Κλιματική προσαρμογή: Πως να διαχειριστούμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής

* του Μάριου Μαυρόγιαννου

Η κλιματική αλλαγή αποτελεί δυστυχώς μια πραγματικότητα, παρά τις σκόρπιες παραφωνίες και αμφιλεγόμενες τοποθετήσεις τουναντίον. Ειδικότερα όταν οι μεγαλύτερες εταιρίες στον κόσμο αποτιμούν τα επιχειρησιακά τους ρίσκα λόγω του κλίματος σε σχεδόν 1 τρις δολάρια, τότε κανείς δεν μπορεί πλέον να αγνοεί τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Η πλειοψηφία των επιστημόνων, ηγετών και οικονομιών του πλανήτη συμφωνεί ότι είναι θεμελιώδους σημασίας η λήψη μέτρων για τη διαχείριση των αιτιών της κλιματικής αλλαγής αλλά πλέον κρίνεται αναγκαία και η λήψη μέτρων για την προσαρμογή στις αναπόφευκτες επιπτώσεις της.

Οι επιχειρήσεις οφείλουν να προσαρμοστούν και ο Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης ISO έχει εκπονήσει ένα πρώτο εργαλείο για να συμβάλει προς την κατεύθυνση αυτή.

Ακραία καιρικά φαινόμενα, παρατεταμένοι καύσωνες, αύξηση της μέσης θερμοκρασίας και εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου είναι όλα πτυχές του μεταβαλλόμενου περιβάλλοντος μας, οι οποίες μπορούν να επιφέρουν αρνητικές επιπτώσεις στις επιχειρήσεις.

Παράλληλα, μπορούν να δημιουργήσουν και ευκαιρίες, αφού σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC), μια ομάδα αποτελούμενη από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις του πλανήτη, με συνολική αξία 17 τρις δολάρια, έχουν κοστολογήσει τα επιχειρησιακά τους ρίσκα λόγω του κλίματος σε σχεδόν 1 τρις δολάρια. Στον αντίποδα, εκτιμάται ότι τα πιθανά οφέλη από επιχειρηματικές ευκαιρίες που προκύπτουν είναι περισσότερα από 2 τρις δολάρια!

Επομένως, κλειδί για την επιχειρηματική επιτυχία είναι η κατάρτιση συνεκτικών σχεδιασμών για την προσαρμογή στο κλίμα, όπως αυτό πλέον μεταβάλλεται.

Το νέο διεθνές πρότυπο ISO 14090, Adaptation to climate changePrinciples, requirements and guidelines, είναι το πρώτο από μια σειρά διεθνών προτύπων στον τομέα αυτό και στοχεύει στη διευκόλυνση των επιχειρήσεων και οργανισμών να αξιολογήσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και να καταρτίσουν σχέδια δράσης ώστε να προσαρμοστούν αποτελεσματικά. Συμβάλει στην ταυτοποίηση και διαχείριση των απειλών, καθώς και στην αξιοποίηση των όποιων ευκαιριών μπορεί να προκύψουν λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Το πρότυπο παρέχει ένα πλαίσιο το οποίο καθιστά ικανούς τους οργανισμούς να λάβουν υπόψη τους αποτελεσματικά την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή όταν σχεδιάζουν και υλοποιούν πολιτικές, στρατηγικές, σχέδια δράσεις και δραστηριότητες.

Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες που συμμετείχαν στη συγγραφή του προτύπου, οι επιπτώσεις από απρόβλεπτα καιρικά φαινόμενα μπορούν να επιφέρουν σημαντικές επιπτώσεις στις υποδομές ενός οργανισμού και να επηρεάσουν μέχρι και την επιχειρησιακή τους συνέχεια. Η κατανόηση των κλιματικών επιπτώσεων δεν είναι μόνο για αυτούς που υλοποιούν κλιματικές δράσεις. Οι επιχειρηματικές αποφάσεις λαμβάνονται στη βάση απειλών και ευκαιριών, οπότε η κατανόηση της ανθεκτικότητας της επιχείρησης είναι χρήσιμη σε όλη την αλυσίδα αξίας, από τις προμήθειες, τις επενδύσεις μέχρι και τις ασφάλειες. Το πρότυπο μπορεί να συμβάλει στον εντοπισμό ευκαιριών για τη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων αλλά τον εντοπισμό νέων πηγών εισοδήματος.

Το ISO 14090 μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για όλα τα είδη οργανισμών και η εφαρμογή του βοηθά του οργανισμούς να συμβάλουν άμεσα στην επίτευξη των στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (climate action SDG 13).

Το πρότυπο εκπονήθηκε από το WG9 της τεχνικής επιτροπής ISO/TC 207, Environmental management, SC7, Greenhouse gas management and related activities, τη γραμματεία της οποία τηρούν από κοινού οι οργανισμοί τυποποίησης της Κίνας και του Καναδά. Η ευρωπαϊκή τυποποίηση έχοντας αναγνωρίσει τη σημαντικότητα του προτύπου στην αντιμετώπιση των νέων συνθηκών που δημιουργούνται στο παγκόσμιο κλίμα, έχει υιοθετήσει μέσω του Strategic Advisory Body on Environment (SABE) το πρότυπο ως Ευρωπαϊκό, οπότε αποτελεί ταυτόχρονα και εθνικό πρότυπο όλων των χωρών μελών.

Το ISO 14090 προορίζεται να αποτελέσει ένα πρότυπο ομπρέλα για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, και η επιτροπή ταυτόχρονα εργάζεται σε άλλα πρότυπα τα οποία θα παρέχουν επιπλέον καθοδήγηση. Αυτά περιλαμβάνουν το ISO 14091, Adaptation to climate change — Vulnerability, impacts and risk assessment και το ISO 14092, GHG Management and related activities: requirement and guidance of adaptation planning for organizations including local governments and communities.

Τα πρότυπα διατίθενται από το Κέντρο Εξυπηρέτησης και Πληροφόρησης του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης (CYS).

Πηγή: International Organization for Standardization

* Ο Μάριος Μαυρόγιαννος είναι Χημικός Μηχανικός και εργάζεται ως Λειτουργός Τυποποίησης στον CYS.