Φέτος το Μάρτη συμπληρώνονται πενήντα χρόνια, από το νέο μεγάλο κύμα απελάσεων Ελλήνων από την Κωνσταντινούπολη. Χιλιάδες Έλληνες της Πόλης διώχνονταν μέσα σε λίγες ώρες, έχοντας δικαίωμα να πάρουν μαζί τους μόνο πράγματα βάρους 20 κιλών και λίρες αξίας 20 δολαρίων. Μια απάνθρωπη εγκληματική πολιτική που έμεινε άγνωστη στο ευρύ τουρκικό κοινό.
Επί ευκαιρία της μαύρης αυτής επετείου άνοιξε την Τρίτη, 4 Μαρτίου, έκθεση με την ονομασία “20 δολάρια, 20 κιλά”, η οποία θα παραμείνει ανοιχτή επί ένα μήνα, στον εκθεσιακό χώρο Τουτούν Ντεποσού, στην Κωνσταντινούπολη και στη συνέχεια θα παρουσιασθεί στην Άγκυρα και στην Αθήνα. Στην έκθεση συμπεριλαμβάνονται φωνητικές καταγραφές με άτομα που υπέστησαν την απέλαση, βίντεο, φωτογραφίες και αποκόμματα δημοσιευμάτων των εφημερίδων της εποχής.
Ο συντονιστής του σχεδίου, Salih Erturan, είναι ένας από τους αυτούς που μίλησαν απευθείας με τους πληγέντες από την απέλαση αυτή. Λέει ότι αυτοί που έφυγαν χαρακτηρίζουν τον εαυτό τους ως Ρωμιοί της Κωνσταντινούπολης και ότι στην Αθήνα αντιμετώπισαν δυσκολίες ακόμη και στο θέμα της γλώσσας.
Η απόφαση για την απέλαση στις 16 Μαρτίου του 1964 συμπεριλαμβάνει 13.000 Ρωμιούς που έφεραν ελληνικά διαβατήρια. Όταν δε αυτοί που έφυγαν δεν μπόρεσαν να αφήσουν πίσω κανένα από τους συγγενείς τους, ο αριθμός αυτών που εγκατέλειψαν την Κωνσταντινούπολη εντός ενός έτους έφθασε τους 45.000 .
Από τη μεριά της η Χουριέτ με τον τίτλο : “20 δολάρια – 20 κιλά>> γράφει:
«Το έτος 1964 ζείτε στην Κωνσταντινούπολη και δημοσιεύεται το όνομά σας σε κατάλογο υποχρεωτικής μετακίνησης κάποιας εφημερίδας. Έχετε το περιθώριο από 48 ώρες μέχρι 10 ημέρες να εγκαταλείψετε τη χώρα που γεννηθήκατε και μεγαλώσατε. Μαζί σας μπορείτε να έχετε μόνο προσωπικά σας είδη μέχρι 20 κιλά και τουρκικές λίρες αντίστοιχες 20 δολαρίων. Σας ζητείτε να μεταβείτε σε μια πόλη που δεν είχατε πάει ποτέ παλαιότερα και να φτιάξετε εξ αρχής τη ζωή σας από το μηδέν. Τι θα κάνατε?