*Της Αγγελικής Λοΐζου
Η πανδημία του Covid-19 πρόκειται να αποτελέσει το έναυσμα για την αλλαγή των οικονομιών παγκόσμια, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, αφού οι επιπτώσεις της επηρεάζουν όλο και περισσότερους τομείς. Πέραν από την αγορά πετρελαίου η οποία επηρεάστηκε άμεσα αρνητικά από την παγκόσμια κρίση στον τομέα της υγείας, ο παγκόσμιος χάρτης του ηλεκτροτεχνικού τομέα είναι πιθανόν να αναδιαμορφωθεί ξεκινώντας από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τη διανομή και τη χρήση. Η δραστηριότητα στην IEC(Διεθνής Οργανισμός Ηλεκτροτεχνικής Τυποποίησης) αναμένεται να έχει τεράστιο αντίκτυπο στον τρόπο που ολόκληρος ο τομέας αναπτύσσεται.
Η σημαντική μείωση στους περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως είναι ο θόρυβος και η μόλυνση από την αρχική μείωση των βιομηχανικών δραστηριοτήτων και περιορισμών στις μεταφορές, θεωρείται από πολλούς ως το μεγαλύτερο όφελος της πανδημίας. Παρόλα αυτά, μπορεί να αποτελέσει την αρχή για την επιτάχυνση κάποιων θεμελιωδών αλλαγών όπως τη μείωση του άνθρακα στην Ευρώπη σύμφωνα με το Διεθνή Ενεργειακό Γραφείο(IEA). Το ΙΕΑ αναμένει μείωση των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μεταξύ των 2.6 και 3.6 δισεκατομμυρίων τόνων για το 2020, παρόλο που τονίζει το γεγονός ότι σε παλαιότερες οικονομικές κρίσεις οι εκπομπές επανήλθαν άμεσα μετά την επανεκκίνηση της οικονομίας και τη δραστηριοποίηση των βιομηχανιών.
Είναι πλέον επιτακτική η ανάγκη της στροφής σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης. Η τάση η οποία παρατηρείται τα τελευταία χρόνια δείχνει αυξανόμενη χρήση της υδροηλεκτρικής ενέργειας, της αιολικής και ηλιακής ενέργειας στην παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρισμού, καθώς το 28% της ολικής παραγωγής για το πρώτο τετράμηνο του 2020 προέρχεται από αυτές τις μορφές ενέργειας. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι οι κυριότερες πηγές για την μετάβαση σε μορφές ενέργειας με λιγότερο άνθρακα και για τη δημιουργία ενός βιώσιμου ενεργειακού συστήματος. Παρά την παγκόσμια οικονομική κρίση λόγω της πανδημίας, η παραγωγή ηλεκτρισμού από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχει επιδείξει ελαστικότητα με την χαμηλότερη ζήτηση να ικανοποιείται κυρίως με την διακοπή της λειτουργίας των εργοστασίων ενέργειας που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα.
Οι κατασκευαστές του εξοπλισμού για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πρέπει να διασφαλίσουν ότι τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που προσφέρουν είναι αξιόπιστες, ασφαλείς και αποδοτικές. Το IECRE, το σύστημα της IEC για την πιστοποίηση σύμφωνα με τα πρότυπα που σχετίζονται με τον εξοπλισμό για τη χρήση σε εφαρμογές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, προσφέρει έλεγχο και πιστοποίηση του εξοπλισμού παραγωγής αιολικής και θαλάσσιας ενέργειας και των ηλιακών φωτοβολταϊκών συστημάτων ελαττώνοντας με αυτό το τρόπο τους κινδύνους, βελτιώνοντας τα κόστη και ενισχύοντας την πρόσβαση στην αγορά.
Το IECRE χρησιμοποιεί τα πρότυπα που εκπονεί η IEC TC 82, η Τεχνική Επιτροπή για τα ηλιακά φωτοβολταϊκά συστήματα, η οποία καλύπτει την μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική ενέργεια με φωτοβολταϊκά κύτταρα και σχετικά εξαρτήματα και συστήματα, τα πρότυπα από την IEC TC 88, την Τεχνική Επιτροπή για τα αιολικά σύστημα παραγωγής ενέργειας όπως π.χ. θέματα εγκατάστασης ανεμογεννητριών καθώς και τα πρότυπα που αναπτύσσονται από την IEC TC 114 για την θαλάσσια ενέργεια.
Η αυξανόμενη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενεργείας στην παραγωγή ηλεκτρισμού επιφέρει ταυτόχρονα και πολλές προκλήσεις, για κάποιες από αυτές υπάρχουν λύσεις ενώ για κάποιες άλλες οι λύσεις είτε πρέπει να αναπτυχθούν ή να δημιουργηθούν από την αρχή. Το κύριο θέμα αναφορικά με τις αιολικές και ηλιακές ανανεώσιμες μορφές παραγωγής ενέργειας είναι ότι λόγω της διακοπτόμενης φύσης τους μπορεί να μην μπορούν να ικανοποιήσουν τη ζήτηση σε δεδομένη στιγμή, όταν απαιτείται σε σύντομο χρονικό διάστημα, είτε γιατί δεν υπάρχει άνεμος είτε γιατί ο ήλιος δεν λάμπει. Ο ηλεκτρισμός ο οποίος παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σε αντίθεση με άλλες μορφές ενέργειας όπως η πυρηνική ή η ενέργεια που παράγεται από σταθμούς παραγωγής ενέργειας με ορυκτά καύσιμα που μπορούν να σταματήσουν και να ξεκινήσουν να παράγουν ηλεκτρισμό άμεσα, παράγεται και είναι διαθέσιμος στιγμιαία και είτε μπορεί να αποθηκευτεί ή είτε να χρησιμοποιηθεί διαφορετικά. Λύσεις όπως αντλίες αποθήκευσης υδροηλεκτρικής ενέργειας ή δευτερεύουσες μπαταρίες υπάρχουν ενώ η παραγωγή ενέργειας από αιολική ενέργεια υπεράκτια κερδίζει συνεχώς έδαφος έναντι άλλων λύσεων. Μια λύση είναι και η εγκατάσταση αιολικών πάρκων υπεράκτια η οποία δεν παρουσιάζει και ιδιαίτερα τεχνικά προβλήματα δεδομένης και της εμπειρίας δεκαετιών της βιομηχανίας στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Η παγκόσμια υπεράκτια παραγωγή ενέργειας από τους ανέμους έχει αυξηθεί σε ποσοστό 24% από το 2013 και αναμένεται η παραγωγή να πενταπλασιαστεί μέχρι το 2030.
Ακόμα ένας παράγοντας που θα επηρεάσει τη μεταβολή της παραγωγής ενέργειας στις ανανεώσιμες μορφές ενέργειας είναι και ο αυξανόμενος παγκόσμιος προβληματισμός για την κλιματική αλλαγή. Οι πρόσφατες πρωτοφανείς φυσικές καταστροφές ενισχύουν το σενάριο ότι η κλιματική αλλαγή επηρεάζει όλο και περισσότερο τη ζωή στον πλανήτη. Στη διάρκεια του 2019-2020 και μόνο οι καταστροφικές φωτιές στην Αυστραλία και τη Καλιφόρνια, η περίοδος των τυφώνων στην περιοχή του Ατλαντικού στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, τα ρεκόρ βροχόπτωσης των μουσώνων στην Ασία που επέφεραν καταστροφικές πλημμύρες επηρεάζοντας εκατομμύρια πολίτες στην Νότια και Ανατολική Ασία και οι χειρότερες πλημμύρες εδώ και σαράντα χρόνια στην Ανατολική Αφρική είναι μόνο μερικές από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Όλα αυτά τα περιστατικά συνδέονται άμεσα με τα ψηλότερα επίπεδα των εκπομπών αερίου θερμοκηπίου λόγω της καύσης των ορυκτών καυσίμων και οποιαδήποτε μείωση των εκπομπών λόγω της αλλαγής από ορυκτά καύσιμα σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην παραγωγή ενέργειας, στις μεταφορές και στα κτίρια είναι χρήσιμη και θα βοηθήσει στην μείωση του προβλήματος.
Κρίνεται επομένως αναγκαία η στροφή στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα πρότυπα θα διασφαλίσουν την αποτελεσματικότερη εφαρμογή τέτοιων συστημάτων ενέργειας. Η πανδημία έδωσε μόνο το έναυσμα και η κοινωνία αναμένεται να δώσει τη συνέχεια για ένα «καθαρότερο» περιβάλλον.
*Η Αγγελική Λοΐζου είναι Λειτουργός Τυποποίησης στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης στον τομέα της ηλεκτροτεχνικής τυποποίησης.
Πηγή: IEC e-tech