Του Δρα Δήμου Μιχαηλίδη*
Η απεικονιστική ιατρική στις μέρες μας κατέχει κυρίαρχη θέση τόσο στη διάγνωση όσο και στην μεταθεραπευτική παρακολούθηση νοσημάτων. Γι’ αυτό τον λόγο είναι ύψιστης σημασίας η αξιόπιστη και ακριβής απεικόνιση για να παρθούν και οι κατάλληλες κλινικές αποφάσεις για τη θεραπεία του ασθενούς.
Υπάρχουν πολλαπλοί παράγοντες που επηρεάζουν το απεικονιστικό και κατ’ επέκταση το διαγνωστικό αποτέλεσμα: το απεικονιστικό πρωτόκολλο, η εκτέλεση του πρωτοκόλλου από το τεχνικό προσωπικό, το απεικονιστικό μηχάνημα, η συνεργασία του ασθενούς και η ανάλυση των αποτελεσμάτων από το ιατρικό προσωπικό.
Τα σύγχρονα απεικονιστικά μηχανήματα σχεδιάζονται με γνώμονα τη βελτιστοποίηση όλων των πιο πάνω παραγόντων, ούτως ώστε να επιτυγχάνεται η καλύτερη δυνατή απεικόνιση, που με τη σειρά της συμβάλλει στην επίτευξη της καλύτερης δυνατής διάγνωσης.
Πιο συγκεκριμένα, και χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα τη Μαγνητική Τομογραφία, ο χρόνος της εξέτασης, που είναι άμεσα συνυφασμένος με την συνεργασία του ασθενή, μπορεί να μειωθεί σημαντικά σε μαγνητικούς τομογράφους που διαθέτουν ψηλό μαγνητικό πεδίο 3Τ, διατηρώντας την υψηλή απεικονιστική ευκρίνεια. Μια μεγαλύτερη διάμετρος της οπής του Μαγνήτη προσφέρει αίσθημα άνεσης σε κλειστοφοβικούς και πιο εύσωμους ασθενείς, ενώ η τεχνητή νοημοσύνη που έχει ενσωματωθεί στα πιο σύγχρονα μηχανήματα βοηθούν τον τεχνολόγο να εκτελέσει την εξέταση πιο σύντομα, αλλά και να ελαχιστοποιήσει αλλοιώσεις στην απεικόνιση λόγω κίνησης του ασθενή ή λόγω παρουσίας μετάλλου, αέρα κτλ. Η τεχνητή νοημοσύνη ,που εν τη γενέσει της είχε δημιουργήσει ανησυχίες στον ακτινοδιαγνωστικό πληθυσμό για πιθανή αντικατάστασή τους από τεχνητούς υπολογιστές, έχει αναδειχτεί σε σύμμαχο και βοηθό τους, παρέχοντάς τους τα εργαλεία για πιο αξιόπιστες διαγνώσεις και αυξάνοντας την αποτελεσματικότητά τους.
Ένας σύγχρονος Μαγνητικός Τομογράφος ισχυρότερου μαγνητικού πεδίου 3T (Τesla) υπερτερεί σαφώς έναντι χαμηλότερου μαγνητικού πεδίου Τομογράφων 1.5Τ και ανοιχτού τύπου Μαγνητικών Τομογράφων 0.3Τ.
Σε μικρές ανατομικές περιοχές, όπως για παράδειγμα η πύελος, ο προστάτης, η μήτρα, το ορθό, οι αρθρώσεις, το μυοσκελετικό σύστημα και ο εγκέφαλος, αλλά και σε περίπτωση παιδιατρικών ασθενών, ένας μαγνητικός τομογράφος 3Τ επιτυγχάνει υψηλότερη χωρική ευκρίνεια και ανάλυση αντίθεσης.
Έχοντας μπροστά του εικόνες υψηλής ευκρίνειας, ο έμπειρος ιατρός-ακτινολόγος μπορεί να συντάξει το πόρισμά του με περισσότερη ακρίβεια και βεβαιότητα, παρέχοντας μια κλινικά προσανατολισμένη διάγνωση χωρίς να χρειάζονται περεταίρω εξετάσεις για να διασαφηνιστούν τυχόν ακαθόριστα ευρήματα. Οι πιο ευκρινείς εικόνες «υποχρεώνουν» επίσης τον ιατρό να επεξεργαστεί και να αναδείξει παθολογίες που ίσως να μην είναι ορατές με χαμηλότερης ισχύος μαγνητικούς τομογράφους.
Τα σύγχρονα απεικονιστικά μηχανήματα αυτής της εμβέλειας διαθέτουν εξάλλου όλα τα σχετικά λογισμικά (ορισμένα και με Τεχνητή Νοημοσύνη-ΑΙ) και τεχνικές που απαιτούνται για μια ολιστική απεικόνιση, χωρίς να χρειάζεται ο ασθενής να επισκέπτεται διαφορετικά διαγνωστικά κέντρα. Η απεικόνιση που επιτυγχάνεται είναι ισάξια εξειδικευμένων κέντρων του εξωτερικού και απόλυτα αποδεκτή από αυτά σε περίπτωση που ασθενής επιθυμεί να στείλει τις εξετάσεις του πριν μεταβεί για θεραπεία η για την μετα-θεραπευτική του παρακολούθηση.
Στην μετα-ΓΕΣΥ εποχή, όπου η βιωσιμότητα των πολλαπλών διαγνωστικών κέντρων αμφισβητείται, η επιλογή ενός χαμηλότερου μαγνητικού πεδίου μηχανήματος με μέτριες απεικονιστικές δυνατότητες φαντάζει ως η οικονομικά πιο επιθυμητή επιλογή. Η επιλογή όμως ενός υψηλού μαγνητικού πεδίου Τομογράφου, απόλυτα ασφαλούς για τον ασθενή, εξασφαλίζει καλύτερη ποιότητα στην απεικόνιση και καθοδηγεί ορθά τις θεραπευτικές αποφάσεις.
*FRCR, FRCP, Ιατρός Ακτινολόγος, Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ – ΚΥΠΡΟΣ