Ημέρα Αγνοουμένων σήμερα. Μια δύσκολη μέρα για όλους μας, ειδικά για τις οικογένειες των αγνοουμένων μας που βιώνουν καθημερινά και καρτερικά το μαρτύριο της αβεβαιότητας της τύχης των αγαπημένων τους. Μια μέρα θύμησης και τιμής, αλλά και ευθύνης. Θυμόμαστε και τιμούμε σήμερα όλους εκείνους που, πιστοί στο καθήκον, παρέμειναν στις επάλξεις και αγωνίστηκαν πειθόμενοι τοις κείνων ρήμασι. Είναι, όμως, και μια μέρα ευθύνης για όλους εμάς να συνεχίσουμε μαζί με τις οικογένειές τους τον δύσκολο, αλλά και ιερό αγώνα για τη σωστή διακρίβωση της τύχης ενός εκάστου, ώστε να δοθεί ένα τέλος στο μαρτύριο που βιώνουν οι οικογένειες για τόσες δεκαετίες.
Σε ομιλία το πρωί σε επιμνημόσυνη δέηση για ανεύρεση των αγνοουμένων, στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιωάννη, την οποία διάβασε ο Επίτροπος Φώτης Φωτίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, δήλωσε ότι το πρόβλημα των αγνοουμένων δεν μπορεί να επιλυθεί χωρίς την ουσιαστική και αποτελεσματική συνεργασία της Τουρκίας.
Κάλεσε για άλλη μια φορά την Αγκυρα να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις της προς αυτή την κατεύθυνση. Διαβεβαίωσε επίσης για μια ακόμη φορά ότι η επίλυση του ανθρωπιστικού προβλήματος των αγνοουμένων και του δράματος που βιώνουν οι οικογένειές τους για τόσες δεκαετίες, αποτελούσε και αποτελεί για την Κυβέρνηση ύψιστη προτεραιότητα.
Ο Πρόεδρος αναφέρθηκε στο έργο της ΔΕΑ, λέγοντας ότι η στήριξη της κυπριακής Κυβέρνησης προς την Επιτροπή με κανέναν τρόπο δεν υποδηλώνει και την ικανοποίησή μας για τους ρυθμούς ή και για τα μέχρι τώρα αποτελέσματα.
“Για να ευοδωθεί με επιτυχία το έργο της ΔΕΑ, χρειάζονται να γίνουν πολλά ακόμη, αφού ένας πολύ μεγάλος αριθμός Ελληνοκυπρίων, της τουρκικής εισβολής, όπως και της περιόδου 1963-‘67 ακόμα αγνοούνται. Για να προχωρήσει το πρόγραμμα εκταφών της ΔΕΑ θα πρέπει να αντιμετωπιστούν συγκεκριμένα προβλήματα τα οποία, κατά κύριο λόγο, οφείλονται στην έλλειψη ικανοποιητικής συνεργασίας της τουρκικής πλευράς”, ανέφερε.
Διαβεβαίωσε ότι η πλευρά μας θα συνεχίσει να εργάζεται και να προβάλλει με κάθε δυνατό τρόπο το θέμα, έτσι ώστε να πεισθεί η Τουρκία να συμβάλει ενεργά στο έργο της ΔΕΑ και να της παράσχει την αναγκαία συνδρομή για την ταχύτερη επίτευξη αποτελεσμάτων, υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει από πλευράς Αγκυρας η αναμενόμενη ανταπόκριση στο αίτημα του ΓΓ των ΗΕ για να κατατεθούν στη ΔΕΑ όλες οι πληροφορίες που αφορούν τις περισυλλογές που πραγματοποιήθηκαν από τα πεδία των μαχών μετά το τέλος των εχθροπραξιών.
Κάλεσε ακόμη την Τουρκία να υλοποιήσει την απόφαση του ΕΔΑΔ για το πρόβλημα των αγνοουμένων, όπως επίσης και των προνοιών των ενδιάμεσων ψηφισμάτων που υιοθετήθηκαν από την Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων του Συμβουλίου της Ευρώπης, λέγοντας επίσης ότι η πλευρά μας ζητά από όλες τις χώρες και ειδικά από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειες τους προς την Τουρκία.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρθηκε ακόμη στο σημαντικό πρόβλημα των μετακινήσεων οστών από πολλούς πρωτογενείς χώρους ταφής στις κατεχόμενες περιοχές, όπως των αγνοουμένων της Άσσιας, Κορνόκηπου, Αγίου Ιλαρίωνα αλλά και αλλού, σημειώνοντας ότι οι μετακινήσεις αυτές “έγιναν σκόπιμα και οργανωμένα μετά από οδηγίες με αποτέλεσμα να δημιουργούνται τεράστια λειτουργικά και οικονομικά προβλήματα στο πρόγραμμα της ΔΕΑ, όπως επίσης, φυσικά, να προκαλείται και τεράστιος ψυχολογικός πόνος στους συγγενείς των αγνοουμένων, αφού σε αυτούς παραδίδονται μόνο τεμάχια μικρών οστών των αγαπημένων τους”.
“Θέλω να τονίσω και να ξεκαθαρίσω την πάγια θέση μας ότι η παράδοση μεμονωμένων οστών ή ακόμα και ολοκληρωμένων λειψάνων δεν αποτελεί για εμάς σωστή και πλήρη διευκρίνιση της τύχης των αγνοουμένων. Οι οικογένειες δικαιούνται και πρέπει να έχουν ολοκληρωμένη και τεκμηριωμένη ενημέρωση για όλες τις πτυχές της τύχης των αγαπημένων τους προσώπων”, ανέφερε.
Σε άλλο σημεία της ομιλίας του, ο ΠτΔ ανέφερε ότι παράλληλα με το πρόγραμμα της ΔΕΑ, λειτουργεί από το 1999 και το πρόγραμμα εκταφών και αναγνώρισης λειψάνων της Κυπριακής Δημοκρατίας στις ελεύθερες περιοχές. Το πρόγραμμα αφορά την εκταφή και αναγνώριση λειψάνων Ελληνοκυπρίων και Ελλαδιτών που τάφηκαν ως «άγνωστοι» στις ελεύθερες περιοχές.
“Στα πλαίσια αυτού του προγράμματος εντάσσεται και η ανεύρεση και εκταφή λειψάνων των Ελλαδιτών αδελφών μας που επέβαιναν στο καταρριφθέν από φίλια πυρά αεροσκάφος ΝΟΡΑΤΛΑΣ τον τραγικό Ιούλιο του 1974. Από πλευράς κυβέρνησης, και στην περίπτωση του προγράμματος αυτού, καταβάλλονται όλες οι δυνατές προσπάθειες, προς όλες τις κατευθύνσεις, για ολοκλήρωση του προγράμματος προς όφελος των δοκιμαζόμενων οικογενειών”, ανέφερε.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ακόμη ότι η πλευρά μας παραμένει προσηλωμένη στον ειρηνικό διάλογο και με αποφασιστικότητα θα εργαστεί για μία λειτουργική και βιώσιμη λύση, η οποία θα προέλθει στη βάση του κοινού πλαισίου που έχει συμφωνηθεί, των Συμφωνιών του 1977 και του 1979, της Συμφωνίας της 8ης Ιουλίου του 2006 και του κοινού ανακοινωθέντος της 14ης Φεβρουαρίου του 2014.
“Σε αυτή τη βάση θα συνεχίσω να εργάζομαι άοκνα μέχρι που η πατρίδα μας να επανενωθεί και να γίνει μια χώρα σύγχρονη, ευρωπαϊκή που να χωρά όλους, και Τουρκοκύπριους και Ελληνοκύπριους, και να διασφαλίζει τις προοπτικές του μέλλοντος, της ειρήνης και της δημιουργίας”, ανέφερε ο ΠτΔ, προσθέτοντας ότι θα συνεχίσει να θέτει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το θέμα των αγνοουμένων.
Υπενθύμισε ότι το ζήτημα έχει ήδη περιληφθεί σε κοινή δήλωση των ηγετών τον περασμένο Μάιο, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, για προώθηση μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, στην οποία υπογραμμίζεται ότι «το θέμα των αγνοουμένων αποτελεί ένα από τα πιο οδυνηρά κεφάλαια στην ιστορία της Κύπρου και ότι η επούλωση αυτής της ανοιχτής πληγής το συντομότερο είναι σημαντική για να μειωθεί ο πόνος των συγγενών των αγνοουμένων».
“Υπενθυμίζω ότι στην ίδια ανακοίνωση απευθύνθηκε έκκληση, έτσι ώστε οποιοσδήποτε έχει πληροφορίες για πιθανά σημεία ταφής αγνοουμένων να μοιραστεί αυτές τις πληροφορίες με την Διερευνητική Επιτροπή για τους Αγνοούμενους χωρίς δισταγμό. Θέλω όμως να ξεκαθαρίσω ότι το πρόβλημα των αγνοουμένων δεν μπορεί να επιλυθεί χωρίς την ουσιαστική και αποτελεσματική συνεργασία της Τουρκίας”, επεσήμανε για άλλη μια φορά ο Πρόεδρος.