Τι ακριβώς συμβαίνει στο σώμα σας όταν πίνετε Coca Cola;
Χάρη στις πολυάριθμες έρευνες που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια, όλα όσα πολλοί φοβούνταν έχουν επιβεβαιωθεί: η Coca Cola έχει σοβαρές επιδράσεις στην υγεία μας από την στιγμή που πίνουμε έστω και μια γουλιά.
Το γεγονός ότι η Coca Cola είναι χρήσιμη για τον καθαρισμό των κινητήρων των οχημάτων ή για το ξεβούλωμα των υδραυλικών, μας δίνει ένα στοιχείο όσον αφορά τον τύπο των συστατικών που περιέχει.
Έγινε viral στα social media ένα γράφημα για τις βλαβερές συνέπειες που έχει για τον οργανισμό ένα κουτάκι Κόκα κόλα, και πυροδότησε κραυγές τρόμου από τους χρήστες σχετικά με την υγεία.
Τώρα ένα ακόμα γράφημα για την Κόκα Κόλα light αυτή τη φορά, και το χάος που υποτίθεται ότι δημιουργεί στο σώμα μέσα σε λίγα μόλις λεπτά, πυροδότησε νέο κύκλο συζητήσεων και αντεγκλήσεων.
Συνήθως αυτού του είδους τα γραφήματα, τα λεγόμενα infographics είναι γεμάτα από μισές αλήθειες και εμπρηστική γλώσσα. Ο καθένας πρέπει να μπορεί να φιλτράρει αυτά που διαβάζει και να μην γίνεται έρμαιο κάθε δημοσιεύματος, ούτε να υιοθετεί άκριτα το κάθε τι.
Είναι σαφές: Υπάρχει μια γενική συναίνεση μεταξύ των εμπειρογνωμόνων σε θέματα υγείας σχετικά με τις βλαβερές συνέπειες της Κόκα Κόλα και των άλλων σακχαρούχων ποτών στην ανθρώπινη υγεία. Η έρευνα δείχνει ότι η κατανάλωση αυτών των ποτών σε καθημερινή βάση έχει συσχετιστεί με την αύξηση του βάρους, την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2, καρδιακές παθήσεις και άλλες χρόνιες παθήσεις υγείας.
Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως αν καταναλώσει κανείς ένα κουτάκι αναψυκτικό ή ένα ποτήρι λεμονάδα ή αν πιει ένα ποτό Μαργαρίτα θα προκαλέσει ανεπανόρθωτες βλάβες στην υγεία του. Αν δεν του αρέσουν αυτά τα ποτά δεν έχει κανέναν απολύτως λόγο να τα πιει. Δεν έχουν καμία θρεπτική αξία. Αλλά αν του αρέσει να τα πίνει περιστασιακά και δώστε έμφαση στη λέξη «περιστασιακά», τότε δεν κάνει καμία ζημιά στο σώμα του, σε αντίθεση με ό,τι μπορεί να διαβάζουμε.
Αν αναρωτιέστε πού τελειώνει η αλήθεια και αρχίζει η υπερβολή σε τέτοιου είδους γραφήματα, ρίξτε μια ματιά στους παρακάτω ισχυρισμούς.
Ισχυρισμός: Είκοσι λεπτά μετά την κατανάλωση ενός κουτιού Κόκα Κόλα το έναυσμα του σακχάρου στο αίμα προκαλεί έκρηξη ινσουλίνης. Το συκώτι ανταποκρίνεται σ’ αυτό μετατρέποντας όση ζάχαρη μπορεί να πάρει σε λίπος.
Τι ισχύει: Οι συμπυκνωμένες πηγές ζάχαρης, συμπεριλαμβανομένης και της Κόκα Κόλα, ανεβάζουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα γρήγορα και το σώμα ανταποκρίνεται με την απελευθέρωση ινσουλίνης για να φέρει το σάκχαρο από το αίμα στα κύτταρα για παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας. Αλλά θα πρέπει να έχετε κατά νου ότι αυτή η διαδικασία δεν συμβαίνει ειδικά για την Κόκα Κόλα. Το σώμα ακολουθεί την ίδια σειρά διαδικασιών μετά το φαγητό είτε πιείτε Κόκα Κόλα είτε φάτε ένα μάφιν, είτε έχετε μια σακούλα βιολογικά φρούτα σε ένα μπολ και μασουλάτε.
Επιπρόσθετα, η εξήγηση της μετατροπής της ζάχαρης σε λίπος είναι εξαιρετικά απλοϊκή. Η τάση του σώματος να αποθηκεύει το λίπος και το πού αυτό αποθηκεύεται, εξαρτάται από το πόσες θερμίδες καταναλώνετε πάντα σε συνάρτηση με το τι καίτε και το τι τρώτε. Ο περιορισμός των πρόσθετων σακχάρων όπως και των συνολικών θερμίδων που καταναλώνετε είναι σημαντικός για την υγεία του μεταβολισμού.
Ισχυρισμός: 60 λεπτά μετά την κατανάλωση ενός κουτιού κόκα κόλα οι διουρητικές ιδιότητες της καφεΐνης σας στέλνουν στην τουαλέτα για να ουρήσετε, με αποτέλεσμα ο οργανισμός να αφυδατώνεται.
Tι ισχύει: Η τρέχουσα έρευνα δείχνει ότι η καφεΐνη είναι ένα πολύ ασθενές διουρητικό και αν πίνετε καφέ ή άλλες πηγές καφεΐνης τακτικά, μπορεί γρήγορα να δημιουργήσουν μια ανοχή σε οποιαδήποτε επίδραση παραγωγής ούρων. Μια πρόσφατη μελέτη από μετριοπαθείς πότες καφέ διαπίστωσε ότι 4 φλιτζάνια καφέ την ημέρα ενυδατώνουν εξίσου καλά με την αντίστοιχη ποσότητα νερού. Ένα κουτάκι Κόκα Κόλα περιέχει 34 mg καφεΐνης που ισοδυναμεί μόλις με το 1/3 του φλιτζανιού ενός κανονικού καφέ, οπότε δεν θα ήταν δυνατόν να αφυδατώσει τον οργανισμό.
Ισχυρισμός: Μετά από 60 λεπτά, το φωσφορικό οξύ και η διουρητική δράση εξαντλεί το σώμα σας από πολύτιμα θρεπτικά συστατικά που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την οικοδόμηση ισχυρών οστών και των δοντιών.
Τι ισχύει: Υπάρχει κάποια έρευνα που δείχνει ότι ο υπερβολικός φώσφορος στη διατροφή βλάπτει την υγεία των οστών διακόπτοντας το μεταβολισμό του ασβεστίου και της βιταμίνης D και συμβάλλοντας στη διάσπαση των οστών, αλλά αυτό δεν είναι ακόμα απόλυτα κατανοητό. Ο φώσφορος βρίσκεται φυσικά στο βόειο κρέας, τα πουλερικά, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και άλλα τρόφιμα, αλλά προστίθεται επίσης σε πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των αναψυκτικών τύπου κόλα, των επεξεργασμένων κρεάτων όπως οι κοτομπουκιές, τα αλλαντικά, τα κατεψυγμένα γεύματα και τα ψημένα προϊόντα. Και τα φωσφορικά πρόσθετα απορροφώνται καλύτερα από τους φυσικά απαντώμενους τύπους τους.
Είναι μια έξυπνη ιδέα για να περιορίσει κανείς τα επεξεργασμένα τρόφιμα για πολλούς λόγους και το γεγονός ότι μ’ αυτό τον τρόπο αποφεύγει κανείς και την περίσσεια φωσφόρου μπορεί να αποδειχθεί ένα ακόμη καλό κίνητρο.
Τι γίνεται με την Κόκα Κόλα light;
Οσο για την Κόκα Κόλα light, και το νέο γράφημα, οι ισχυρισμοί είναι ακόμα πιο υπερβολικοί και ελάχιστα τεκμηριωμένοι. To γράφημα αναφέρει πως οι τεχνητές γλυκαντικές ουσίες βάζουν το σώμα σε κατάσταση αποθήκευσης λίπους και ότι ο «δυνητικά θανατηφόρος συνδυασμός καφεΐνης και ασπαρτάμης δημιουργούν έναν υψηλό εθισμό». Όμως, αυτοί οι ισχυρισμοί βασίζονται σε θεωρίες που δεν έχουν αποδειχθεί, επομένως δεν αποτελούν στέρεη επιστήμη.
Από την άλλη πλευρά, η έρευνα δεν έχει αποδείξει οριστικά ότι οι τεχνητές γλυκαντικές ουσίες είναι αποτελεσματικές στο να βοηθήσουν τους ανθρώπους να χάσουν βάρος μακροπρόθεσμα. Ετσι λοιπόν παρουσιάζεται μια θεωρία «άσπρο-μαύρο» για ένα αμφιλεγόμενο θέμα που ακόμα είναι υπό συζήτηση.
Μάθετε να εντοπίζετε την ψευδοεπιστήμη στο χώρο της υγείας
Τα παραπάνω δεν σημαίνουν φυσικά ενθάρρυνση για την κατανάλωση της Κόκα Κόλα. Εχει πολλές φορές αναφερθεί ότι δεν είναι κάτι που ωφελεί την υγεία. Θα πρέπει ωστόσο να μάθει κανείς να ξεχωρίζει τι είναι σημαντικό για την υγεία και τη διατροφή αγνοώντας πηγές που βασίζονται σε προκλητική γλώσσα, εντυπωσιασμό και υπερβολικά απλοποιημένες εξηγήσεις, που μόνο σκοπό έχουν να τραβήξουν την προσοχή του αναγνώστη.
Να έχετε κατά νου τις «10 κόκκινες σημαίες» σε ό,τι διαβάζετε σχετικά με την υγεία, όπως τις ταξινόμησε το Πανεπιστήμιο Tufts, ώστε να μπορείτε να ξεχωρίζετε τις αξιόπιστες επιστημονικές πληροφορίες, από τα σκουπίδια.
Σε τι δεν πρέπει να δίνετε βάση σύμφωνα με το Tufts:
1. Συστάσεις που υπόσχονται γρήγορη λύση
2. Προειδοποιήσεις κινδύνου από ένα μόνο προϊόν ή θεραπευτική αγωγή
3. Ισχυρισμοί που ακούγονται πολύ καλοί για να είναι αληθινοί
4. Απλοϊκά συμπεράσματα που προέρχονται από μια σύνθετη μελέτη
5. Συστάσεις που βασίζονται μόνο σε μία μελέτη
6. Συστάσεις που διαψεύδονται από αξιόπιστες Επιστημονικές Οργανώσεις
7. Λίστες «καλών» και «κακών» τροφών
8. Συστάσεις που έχουν δημιουργηθεί για να πουλήσουν ένα προϊόν
9. Συστάσεις που βασίζονται σε μελέτες που δεν είναι αξιολογημένες
10. Συστάσεις από μελέτες που αγνοούν τις διαφορές μεταξύ ατόμων ή ομάδων.