Εορτολόγιο: Των Αγίων 12 Αποστόλων – Ποιοι γιορτάζουν

Εορτολόγιο: Των Αγίων 12 Αποστόλων

Την τελευταία ημέρα του Ιουνίου η εκκλησία τιμά με ειδική λειτουργία τους 12 Αποστόλους. Αυτή είναι η έννοια της λέξης «Σύναξη» στην εκκλησιαστική ορολογία.

Απόστολοι ονομάζονται οι Δώδεκα μαθητές του Κυρίου πού άφησαν τα πάντα καί ακολούθησαν τον Κύριο σε όλη τη δημόσια διακονία Του μέχρι της Αναλήψεως. Στη συνέχεια μετά την επιφοίτηση του Άγιου Πνεύματος, έγιναν κήρυκες και μάρτυρες της πίστεως στον Χριστό προς λύτρωση της ανθρωπότητας από την αμαρτία και συνέβαλαν στην εξάπλωση της Βασιλείας του Θεού στη γη.

Αγίων Αποστόλων:

Ποιοι ήταν οι Δώδεκα Απόστολοι; Οι Απόστολοι του Ιησού Χριστού θα ξεχωρίζουν μέσα στην Ιστορία της Εκκλησίας, σαν οι υπέρλαμπροι αστέρες πρώτου μεγέθους της πνευματικής ζωής. 12 Απόστολοι και 12 Μαθητές του Ιησού Χριστού. Τα πρόσωπα είναι τα ίδια εκτός του του Ιούδα Ισκαριώτη που εν τέλει πρόδωσε τον Κύριο.

Κατά την τριετή δημόσια δράση Του ο Κύριος περιστοιχιζόταν από μαθητές. Στα Ευαγγέλια εμφανίζονται τρεις ομάδες μαθητών:

1.Ο κύκλος των εβδομήκοντα. Σε αυτόν ανήκαν πρόσωπα που αγαπούσαν τον Κύριο, συνδέονταν μαζί Του με σχέσεις αγάπης και μαθητείας, αλλά Τον συναναστρέφονταν περιστασιακά.

2.Ο κύκλος των δώδεκα Αποστόλων. Σε αυτόν ανήκαν δώδεκα ιεροί άνδρες που τους διάλεξε ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός, για να είναι οι μόνιμοι ακόλουθοι και συνεργάτες Του, και τους ονόμασε «…αποστόλους…» (Λουκά 6,13). Οι δώδεκα αυτοί μαθητές εγκατέλειψαν τα πάντα και ακολούθησαν τον Διδάσκαλό τους. Ζούσαν μαζί Του σαν μία πνευματική οικογένεια μέχρι τη στιγμή της σύλληψής Του. Άκουσαν τη διδασκαλία Του, είδαν τα θαυμαστά έργα και την Ανάστασή Του.

3.Ο κύκλος των τριών. Μεταξύ των δώδεκα ο Κύριος ξεχώριζε τρεiς μαθητές, τους οποίους παραλάμβανε σε σημαντικά γεγονότα της ζωής Του, με κορυφαίο τη Μεταμόρφωσή Του. Στον κύκλο των τριών ανήκε ο Πέτρος και οι γιοί του Ζεβεδαίου, Ιάκωβος και Ιωάννης.

Οι Μαθητές του Ιησού

Στα βιβλία της Καινής Διαθήκης υπάρχουν τέσσερις κατάλογοι με τα ονόματα των δώδεκα μαθητών.

Αν και ορισμένοι μαθητές αναφέρονται στους καταλόγους με διαφορετικά ονόματα, ενώ και η σειρά των ονομάτων τους διαφέρει από κατάλογο σε κατάλογο, η αναγνώρισή τους είναι εύκολη και γενικά αποδεκτή.

Ένας στο Κατά Ματθαίο (10, 2-4), ένας στο Κατά Μάρκο (3, 16-19), ένας στο Κατά Λουκά (6, 14-16) και ένας στις Πράξεις των Αποστόλων (1, 13). Το Κατά Ιωάννη δεν έχει αντίστοιχο κατάλογο, αλλά σποραδικά αναφέρει τα ονόματα εννέα μαθητών από τον κύκλο των δώδεκα.

Τα ονόματα των δώδεκα μαθητών του Χριστού είναι τα εξής:

1. Σίμων ή Πέτρος ή Κηφάς. Είναι αδελφός του Ανδρέα και συγγραφέας δύο Καθολικών Επιστολών της Καινής Διαθήκης.
2. Ανδρέας. Είναι αδελφός του Πέτρου. Χαρακτηρίζεται Πρωτόκλητος, διότι χρονικώς υπήρξε ο πρώτος μαθητής του Κυρίου.
3. Ιάκωβος. Είναι αδελφός του ευαγγελιστή Ιωάννη και γιος του Ζεβεδαίου.
4. Ιωάννης. Είναι αδελφός του Ιακώβου και γιος του Ζεβεδαίου. Έγραψε το Κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, τρείς Καθολικές Επιστολές και την Αποκάλυψη. Τού αποδίδονται οι χαρακτηρισμοί Θεολόγος, Ηγαπημένος και Παρθένος.
5. Φίλιππος. Είναι φίλος του Βαρθολομαίου ή Ναθαναήλ.
6. Βαρθολομαίος ή Ναθαναήλ. Είναι φίλος του Φιλίππου. Τα συνοπτικά Ευαγγέλια αναφέρουν το όνομα Βαρθολομαίος, ενώ το Κατά Ιωάννη το όνομα Ναθαναήλ.
7. Ματθαίος ή Λευίς. Είναι γιος του Αλφαίου και συγγραφέας του Κατά Ματθαίον Ευαγγελίου. Πριν γίνει μαθητής του Κυρίου, ήταν τελώνης.
8. Θωμάς, «ο λεγόμενος Δίδυμος». Ο προσδιορισμός «…Δίδυμος…» αποτελεί μετάφραση του εβραϊκού ονόματος Θωμάς στα ελληνικά.
9. Ιάκωβος, ο του Αλφαίου. Αναφέρεται κατά το έθος της εποχής με το πατρώνυμό του, για να διακρίνεται από τον ομώνυμό του Ιάκωβο, το γιο του Ζεβεδαίου.
10. Ιούδας Ιακώβου ή Λεββαίος ή Θαδδαίος. Το όνομα «Ιούδας Ιακώβου» αναφέρεται από τον Λουκά στους καταλόγους του Κατά Λουκά και των Πράξεων. Ο χαρακτηρισμός «…Ιακώβου…» χρησιμοποιείται προς διάκριση του συγκεκριμένου μαθητή από τον ομώνυμό του Ιούδα, τον καλούμενο Ισκαριώτη. Ο Μάρκος αναφέρει μόνο το προσωνύμιο «…Θαδδαίος…». Ο Ματθαίος παραθέτει και δεύτερο όνομα και προσωνύμιο: «…καὶ Λεββαίος, ο επικληθείς Θαδδαίος…».Στο Κατά Ιωάννη αναφέρεται μία φορά ως «…Ιούδας, ουχ ο Ισκαριώτης…» (14,22).
11. Σίμων ο Κανανίτης. Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο προσδιορισμός κανανίτης δηλώνει καταγωγή από την Κανά. Υπάρχει και σχετική παράδοση που ταυτίζει τον μαθητή του Κυρίου με τον νυμφίο του γάμου της Κανά, όπου ο Κύριος μετέβαλε το νερό σε κρασί (Κατά Ιωάννη 2, 1-11). Το πιθανότερο είναι ότι ο προσδιορισμός δεν δηλώνει καταγωγή, αλλά σχέση με τη θρησκευτική ομάδα των ζηλωτών, όπως ρητά αναφέρεται στον κατάλογο του Λουκά:«…καὶ Σίμωνατόν καλούμενον ζηλωτήν…» (κανανίτης εβραϊστή σημαίνει ζηλωτής).
12. Ιούδας Ισκαριώτης. Αναφέρεται πάντα τελευταίος, ως ο μαθητής που πρόδωσε τον Χριστό. Ο χαρακτηρισμός Ισκαριώτης δηλώνει μάλλον την καταγωγή του και χρησιμοποιείται προς διάκριση από τον ομώνυμό του, Ιούδα Ιακώβου (Λεββαίο ή Θαδδαίο).

Οι Δώδεκα Απόστολοι

Οι Δώδεκα Απόστολοι είναι τα ίδια πρόσωπα με τους Δώδεκα μαθητές του Ιησού με την διαφορά ότι ο Ιούδας Ισκαριώτης αντικαταστάθηκε από τον Απόστολο Ματθία. Χαρακτηριστικά, στον κατάλογο των Πράξεων Αποστόλων το όνομα του Ιούδα Ισκαριώτη δεν αναγράφεται μεταξύ των μαθητών και αναφέρονται τα σχετικά με την αντικατάστασή του από τον Ματθία (1, 15-26).

Μετά την προδοσία και τον απαγχονισμό του Ιούδα Ισκαριώτη και μετά την Ανάληψη του Κυρίου, οι έντεκα μαθητές με την Παναγία βρίσκονταν στο υπερώον. Τότε ο Πέτρος πρότεινε να εκλεγεί άλλος αντί του Ιούδα Ισκαριώτη, από τους άνδρες που ακολουθούσαν υπηρετώντας το Χριστό. Η πρόταση έγινε δεκτή και τέθηκαν δύο υποψήφιοι:

• ο Ιωσήφ ο καλούμενος Βαρσαββάς και
• ο Ματθίας.

Τότε έβαλαν κλήρο, και δίνοντας σε όλους εμάς παράδειγμα εναπόθεσης κάθε εκλογής μας στο Θεό, προσευχήθηκαν όλοι μαζί ως εξής:

Σὺ Κύριε, καρδιογνῶστα πάντων, ἀνάδειξαν ὃν ἐξελέξω ἐκ τούτων τῶν δυὸ ἕνα, λαβεῖν τὸν κλῆρον τῆς διακονίας ταύτης καὶ ἀποστολῆς.

Δηλαδή:

Συ Κύριε, που γνωρίζεις τις καρδιές όλων, φανέρωσε καθαρά εκείνον που εξέλεξες, ένα από αυτούς τους δύο, για να επωμισθεί το αξίωμα της αποστολικής διακονίας.

Στη συνέχεια ο κλήρος έπεσε στο Ματθία. Και έτσι προστέθηκε στους έντεκα Αποστόλους. Από τη μετέπειτα ζωή του Ματθία, γνωρίζουμε ότι κήρυξε το Ευαγγέλιο στην Αιθιοπία, όπου και τελείωσε τη ζωή του μαρτυρικά.

Έχουμε, χρέος και εμείς οι αγωνιζόμενοι χριστιανοί, να κινούμαστε στα ίχνη τους και με θερμό ζήλο για τη διάδοση του σωτηριώδους μηνύματος του Ευαγγελίου, που διέπνεε κι αυτούς, να γίνουμε μιμητές του έργου τους.

Ποιοι γιορτάζουν σήμερα: