει το θέμα στον επόμενο κύκλο συνομιλιών στη Βιέννη. Στις συνομιλίες υπό την αιγίδα του Κούρτ Βάλτχαιμ, τότε Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών επετεύχθη συμφωνία μεταξύ Γλαύκο Κληρίδη και Ραούφ Ντενκτάς στις 2 Αυγούστου 1975.
Αυτή η συμφωνία με την ιδιαίτερη πολιτική, και επιμέρους ανθρωπιστική σημασία, έμεινε γνωστή ως η Συμφωνία της Τρίτης Βιέννης, η οποία αποτελεί έγγραφο των Ηνωμένων Εθνών με αριθμό S/11789, και περιλαμβάνει σε γενικές γραμμές τα ακόλουθα.
Επέτρεπε στους Τουρκοκύπριους να μεταβούν με τα υπάρχοντά τους στο βόρειο μέρος της Κύπρου. Ο Ραούφ Ντενκτάς συμφώνησε ότι οι Ελληνοκύπριοι που έμειναν στο βόρειο τμήμα είναι ελεύθεροι να παραμείνουν, ότι θα τους παρασχεθεί κάθε δυνατή βοήθεια για να μπορούν να έχουν μίαν ομαλή ζωή περιλαμβανομένων διευκολύνσεων στον εκπαιδευτικό τομέα, την άσκηση της θρησκείας τους, ως επίσης και ιατρική περίθαλψη από δικούς τους γιατρούς καθώς και ελεύθερη διακίνηση στον βορρά. Η Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών θα έχει ελεύθερη είσοδο στα Ελληνοκυπριακά χωριά και τόπους διαμονής των Ελληνοκυπρίων στο βορρά. Θα δοθεί προτεραιότητα στην επανασύνδεση οικογενειών, πράγμα το οποίον σημαίνει και την μεταφορά αριθμού Ελληνοκυπρίων που ζουν επί του παρόντος στο νότιον τμήμα, στον βορρά.
Τελικά η Τουρκία δεν εφάρμοσε τίποτε από τα συμφωνηθέντα αναγκάζοντας τους κατοίκους της Καρπασίας να φύγουν με αποτέλεσμα να παραμείνουν γύρω στους τριακόσιους εγκλωβισμένους όλοι τρίτης ηλικίας, ακριβώς όσοι απέμειναν στην Ίμβρο και την Τένεδο. Φοβούμαστε ότι σε μια πιθανή λύση, που όπως διαφαίνεται μέρος της θα είναι οι συγκλίσεις Ντάουνερ, όπου η πλευρά μας έχει δώσει το δικαίωμα των τεσσάρων βασικών ελευθεριών στα 73 εκατομμύρια Τούρκων πολιτών, από τον Απόστολο Ανδρέα μέχρι την Πάφο, τότε το «Εritre Programi” δηλαδή Σχέδιο Διάλυσης θα εφαρμοστεί σε ολόκληρη την επικράτεια της Κύπρου.
Για αυτό όσοι μας προτρέπουν να έχουμε εμπιστοσύνη στην Τουρκία, τους απαντάμε ότι ίσως την εμπιστευθούμε μόνο αν πάρει τα στρατεύματα κατοχής της και φύγει από τη χώρα μας.
*Πέτρος Θ. Ασσιώτης
Πρόεδρος Σωματείου Ελεύθερη Ενιαία Καρπασία.