Άρχισε σήμερα στην Επιτροπή Θεσμών της Βουλής, η συζήτηση των νομοθετικών κειμένων για το νόμο περί Πολιτικών Κομμάτων με στόχο να ψηφιστεί πριν κλείσει η Βουλή το καλοκαίρι.
Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών Δημήτρης Συλλούρης, ανέφερε ότι “Θεωρώ ότι το ό,τι ξεκινήσαμε σήμερα τη συζήτηση για το νόμο περί κομμάτων είναι ένα καλό σημάδι ότι θα μπορέσουμε να ολοκληρώσουμε τη συζήτηση και τηΝ ψήφιση όπως ήταν και ο αρχικός στόχος το καλοκαίρι”.
Φυσικά, πρόσθεσε, «υπάρχουν δύσκολα ζητήματα που χρειάζονται πολιτικές τοποθετήσεις, αλλά νομίζω υπάρχει αρκετός χρόνος για να ολοκληρώσουμε».
Ο κ. Συλλούρης ανέφερε επίσης απαντώντας σε ερώτηση ότι «φαίνεται πως με το νομοσχέδιο και με προτάσεις μπαίνουν και σε θέματα λειτουργίας των κομμάτων». Εξέφρασε τη θέση ότι θέματα χρηματοδότησης και λειτουργίας των κομμάτων “πρέπει να είναι ξεχωριστά”.
«Είναι ένα πράγμα πώς χρηματοδοτείται, ποιό κόμμα δικαιούται χρηματοδότησης και πώς ελέγχεται, παρά ένας νόμος που να λέει πώς λειτουργεί το κόμμα αυτό καθεαυτό και αν πρέπει να υπάρχει τέτοιος νόμος, διότι η δημοκρατία δεν μπαίνει εύκολα σε καλούπια», είπε.
«Μέσα στο κλίμα απαξίωσης της πολιτικής ζωής του τόπου ο ΔΗΣΥ θεωρεί εξαιρετικά σημαντική την ολοκλήρωση της διαδικασίας συζήτησης και της ψήφισης του νέου περί Πολιτικών Κομμάτων Νόμου», ανέφερε σε δηλώσεις του ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Αντρέας Κυπριανού.
Έχουμε ενώπιον μας, πρόσθεσε, το νομοσχέδιο που ενσωματώνει και πέντε προτάσεις νόμου που κατατέθηκαν από πολιτικά πρόσωπα και κόμματα, αναφέροντας ότι η όλη διαδικασία θα πρέπει να συμπληρωθεί το συντομότερο δυνατόν, πριν τις διακοπές του καλοκαιριού.
Είναι γεγονός, είπε ο κ. Κυπριανού, ότι η συζήτηση επικεντρώνεται στην χρηματοδότηση των κομμάτων, ενώ τοποθετήθηκε εκ μέρους του ΔΗΣΥ «απόλυτα υπέρ της πλήρους διαφάνειας της χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων αλλά και του αυστηρού ελέγχου, είτε από ανεξάρτητο θεσμό είτε και από πιθανώς ένα Επίτροπο Πολιτικών Κομμάτων, ο οποίος θα προκύψει μέσα από τη νομοθεσία».
«Εκ των πραγμάτων και ένεκα της ευρύτερης οικονομικής κατάστασης η συζήτηση επικεντρώνεται στα θέματα χρηματοδότησης που είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα», είπε στις δηλώσεις του ο Βουλευτής ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού. Σύμφωνα με τον κ. Δαμιανού, η θέση του ΑΚΕΛ είναι ότι «ιδιαίτερα σε ότι αφορά το δημόσιο χρήμα πρέπει να υπάρχει διαφάνεια». Την ίδια ώρα, πρόσθεσε, «πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία ούτως ώστε η πολιτική δράση των πολιτικών κομμάτων να μην περιορίζεται κατά τρόπο που να επηρεάζεται το κράτος δικαίου, η δημοκρατία και η ελευθεροφωνία».
Υπάρχει μια δυσκολία, εξήγησε, διότι αυτή τη στιγμή υπάρχει νομοσχέδιο που κατατέθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών, υπάρχουν τροποποιήσεις που κατατέθηκαν από το Γενικό Ελεγκτή και υπάρχουν προτάσεις νόμου που κατατέθηκαν από συνάδελφους και κοινοβουλευτικές ομάδες». Σε ότι αφορά τις τελευταίες, είπε, «φαίνεται να υπάρχουν διαφοροποιήσεις και επειδή είναι πολιτική μας θέση ότι χρειάζεται εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου, το ιδανικό θα ήταν να υπάρξει μια επεξεργασία πάνω στο κυβερνητικό νομοσχέδιο, να γίνουν τα σχόλια και να ενσωματωθούν οι οποιεσδήποτε τροποποιήσεις».
Ο Βουλευτής ΑΚΕΛ διαβεβαίωσε ότι «θέλουμε να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατόν αυτή η διαδικασία αλλά σε καμιά περίπτωση δεν θέλουμε να θυσιαστεί η ουσία, το περιεχόμενο, η λειτουργικότητα των νόμων, ένεκα της ταχύτητας που κάποιοι θέλουν να δώσουν στην όλη διαδικασία». Επανέλαβε τη θέση ότι πρόκειται για πολύ σημαντικό θέμα που «δεν περιορίζεται στη δική μας αντίληψη μόνο στο θέμα της χρηματοδότησης που είναι πολύ σοβαρό, αλλά αφορά και άλλες πτυχές όπου στην πορεία του χρόνου και μέσα από τη ζωή έχουμε εντοπίσει αδυναμίες στο πλαίσιο λειτουργίας που υπάρχει σήμερα».
Απαντώντας σε ερώτηση είπε ότι στα πλαίσια της συζήτησης δεν έχει γίνει οποιαδήποτε αναφορά στον εκλογικό νόμο.
Κληθείς να πει πότε αναμένεται να οδηγηθεί στην Ολομέλεια, ο κ. Δαμιανού αναφέρθηκε στην προσέγγιση που υπάρχει «ζητήματα που αφορούν εκλογικές διαδικασίες να μην παραμένουν ανοιχτά παραμονές εκλογών». Επομένως, πρόσθεσε, «το ιδανικό θα είναι να ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία στην παρούσα σύνοδο της Βουλής».
«Απαράδεκτη», χαρακτήρισε ο Προέδρος του Κινήματος Οικολόγων Περιβαλλοντιστών Γιώργος Περδίκης προφορική εισήγηση του Προέδρου του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου ενώπιον της Επιτροπής, ενώ είχε υπογράψει πρόταση νόμου μαζί με τον κ. Συλλούρη και τον κ. Περδίκη, με πρόνοιες βασισμένες στις προτάσεις της Επιτροπής GRECO.
«Θέτει ουσιαστικά θέμα μη χρηματοδότησης των κοινοβουλευτικών κομμάτων τα οποία βρίσκονται στη Βουλή με χαμηλά ποσοστά», είπε ο κ. Περδίκης. Μια πρακτική, πρόσθεσε, είκοσι ετών. Σύμφωνα με τον ίδιο «κάποτε πρόσφεραν σε φιλικά τους μικρά κόμματα πακτωλούς χρημάτων και λιρών τότε, τώρα ο κ. Αβέρωφ επειδή απέτυχε – πρόσκαιρα πιστεύω εγώ – η προσπάθειά του για αλλαγή του εκλογικού μέτρου, θυμήθηκε να φέρει τη λεγόμενη αρχή της αναλογικής κατανομής της βοήθειας προς τα κόμματα που ουσιαστικά θα μηδενίσει την οικονομική στήριξη των μικρών κομμάτων από το κράτος».
Διερωτήθηκε «μήπως έλειψαν τα λεφτά από τη Focus και από τις άλλες εταιρείες για να ζητά ο κ. Αβέρωφ να ενισχύσει το ταμείο του κόμματός του από τα κρατικά κονδύλια. Εμείς πάντως επιμένουμε να υπάρξει πλήρης έλεγχος των οικονομικών των κομμάτων, των σωματείων των κομματικών γιατί αυτή η ιστορία με το μαύρο πολιτικό χρήμα πρέπει να τελειώσει και ο κυπριακός λαός πρέπει να ξυπνήσει επιτέλους. Τέρμα το δούλεμα», ανέφερε.
Στην παρέμβασή του ο κ. Νεοφύτου αναφέρθηκε στο απαγορευτικό πρόνοιας του νομοσχεδίου για χρηματοδότηση κομμάτων από εταιρείες το 25% των ιδιοκτητών των οποίων δεν κατέχουν κυπριακή υπηκοότητα άνω των €5.000 ετησίως. Έδωσε το παράδειγμα των εταιρειών `Forex` αλλά και του ΟΠΑΠ που επενδύουν συνήθως σε πολιτιστικές εκδηλώσεις που διοργανώνουν συνδεδεμένες με κόμματα οργανώσεις.
Έκανε επίσης λόγο για το γεγονός ότι ενώ η κρατική χορηγία μένει η ίδια, μειώνεται το τι παίρνουν κάθε χρόνο στο ΔΗΣΥ, δίνοντας το παράδειγμα ότι το 2014 ο ΔΗΣΥ αλλά ίσως και το ΑΚΕΛ πήραν σημαντικά μικρότερο ποσό γιατί ο κ. Κουτσού εντάχθηκε στη Συμμαχία των Πολιτών.
Με τη διατύπωση ενστάσεων ως προς τη διαδικασία αρχικά αλλά και με προβληματισμούς που εξέφρασαν οι Βουλευτές πραγματοποιήθηκε η συζήτηση στην Επιτροπή.
Συγκεκριμένα, στην αρχή διατυπώθηκαν ενστάσεις από πλευράς του Βουλευτή ΑΚΕΛ Άριστου Δαμιανού όσον αφορά το κείμενο στη βάση του οποίου θα γινόταν η συζήτηση στην Επιτροπή, αφού ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης είχε προχωρήσει σε μια επεξεργασία του νομοσχεδίου προσθέτοντας τις συμφωνηθείσες νέες τροποποιήσεις μεταξύ του γραφείου του και της Νομικής Υπηρεσίας και την είχε αποστείλει στη Βουλή. Ο κ. Δαμιανού έθεσε θέμα για το ότι δεν υπήρξε ενημέρωση αν το Υπουργείο Εσωτερικών επιθυμεί να αποσύρει το αρχικό κείμενο.
Η συζήτηση εν τέλει διεξήχθη στη βάση εσωτερικού κειμένου που καταγράφει όλες τις προτεινόμενες αλλαγές και από πλευράς των κομμάτων, που ετοίμασε η γραμματεία της Επιτροπής υπό την εποπτεία του Αναπληρωτή Προέδρου της Επιτροπής Δημήτρη Συλλούρη, ο οποίος και παρακάλεσε να μην διαρρεύσει. Την ίδια ώρα οι Βουλευτές μπορούσαν να συμβουλευθούν άλλο τροποποιημένο κείμενο του νομοσχεδίου με τις συμφωνηθέντες αλλαγές που έδωσε στην Επιτροπή το Υπουργείο Εσωτερικών εκείνη την ώρα.
Ο κ. Συλλούρης αναφέρθηκε σε ένα προκαταρκτικό στόχο να μπορέσουν να γίνουν οι πολιτικές τοποθετήσεις σε δεκαπέντε μέρες.
Από την πλευρά του ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών Κωνσταντίνος Νικολαΐδης διερωτήθηκε «γιατί μας καλέσατε», αφού, όπως είπε, με βάση τις προτάσεις νόμου «δεν υπάρχει Υπουργείο Εσωτερικών, καταργείται». Σύμφωνα με τον ίδιο οι προτάσεις νόμου που κατέθεσαν οι Βουλευτές προβλέπουν την κατάργηση όλων των αρμοδιοτήτων του Εφόρου εκτός αυτής της απλής εγγραφής των κομμάτων.
Το νομοσχέδιο προνοεί την προσθήκη ανεξάρτητου Επιτρόπου Πολιτικών Κομμάτων εκτός από την ύπαρξη του Εφόρου. Επεξηγήθηκε παράλληλα από το Γενικό Ελεγκτή Οδυσσέα Μιχαηλίδη ότι η προσθήκη αυτή προήλθε από Νομική Υπηρεσία μετά τις επαφές της με την επιτροπή GRECO στου Συμβουλίου της Ευρώπης, η οποία θεωρεί ότι το θέμα του ελέγχου και του δικαιώματος επιβολής ποινών σε κόμματα δεν πρέπει να υπόκειται κάτω από τις εξουσίες υπαλλήλου του κράτους.
Βουλευτές εξέφρασαν προβληματισμό και για εισήγηση που γίνεται για συνδεδεμένους οργανισμούς με τα κόμματα οι οποίοι θα περιορίζονται όσον αφορά την χρηματοδότηση σε κεφάλαιο ή είδος. Έγινε εξάλλου λόγος για τα διάφορα σωματεία, τα οποία λειτουργούν μέσω της εθελοντικής εργασίας των μελών τους.
Ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης έδωσε ως παράδειγμα ότι ένα Εθνικόφρονο Σωματείο παρουσιάζεται ως μη συνδεδεμένο με ένα κόμμα αλλά στην πράξη θεωρεί ότι μπορεί να παίρνει χρηματοδοτήσεις και μετά να δίνει στο κόμμα. Τότε, είπε, θα υπόκειται στον έλεγχο των ιδιωτικών χρηματοδοτήσεων.
Τη γενική θέση ότι τα πολιτικά κόμματα δεν πρέπει να υπόκεινται σε περιορισμούς, εξέφρασε ο Βουλευτής ΔΗΣΥ Ανδρέας Θεμιστοκλέους, σημειώνοντας ότι αυτό που πρέπει να γίνεται είναι έλεγχος των οικονομικών δαπανών. «Βλέπω εισηγήσεις που ούτε στον Παράδεισο δεν μπορούν να εφαρμοστούν», είπε.