Η Ελεγκτική Υπηρεσία υπέβαλε σήμερα 21 Νοεμβρίου 2016 στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας Έκθεση Γεγονότων, συνοδευόμενη από Έκθεση Επισημάνσεων, με τίτλο «Η παροχή έκτακτης ρευστότητας (ELA) από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) στην Λαϊκή Τράπεζα» κατόπιν σχετικού ελέγχου που διεξήγαγε.
Υπενθυμίζεται ότι η ΚΤΚ ξεκίνησε την παραχώρηση ELA προς τη Λαϊκή τον Σεπτέμβριο του 2011. Το ύψος της χρηματοδότησης αυτής αυξήθηκε δραματικά κατά τη διάρκεια του 2011 και 2012, με αποτέλεσμα στις αρχές του Ιουλίου 2012 να ανέλθει στα €9,8 δισ. και να παραμείνει στα ίδια περίπου επίπεδα μέχρι την κατάρρευση της τράπεζας τον Μάρτιο του 2013. Η εξέλιξη του ELA της Λαϊκής παρουσιάζεται πιο κάτω.
Ο υπό αναφορά έλεγχος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας αφορούσε στις διαδικασίες παραχώρησης ELA από την ΚΤΚ προς τη Λαϊκή και εξέτασε κατά πόσον ακολουθήθηκαν οι ενδεδειγμένες διαδικασίες από την ΚΤΚ, καθώς και κατά πόσον οι αποφάσεις για έγκριση των 70 σχετικών αιτημάτων ELA της τράπεζας ήταν καθ’ όλα δικαιολογημένες, σε πέντε χρονικές περιόδους με βάση σημαντικά χρονικά ορόσημα, τα οποία αποδείχθηκαν καθοριστικά για τη μελλοντική πορεία της τράπεζας ως ακολούθως:
• Η πρώτη περίοδος ξεκινά με την πρώτη παραχώρηση ELA στις 27 Σεπτεμβρίου 2011 και καλύπτει την περίοδο πριν και μετά από τις κρίσιμες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Οκτώβριο 2011 (κούρεμα ελληνικών ομολόγων κατά 50% και δέσμευση της Κυπριακής Δημοκρατίας για ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μέχρι τον Ιούνιο 2012), την υποβολή του σχεδίου ανακεφαλαιοποίησης της Λαϊκής στην ΚΤΚ τον Ιανουάριο 2012, μέχρι και την επίσημη ανακοίνωση των προκαταρτικών οικονομικών αποτελεσμάτων της τράπεζας για το 2011 στις 24 Φεβρουαρίου 2012, στα οποία αναγνωρίστηκαν ζημιές συνολικού ύψους €2,5 δισ. ως αποτέλεσμα του κουρέματος των ελληνικών ομολόγων. Στο τέλος της περιόδου αυτής το συνολικό ELA που χορηγήθηκε στην Λαϊκή τράπεζα ανήλθε στα €4,5 δισ.
• Η δεύτερη περίοδος καλύπτει το χρονικό διάστημα μέχρι τις 16 Μαΐου 2012, ημερομηνία διορισμού υπηρεσιακής κυβέρνησης στην Ελλάδα με στόχο τη διενέργεια επαναληπτικών βουλευτικών εκλογών τον Ιούνιο του 2012. Η περίοδος αυτή καλύπτει τις αναποτελεσματικές προσπάθειες της τράπεζας για εξεύρεση νέων ιδιωτικών κεφαλαίων και τις ταυτόχρονες προσπάθειες, σε συνεργασία με τις κυπριακές Αρχές, για αποξένωση των ελληνικών εργασιών, οι οποίες, λόγω της μεγάλης αβεβαιότητας για την παραμονή της Ελλάδας στη ζώνη του ευρώ, αποτελούσαν το κυριότερο εμπόδιο για τη συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών στην ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας. Κατά την περίοδο αυτή το ELA μειώθηκε στα €3,8 δισ.
• Η τρίτη περίοδος περιλαμβάνει τα αιτήματα ELA μέχρι τις 3 Ιουλίου 2012, αμέσως μετά την απόφαση του ΔΣ της ΕΚΤ για αναστολή της πρόσβασης της τράπεζας σε πράξεις νομισματικής πολιτικής του ευρωσυστήματος. Η περίοδος αυτή καλύπτει τη δεύτερη προεκλογική περίοδο στην Ελλάδα, τις επαναληπτικές εκλογές στις 17 Ιουνίου 2012, την υποβολή επίσημου αιτήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας για παραχώρηση χρηματοδοτικής στήριξης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης (ΕΜΣ) και την παραχώρηση κρατικής στήριξης στην τράπεζα ύψους €1,8 δισ. Κατά την περίοδο αυτή το ύψος του ELA υπερδιπλασιάστηκε και ανήλθε συνολικά στα €9,8 δισ.
• Η τέταρτη περίοδος καλύπτει τις διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν μεταξύ Τρόικας και κυπριακών Αρχών μέχρι την επίτευξη της κατ’ αρχήν συμφωνίας μνημονίου τον Νοέμβριο 2012.
• Η πέμπτη και τελευταία περίοδος καλύπτει την περίοδο που ακολούθησε μέχρι τις αποφάσεις των δύο Eurogroup Μαρτίου 2013 για κούρεμα καταθέσεων, κλείσιμο της τράπεζας και μεταφορά του ELA στην Τράπεζα Κύπρου. Ο έλεγχος κάλυψε επίσης την εποπτεία της Λαϊκής κατά την περίοδο αμέσως πριν από την έναρξη παραχώρησης ELA, καθώς και τον τρόπο διαχείρισης του ELA αμέσως μετά από την απόφαση για κλείσιμο της τράπεζας τον Μάρτιο 2013.
Σημειώνεται ότι η Έκθεση Γεγονότων πραγματεύεται κυρίως δύο βασικές πτυχές της παραχώρησης ELA: (α) την αξιολόγηση της φερεγγυότητας της Λαϊκής Τράπεζας από την ΚΤΚ, και (β) την εκτίμηση των εξασφαλίσεων της.
Επισημαίνεται ότι η εν λόγω έκθεση υποβλήθηκε στον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ως τεκμήριο, στα πλαίσια των ερευνών που διεξάγονται από την Αστυνομία, αναφορικά με την κατάρρευση της Κυπριακής οικονομίας.
Ως εκ τούτου, η Ελεγκτική Υπηρεσία δεν προτίθεται να προβεί σε οποιοδήποτε περαιτέρω σχόλιο, πέραν της ανακοίνωσης αυτής.