Τη διαφύλαξη της ανεξαρτησίας της ΚΤΚ ζητά με γνωμάτευσή της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
Η ανεξαρτησία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, και των μελών των οργάνων λήψης αποφάσεων θα πρέπει να διαφυλαχθεί, τονίζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία σε γνωμάτευσή της διατυπώνει σειρά προβληματισμών αναφορικά με την προτεινόμενη τροποποίηση του καταστατικού της ΚΤΚ.
Ειδικότερα, σε γνωμάτευση επτά σημείων, με ημερομηνία 5 Ιουνίου, έπειτα από σχετικό αίτημα του Προέδρου της Βουλής Γιαννάκη Ομήρου διατυπώνει σειρά προβληματισμών για την επιχειρούμενη τροποποίηση των νόμων περί ΚΤΚ.
Υπενθυμίζεται ότι η πρόταση νόμου που έχει κατατεθεί στη Βουλή προνοεί μεταξύ άλλων την αύξηση των μελών του ΔΣ της ΚΤΚ από πέντε σε επτά, εκ των οποίων τα δύο μέλη θα είναι εκτελεστικοί σύμβουλοι.
Στις παρατηρήσεις της, η ΕΚΤ σημειώνει πως “οποιαδήποτε διάταξη δυνάμει της οποίας ανατίθενται τα σχετικά με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών (ΕΣΚΤ) καθήκοντα του Διοικητή μιας εθνικής κεντρικής τράπεζας (ΕθνΚΤ) σε εκτελεστικό σύμβουλο ή απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου της εν λόγω ΕθνΚΤ για τη λήψη αποφάσεων από τον Διοικητή προκαλεί προβληματισμούς σχετικά με την ικανότητα του Διοικητή να ασκεί ανεξάρτητα τα σχετικά με το ΕΣΚΤ καθήκοντα που του ανατίθενται, εκτός αν οι εκτελεστικοί σύμβουλοι και τα μέλη του Συμβουλίου της ΕθνΚΤ υπόκεινται στις ίδιες νομικές απαιτήσεις και εγγυήσεις ανεξαρτησίας με αυτές στις οποίες υπόκειται ο Διοικητής της ΕθνΚΤ”.
Σύμφωνα με την ΕΚΤ, αυτό “δεν θα ήταν συμβατό με το άρθρο 130 της Συνθήκης και το άρθρο 7 του καταστατικού του ΕΣΚΤ”, αναφέρει η ΕΚΤ και προσθέτει: “¨Ο Διοικητής δεν πρέπει να επηρεάζεται από εκτελεστικό σύμβουλο ή από τα μέλη του Συμβουλίου κατά την ενάσκηση των σχετικών με το ΕΣΚΤ καθηκόντων, τα οποία με βάση το εθνικό δίκαιο ανατίθενται κατ’ αποκλειστικότητα στον Διοικητή”.
Περαιτέρω, η ΕΚΤ θεωρεί πως η πρόταση νόμου “στερείται σαφήνειας αναφορικά με τη φύση των εξουσιών των εκτελεστικών συμβούλων και την κατανομή των αρμοδιοτήτων ανάμεσα στο Συμβούλιο και τον Διοικητή”.
Κατά την ΕΚΤ, η πρόταση νόμου θα πρέπει να αποσαφηνίζει το ακριβές πεδίο εφαρμογής των καθηκόντων των εκτελεστικών συμβούλων όταν συνδράμουν τον Διοικητή ΚΤΚ, ιδίως αναφορικά με το εάν αυτοί θα έχουν εξουσίες λήψης αποφάσεων, τα όρια των αρμοδιοτήτων τους και τις θέσεις των εκτελεστικών συμβούλων στις δομές εσωτερικής οργάνωσης της ΚΤΚ.
Σημειώνεται επιπλέον πως η αποσαφήνιση της κατανομής των αρμοδιοτήτων ανάμεσα στο Συμβούλιο και τον Διοικητή είναι επίσης αναγκαία, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το σχέδιο νόμου δεν παρεμβαίνει στις απαιτήσεις ανεξαρτησίας της κεντρικής τράπεζας
Η ΕΚΤ καλεί την καλεί τη Βουλή να αποσαφηνίσει την αλληλεπίδραση μεταξύ των εξουσιών που πρόσφατα ανατέθηκαν σε δύο από τα μέλη του Συμβουλίου και της προτεινόμενης συμμόρφωσης της δομής διακυβέρνησης με τις απαιτήσεις ανεξαρτησίας της κεντρικής τράπεζας.
Παράλληλα, η ΕΚΤ σημειώνει πως δεν είναι σαφής ο λόγος για τον οποίον αυξάνεται ο αριθμός των μελών του Συμβουλίου, λαμβάνοντας υπόψη το διορισμό των εκτελεστικών συμβούλων, και την απαίτηση περί σύμφωνης γνώμης του Συμβουλίου για τη λήψη αποφάσεων που αφορούν την εφαρμογή της πολιτικής της ΚΤΚ
“Για την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας απαιτείται ένα σταθερό νομικό πλαίσιο λειτουργίας της κεντρικής τράπεζας”, αναφέρει η ΕΚΤ και υπογραμμίζει πως “συχνές μεταρρυθμίσεις του νομικού πλαισίου ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την οργανωτική και διοικητική σταθερότητα μίας ΕθνΚΤ και ως εκ τούτου να θίξουν τη θεσμική ανεξαρτησία της”.
Η ΕΚΤ τονίζει ακόμη πως “οι κυπριακές αρχές υποχρεούνται να διασφαλίζουν ότι κάθε τροποποίηση των νομοθετικών διατάξεων που διέπουν τις αποδοχές των μελών του Συμβουλίου της ΚΤΚ θα αποφασίζεται σε συνεργασία με την ΚΤΚ, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την γνώμη της ΚΤΚ , ώστε να προστατεύεται η αυτονομία της αναφορικά με ζητήματα που αφορούν το προσωπικό της, η οποία αποτελεί πτυχή της αρχής της ανεξαρτησίας των κεντρικών τραπεζών, σύμφωνα με το άρθρο 130 της Συνθήκης”
“Δεδομένων των παραπάνω προβληματισμών, η ΕΚΤ καλεί την αιτούσα αρχή να λάβει τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να διαφυλαχθεί η ανεξαρτησία της ΚΤΚ και των μελών των οργάνων λήψης αποφάσεων που συμμετέχουν στην εκπλήρωση των καθηκόντων του ΕΣΚΤ”, καταλήγει η γνωμάτευση της ΕΚΤ.