H δημοσιοποίηση του ετήσιου Πακέτου Διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποτυπώνει την κατάσταση σε σχέση με την πρόοδο που έχει επιτευχθεί κατά τον τελευταίο χρόνο στο πλαίσιο της Διαδικασίας Διεύρυνσης.
Πρόκειται για έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο αποτελεί εργαλείο αξιολόγησης της προόδου που επιτεύχθηκε στο πλαίσιο της εκπόνησης των Συμπερασμάτων του Συμβουλίου για τη Διεύρυνση που υιοθετούνται κάθε Δεκέμβριο.
Η Κυπριακή Κυβέρνηση χαιρετίζει ιδιαίτερα την πρόοδο που έχουν επιτελέσει η Σερβία και το Μαυροβούνιο στο πλαίσιο των ενταξιακών τους διαπραγματεύσεων και προσβλέπει στο άνοιγμα των πρώτων διαπραγματευτικών κεφαλαίων με την Σερβία.
Σε σχέση με την Τουρκία, για άλλη μια φορά, καταγράφεται ξεκάθαρα και με σαφήνεια η πλήρης έλλειψη προόδου ως προς το σύνολο των κυπρογενών της υποχρεώσεων.
Η Έκθεση επαναλαμβάνει ότι δεν υπήρξε πρόοδος από πλευράς Τουρκίας σε σχέση με την εφαρμογή του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου και την εξομάλυνση των διμερών σχέσεων της Τουρκίας με την Κυπριακή Δημοκρατία. Αναφέρεται ότι η Τουρκία δεν έχει ακόμη συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις της, όπως αυτές καταγράφονται στο Διαπραγματευτικό Πλαίσιο, σε διαδοχικά Συμπεράσματα του Συμβουλίου της ΕΕ καθώς και στη Δήλωση της ΕΕ της 21 ης Σεπτεμβρίου 2005.
Σε αυτό το πλαίσιο, συμμεριζόμαστε την εκτίμηση της Επιτροπής ότι η εφαρμογή των κυπρογενών υποχρεώσεων της Τουρκίας θα δώσει σημαντική ώθηση στην ενταξιακή της πορεία. Όσον αφορά την πρόθεση της Επιτροπής να υποβάλει αναθεωρημένα έγγραφα για κεφάλαια που έχει παγώσει μονομερώς η Κυπριακή Δημοκρατία το 2009, επισημαίνεται ότι οι λόγοι για τους οποίους είχαν παγώσει τα εν λόγω κεφάλαια δεν έχουν αρθεί. Όπως και η ίδια η Επιτροπή αναφέρει στην Έκθεσή της, η υποβολή των αναθεωρημένων εγγράφων δεν προδικάζει τις συζητήσεις στο Συμβούλιο ούτε και προκαταλαμβάνει τις θέσεις των κρατών μελών. Η Διαδικασία Διεύρυνσης έχει διακυβερνητικό χαρακτήρα και τα κράτη μέλη διατηρούν τον τελικό λόγο σε σχέση με το άνοιγμα ή κλείσιμο ενταξιακών κεφαλαίων.
Σε σχέση με το Κυπριακό, η Έκθεση υπογραμμίζει την υποχρέωση της Τουρκίας να συμβάλει ενεργά στην εν εξελίξει διαδικασία και τονίζει ότι ο ρόλος της είναι κρίσιμος. Ως εκ τούτου, αναμένουμε οι κατά καιρούς τουρκικές δηλώσεις να μετουσιωθούν σε πράξη.
Σημειώνουμε με ικανοποίηση την επικριτική αναφορά σε σχέση με τις προκλητικές ενέργειες και δηλώσεις της Τουρκίας, όπως εκδηλώθηκαν ιδιαίτερα κατά την περίοδο Οκτωβρίου 2014-Απριλίου 2015, σε σχέση με την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής της Ζώνης (ΑΟΖ). Στην Έκθεση τονίζεται ότι οι ενέργειες της Τουρκίας ήταν σε πλήρη αντίθεση με τις αλλεπάλληλες εκκλήσεις του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών μελών εντός της ΑΟΖ τους, καθώς και της κυριαρχίας τους επί των χωρικών υδάτων και του εναέριου χώρου τους.
Η Επιτροπή καλεί, επίσης, την Τουρκία να εφαρμόσει όλες τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) προς αποκατάσταση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κάνοντας ειδική αναφορά στην καταδικαστική απόφαση του Δικαστηρίου της 12 ης Μαΐου 2014 σε σχέση με το αίτημα της Κυπριακής Δημοκρατίας για δίκαιη ικανοποίηση.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η αναφορά σε σχέση με τη διερεύνηση της τύχης των αγνοουμένων και το έργο της Διερευνητικής Επιτροπής Αγνοουμένων (ΔΕΑ), στην οποία τονίζεται η ανάγκη επίσπευσης της διαδικασίας πλήρους πρόσβασης της ΔΕΑ σε αρχεία και στρατιωτικές περιοχές που ελέγχονται από την Τουρκία.
Ταυτόχρονα, φέτος στην Έκθεση αποτυπώνεται η σημασία της Τουρκίας ως προς την αντιμετώπιση της πρωτοφανούς μεταναστευτικής κρίσης που επηρεάζει ολόκληρη την Ευρώπη. Δεν αμφισβητούμε τη σημασία της Τουρκίας για αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος. Σημειώνεται ότι η συνεργασία ΕΕ-Τουρκίας στο μεταναστευτικό διέπεται από το υφιστάμενο πλαίσιο των σχέσεων της Ένωσης με την Τουρκία, το οποίο προβλέπει συγκεκριμένες προϋποθέσεις όπως είναι η πλήρης και χωρίς διακρίσεις εφαρμογή της Συμφωνίας Επανεισδοχής της Τουρκίας και του Οδικού Χάρτη έναντι όλων των κρατών μελών κάτι που χαρακτηρίζεται από την Επιτροπή ως καθοριστικής σημασίας.
Η Κυπριακή Κυβέρνηση θα μελετήσει σε βάθος το περιεχόμενο της Έκθεσης και θα τοποθετηθεί αναλυτικά στα αρμόδια θεσμικά όργανα της ΕΕ, ενόψει και της αξιολόγησης της ενταξιακής διαδικασίας της Τουρκίας, τον προσεχή Δεκέμβριο, από το Συμβούλιο της ΕΕ.