Γιάννης Ρίτσος – Ο ποιητής της Ρωμιοσύνης
«Ετούτος δω ο λαός δε γονατίζει παρά μονάχα μπροστά στους νεκρούς του»
Από τους σπουδαιότερους Έλληνες ποιητές,με διεθνή φήμη και ακτινοβολία. Γεννήθηκε την 1η Μαΐου 1909 στην Μονεμβασία και απεβίωσε στις 11 Νοεμβρίου 1990 στην Αθήνα, σε ηλικία 81 ετών.
Πολλά έργα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Δημοσίευσε πάνω από εκατό ποιητικές συλλογές και συνθέσεις, εννέα μυθιστορήματα, τέσσερα θεατρικά έργα και μελέτες.
Όταν είχε νοσήσει από φυματίωση, την οποία και ξεπέρασε, παρότι δεν ήταν καθόλου συχνό φαινόμενο εκείνη την εποχή, ήρθε σε επαφή με τον μαρξισμό και αυτό ήταν κάτι που επηρέασε βαθύτατα τόσο την ποίησή του, αλλά και τον τρόπο ζωής του.
Μεταξύ των πολλών τιμητικών διακρίσεων που έλαβε, περιλαμβάνεται το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης Λένιν. Μερικά από τα σημαντικότερα έργα του είναι, η Σονάτα Του Σεληνόφωτος, η Ρωμιοσύνη και ο Επιτάφιος.
Πολλά από τα ποιήματά του μάλιστα, έχουν μελοποιηθεί από τον Μίκη Θεοδωράκη, όπως είναι η Ρωμιοσύνη, ο Επιτάφιος και πολλά ακόμα. Ο Γιάννης Ρίτσος ανήκει στο λογοτεχνικό κίνημα του Μοντερνισμού και τα αποφθέγματά του έχουν παραμείνει κειμήλιο, εξίσου σημαντικό με το έργο του.
Ας δούμε μερικά από τα κορυφαία αποφθέγματά του για το μυστήριο της ζωής παρακάτω.
‘Ετούτος δω ο λαός δε γονατίζει παρά μονάχα μπροστά στους νεκρούς του’.
‘Και οι λέξεις φλέβες είναι. Μέσα τους αίμα κυλάει’.
‘Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις -εκεί που πάει να σκύψει με το σουγιά στο κόκαλο, με το λουρί στο σβέρκο, να τη, πετιέται αποξαρχής κι αντρειεύει και θεριεύει και καμακώνει το θεριό με το καμάκι του ήλιου’.
‘Να είμαστε έτοιμοι. Κάθε ώρα είναι η δική μας ώρα’.
‘Κάποτε θ’ ανταμώσουμε στους λόφους του ήλιου. Μην ξεχνάς. Περπάτα’.
‘Δε χρειάζεται να θυμηθείς. Tο ξέρουμε’.
‘Εμείς δεν ξέρουμε τι είναι η ομίχλη. Εμείς που λες όλα τα φτιάχνουμε στο φως’.
‘Μου χρειάζεται πριν απ’ το θάνατό μου μια ύστατη γνώση, η γνώση τού θανάτου μου, για να μπορέσω να πεθάνω’.
‘Κάποτε, από μια σύμπτωση, βρίσκουν οι λέξεις το άλλο νόημά τους’.
‘Μάθε ν’ αγαπάς αυτούς που δεν πληγώνουν την αγάπη’.
‘Το ξέρω πως καθένας μονάχος πορεύεται στον έρωτα. Μονάχος στην δόξα και στο θάνατο. Το ξέρω. Το δοκίμασα’.
‘Αυτά που χάθηκαν, αυτά που δεν ήρθαν μην τα κλαις. Αυτά που τα ‘χες και δεν τα ‘δωσες κλάφ’ τα’.
Ίσως εκεί που κάποιος αντιστέκεται χωρίς ελπίδα, ίσως εκεί να αρχίζει η ανθρώπινη ιστορία, που λέμε, κι η ομορφιά του ανθρώπου’.
‘ Για να φτάσεις να πεις την αλήθεια, θα πρέπει -λέει- να μην περιμένεις πια τίποτα’.
‘Έχεις ακόμη να κλάψεις πολύ ώσπου να μάθεις τον κόσμο να γελάει’.
Γιάννης Ρίτσος: “ΙΣΩΣ ΝΑ ‘ΝΑΙ ΚΙ ΕΤΣΙ”
Όσο περνάν τα χρόνια τόσο οι παλιοί γνωστοί μας απομακρύνονται ο ένας απ’ τον άλλον. Οι άνθρωποι γίνονται περισσότερο κοινωνικοί και λιγότερο ανθρώπινοι. Χάνουν τις ιδιομορφίες τους, τα ιδιαίτερα προτερήματα και τα ελαττώματά τους· σχεδόν ισοπεδώνονται. Οι φιλίες μαραίνονται….