Βολταίρος: Είναι επικίνδυνο να έχεις δίκιο όταν η κυβέρνηση έχει άδικο

Βολταίρος – Voltaire, 1694-1778, Γάλλος φιλόσοφος και συγγραφέας

Ο ανήσυχος υπερασπιστής του δικαιώματος στην ελεύθερη έκφραση και την επιλογή οποιουδήποτε δόγματος είναι δικαίως ο κυριότερος εκπρόσωπος του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού…

Φραγκίσκος Μαρία Αρουέ (François-Marie Arouet), ευρύτερα γνωστός με το ψευδώνυμο Βολταίρος (Voltaire), ήταν Γάλλος φιλόσοφος, συγγραφέας και δοκιμιογράφος. Θεωρείται κεντρική μορφή και ενσάρκωση του Διαφωτισμού του 18ου αιώνα. Θεωρείται επίσης -όχι άδικα- ο πιο σημαντικός άνθρωπος του 18ου αιώνα.

Η φαρμακερή πένα, το χιούμορ που τσάκιζε κόκαλα και η διάχυτη ειρωνεία του γάλλου φιλοσόφου τον έκαναν στοχαστή πρώτης γραμμής, την ίδια ώρα που διακρίθηκε και στη συγγραφή έμμετρου λόγου και το θέατρο φυσικά, τη μεγάλη του αγάπη.

Τα σατιρικά του ποιήματα, οι επιθέσεις στην εκκλησία, τη γαλλική κυβέρνηση, την αριστοκρατία και η ανεκτικότητα που κήρυττε τον έφεραν πολλές φορές αντιμέτωπο με τις Αρχές, πεποιθήσεις που θα πλήρωνε με φυλακή και εξορία, μένοντας έτσι πιστός και κάνοντας πράξη τη φράση που τον έκανε διάσημο: «Δεν συμφωνώ με όσα λες, αλλά θα υπερασπιστώ και με το τίμημα της ζωής μου ακόμη το δικαίωμά σου να λες ελεύθερα όσα πρεσβεύεις».

Ο ανήσυχος υπερασπιστής του δικαιώματος στην ελεύθερη έκφραση και την επιλογή οποιουδήποτε δόγματος είναι δικαίως ο κυριότερος εκπρόσωπος του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού…

Παρόλο που άσκησε τεράστια επιρροή στο Ευρωπαϊκό πνεύμα, το έργο του δεν ήταν ανάλογης αξίας. Ξεχωρίζουν: «Οιδίπους» (1718), «Ερρικειάς» (La Henriade, 1728), «Ζαΐρα» (Zaïre, 1732), «Ο Αγαθούλης» (L’ingénu, 1767), «Μερόπη» (1743), «Καντίτ» (Candide, 1759).

Voltaire

Φράσεις που έμειναν στην Ιστορία:

Διαφωνώ με ό,τι λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρι θανάτου το δικαίωμά σου να το λες. (η φράση επινοήθηκε από τη βιογράφο του Βολταίρου Evelyn Beatrice Hall, αλλά ιστορικά έχει κατοχυρωθεί σ’αυτόν)

Το μεγαλύτερο αμάρτημα στον έρωτα είναι η αδιαφορία.

Ο Θεός δημιούργησε το σεξ. Οι παπάδες δημιούργησαν το γάμο.

Αποφάσισα να είμαι ευτυχισμένος επειδή κάνει καλό στην υγεία.

Τα πάθη για τον άνθρωπο είναι ό,τι ο άνεμος για τα ιστιοφόρα. Παρόλο που μπορεί να τον καταστρέψουν, δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς αυτά.

Κάθε άνθρωπος είναι δημιούργημα της εποχής του. Πολλοί λίγοι είναι αυτοί που μπορούν να ανυψωθούν πάνω από τις ιδέες του καιρού τους.

Έχω κάνει μόνο μια προσευχή στον Θεό: «Θεέ μου, κάνε τους εχθρούς μου γελοίους». Και ο Θεός με εισάκουσε.

Το χασμουρητό μπορεί να μην είναι ευγενικό, αλλά είναι σίγουρα μια ειλικρινής γνώμη.

Θ’ αφήσουμε αυτόν τον κόσμο ακριβώς έτσι όπως τον βρήκαμε: ανόητο, άδικο και κακό.

Απαγορεύεται να σκοτώνεις. Γι’ αυτό, όλοι οι δολοφόνοι τιμωρούνται, εκτός αν σκοτώνουν σε μεγάλους αριθμούς και υπό τον ήχο σαλπίγγων.

Είναι επικίνδυνο να έχεις δίκιο όταν η κυβέρνηση έχει άδικο.

Τα μεγάλα πνεύματα συναντώνται.

Για να βρεις ποιος σε εξουσιάζει, απλώς σκέψου ποιος είναι αυτός που δεν επιτρέπεται να κριτικάρεις.

Αγαπητέ μου, δεν είναι η ώρα τώρα να κάνω εχθρούς. (στο νεκρικό κρεβάτι, απαντώντας σε παρότρυνση ιερέα να αποτάξει τον Σατανά)

Να αγαπάς την αλήθεια αλλά να συγχωρείς το λάθος.

Είναι κρίμα που για να είσαι καλός πατριώτης πρέπει να γίνεις εχθρός της υπόλοιπης ανθρωπότητας.

Κι αν ακόμα δεν υπήρχε Θεός, θα έπρεπε να τον εφεύρουμε. (Αυτό ακριβώς κάναμε –Ντιντερό)

Αν έχεις ικανότητες, δεν έχεις ανάγκη από προγόνους.

Η ευτυχία είναι ένα όνειρο, αλλά η δυστυχία είναι πραγματικότητα.

Αυτοί που μπορούν να σε κάνουν να πιστέψεις απιθανότητες, είναι ικανοί να σε πείσουν να διαπράξεις φρικαλεότητες.

Όταν πρόκειται για λεφτά, όλοι έχουν την ίδια θρησκεία.

Οι Έλληνες έγραψαν τόσο πολλές φράσεις και τόσο λίγα πράγματα. (δηλ. είπαν πολλά σε λίγα σχετικά έργα)

Η δουλειά απαλλάσσει τον άνθρωπο από τα τρία μεγαλύτερα κακά: την ανία, τα ελαττώματα και την ανάγκη.

Η κοινή λογική δεν είναι και τόσο κοινή.

Ο άνθρωπος είναι ελεύθερος από τη στιγμή που το θελήσει να είναι.

Για τον κακόβουλο άνθρωπο, όλα χρησιμεύουν σαν πρόσχημα.

Γιατροί είναι αυτοί που δίνουν φάρμακα για τα οποία ξέρουν λίγα, για να γιατρέψουν αρρώστιες για τις οποίες ξέρουν λιγότερα, σε ασθενείς για τους οποίους δεν ξέρουν τίποτα.

Σύμπτωση είναι το γνωστό αποτέλεσμα αγνώστων αιτιών.

Κάθε λογικός άνθρωπος, κάθε τίμιος άνθρωπος πρέπει να αντιμετωπίζει τη σέχτα του χριστιανισμού με τρόμο.

Αυτό το συνονθύλευμα που αυτοαποκαλείται «Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία» δεν υπήρξε ποτέ, με κανέναν τρόπο, ούτε Αγία ούτε Ρωμαϊκή ούτε Αυτοκρατορία. (Αγία Ρωμ. Αυτοκρατορία ήταν συνασπισμός διαφόρων ηγεμονιών, κυρίως γερμανικών, στην κεντρική Ευρώπη μεταξύ των ετών 962 και 1806 [ή 1512])

Ιστορικός είναι ένας κουτσομπόλης που παρενοχλεί τους νεκρούς.