Η Ευρωπαική Επιτροπή υιοθέτησε σήμερα πρόταση κανονισμού και πρόταση οδηγίας με τις οποίες βάζει οροφή σε πολύ χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τα σημερινά, στις προμήθειες που καταβάλουν καταναλωτές μέσω της επιβάρυνσης του τελικού προϊόντος αλλά και οι έμποροι για τη χρήση χρεωστικών και πιστωτικών καρτών.
Σήμερα στην Κύπρο, οι καταναλωτές και οι έμποροι επιβαρύνονται μαζί προμήθειες που φτάνουν μέχρι 1,5% του κόστους της συναλλαγής, ενώ με την πρόταση της Κομισιόν το κόστος θα περιορίζεται στο 0,30%.
Ειδικότερα, η αναθεωρημένη οδηγία για τις υπηρεσίες πληρωμών εισάγει ορισμένα νέα στοιχεία και σημαντικές βελτιώσεις στην αγορά πληρωμών της ΕΕ:
-Διευκολύνει και καθιστά ασφαλέστερη τη χρήση χαμηλού κόστους υπηρεσιών ηλεκτρονικών πληρωμών, περιλαμβάνοντας στο πεδίο εφαρμογής του νέες υπηρεσίες διενέργειας πληρωμών. Πρόκειται για υπηρεσίες που λειτουργούν μεταξύ των τραπεζών του εμπόρου και του αγοραστή, και επιτρέπουν φθηνές και αποτελεσματικές ηλεκτρονικές πληρωμές χωρίς τη χρήση πιστωτικής κάρτας. Οι εν λόγω πάροχοι υπηρεσιών θα υπόκεινται πλέον στα ίδια υψηλά πρότυπα ρύθμισης και εποπτείας με όλα τα άλλα ιδρύματα πληρωμών. Ταυτόχρονα, οι τράπεζες και όλοι οι άλλοι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών θα πρέπει να ενισχύσουν την ασφάλεια των διαδικτυακών συναλλαγών, απαιτώντας αυστηρή ταυτοποίηση των πελατών για τις πληρωμές.
-Οι καταναλωτές θα προστατεύονται καλύτερα από απάτη, τυχόν καταχρήσεις και περιστατικά στον τομέα των πληρωμών (π.χ. σε περίπτωση αμφισβητούμενων και εσφαλμένων πράξεων πληρωμών). Μπορεί να ζητηθεί από τους καταναλωτές να καλύπτουν μόνο πολύ περιορισμένες ζημίες — μέχρις ανώτατου ύψους 50 ευρώ (αντί για 150 ευρώ σήμερα) — σε περιπτώσεις παράνομων πληρωμών με κάρτα.
-Ενισχύονται τα δικαιώματα των καταναλωτών που πραγματοποιούν μεταφορές και εμβάσματα χρημάτων εκτός Ευρώπης ή κάνουν πληρωμές σε νομίσματα εκτός ΕΕ.
-Θα προωθήσει την εμφάνιση νέων παραγόντων και την ανάπτυξη καινοτόμων τρόπων πληρωμής μέσω κινητών τηλεφώνων και διαδικτύου στην Ευρώπη, που θα τονώσουν την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο προτεινόμενος κανονισμός θα καθιερώσει μέγιστα επίπεδα διατραπεζικών προμηθειών για συναλλαγές στις χρεωστικές και πιστωτικές κάρτες των καταναλωτών και θα απαγορεύει τις προσαυξήσεις σε αυτούς τους τύπους καρτών.
Οι προσαυξήσεις είναι πρόσθετες επιβαρύνσεις που επιβάλλουν συχνά ορισμένοι έμποροι για την πληρωμή με κάρτα, ιδίως για την αγορά αεροπορικών εισιτηρίων. Όταν τεθούν ανώτατα όρια στις διατραπεζικές προμήθειες για τις πληρωμές με καταναλωτικές κάρτες, το κόστος που βαρύνει τις επιχειρήσεις λιανικής για συναλλαγές με κάρτα θα μειωθεί σημαντικά και δεν θα δικαιολογείται πλέον καμία προσαύξηση.
Κατά τη διάρκεια μεταβατικής περιόδου 22 μηνών, τα ανώτατα όρια διατραπεζικών προμηθειών για χρεωστικές και πιστωτικές κάρτες θα εφαρμόζονται στις διασυνοριακές συναλλαγές, δηλαδή όταν ένας καταναλωτής χρησιμοποιεί την κάρτα σε άλλη χώρα, ή όταν ένας λιανοπωλητής χρησιμοποιεί μια τράπεζα σε άλλη χώρα. Στη συνέχεια, τα εν λόγω ανώτατα όρια θα εφαρμόζονται και στις εγχώριες συναλλαγές. Τα όρια αυτά καθορίζονται σε 0,2 % της αξίας της συναλλαγής για τις χρεωστικές κάρτες και 0,3 % για τις πιστωτικές κάρτες.
Οι διατραπεζικές προμήθειες περιλαμβάνονται στο κόστος των πληρωμών με κάρτα που βαρύνει τις επιχειρήσεις λιανικής πώλησης, και καταβάλλονται τελικώς από τους καταναλωτές μέσω υψηλότερων τιμών λιανικής. Οι καταναλωτές δεν τις αντιλαμβάνονται, αλλά κοστίζουν στους εμπόρους λιανικής και στους καταναλωτές δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο. Το επίπεδο των διατραπεζικών προμηθειών ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό μεταξύ των κρατών μελών, πράγμα που σημαίνει ότι δεν έχουν σαφή αιτιολόγηση και δημιουργούν σημαντικούς φραγμούς μεταξύ των εθνικών αγορών πληρωμών. Ο καθορισμός ανώτατων ορίων στις διατραπεζικές προμήθειες θα μειώσει το κόστος για τους εμπόρους λιανικής πώλησης και τους καταναλωτές και θα συμβάλει στη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής αγοράς πληρωμών. Έτσι αναμένεται να προαχθεί η καινοτομία και να υπάρξουν περισσότερες ευκαιρίες ώστε οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών να προσφέρουν νέες υπηρεσίες.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η δέσμη μέτρων ανταποκρίνεται σε μείζονες αλλαγές όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο οι Ευρωπαίοι πραγματοποιούν αγορές και πληρωμές. Σχεδόν κάθε δικαιούχος λογαριασμού στην ΕΕ διαθέτει χρεωστική κάρτα πληρωμής και το 40 % αυτών κατέχει και πιστωτική κάρτα. Το 34 % των Ευρωπαίων πραγματοποιεί ήδη αγορές μέσω του διαδικτύου και πάνω από το 50 % διαθέτει έξυπνο τηλέφωνο (smartphone), χάρη στο οποίο μπορεί να κάνει πληρωμές μέσω κινητού τηλεφώνου. Ορισμένοι τομείς της οικονομίας — όπως ο ταξιδιωτικός κλάδος — πραγματοποιούν τις περισσότερες από τις πωλήσεις τους στο διαδίκτυο.
«Σήμερα, η αγορά πληρωμών στην ΕΕ είναι κατακερματισμένη και δαπανηρή, η οικονομία μας δεν μπορεί να αντέξει το κόστος της, που υπερβαίνει το 1 % του ΑΕΠ της ΕΕ, ή τα 130 δισ. ευρώ τον χρόνο», δήλωσε ο Επίτροπος για την εσωτερική αγορά και τις υπηρεσίες Μισέλ Μπαρνιε, ο ο οποίος πρόσθεσε ότι η πρόταση θα ενισχύσει την ψηφιακή ενιαία αγορά, εξασφαλίζοντας φθηνότερες και ασφαλέστερες πληρωμές μέσω διαδικτύου, τόσο για τους λιανοπωλητές όσο και για τους καταναλωτές.
Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος για θέματα ανταγωνισμού Γιοακίν Αλμούνια, πρόσθεσε ότι οι διατραπεζικές προμήθειες που καταβάλλουν οι λιανοπωλητές επιβαρύνουν τους καταναλωτές. Πρόσθεσε ότι με τις προτάσεις θα δημιουργηθούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών και θα δοθεί η ευκαιρία σε νέους παράγοντες να εισέλθουν στην αγορά και να προσφέρουν καινοτόμες υπηρεσίες, ενώ οι λιανοπωλητές θα κάνουν μεγάλες οικονομίες με την καταβολή