Σ.Χατζησάββα: Αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός Προσφυγικών Συνοικισμών
Α. Επίκεντρο ο άνθρωπος
Όπως πολύ εύστοχα ο στιχουργός Γιάννης Καλαμίτσης πριν χρόνια επεσήμανε σε όλους εμάς πως:
”..Όπως του πελάγου οι βράχοι, ο κόσμος θάλασσα που απλώνει, κι αυτή βουβή σκυφτή και μόνη, ανεμοδαρμένοι βράχοι άνθρωποι μονάχοι. Άνθρωποι μονάχοι σαν ξερόκλαδα σπασμένα σαν ξωκλήσια ερημωμένα, ξεχασμένα. Άνθρωποι μονάχοι σαν ξερόκλαδα σπασμένα σαν ξωκλήσια ερημωμένα σαν εσένα, σαν εμένα..’’
Ωφέλιμο και χρήσιμο ως προς την κατεύθυνση του συντονισμού και της αποτελεσματικής αντιμετώπισης διαφόρων περιστατικών είναι η δημιουργία τηλεφωνικού κέντρου που θα συντονίζει τα τμήματα των πόλεων. Η ύπαρξη ενός παγκύπριου τηλεφωνικού αριθμού θα δίνει την δυνατότητα στους πολίτες να δίνουν έγκαιρα και έγκυρα πληροφορίες για διάφορα προβλήματα που πιθανών προκύπτουν. Το τηλεφωνικό κέντρο ανάλογα με την πληροφόρηση και το περιστατικό θα δίνει οδηγίες στα επιμέρους επαρχιακά τμήματα για χειρισμό.
Ποιότητα Ζωής – Ασφάλεια – Υγεία
Βασική προτεραιότητα θα πρέπει να είναι η διασφάλιση της ποιότητας ζωής, ασφάλειας και υγείας των ανθρώπων που ζουν στους προσφυγικούς συνοικισμούς και αυτό θα επιτευχθεί αποτελεσματικά με την δημιουργία ειδικών ομάδων επιθεωρητών, από το γραφείο ευημερίας που θα έχουν κάτω από την ευθύνη τους, τους προσφυγικούς συνοικισμούς. Αυτό θα δώσει αρκετά σημαντική και αποτελεσματική στήριξη, στους ανθρώπους καθώς επίσης και πρόληψη στην αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων, αφού έγκαιρα και έγκυρα οι λειτουργοί θα είναι σε θέση να διαχειρίζονται την κατάσταση για κάθε περίπτωση.
Επίσης οι επιθεωρητές θα είναι σε θέση να ενημερώνουν τους πολίτες που διαμένουν στους προσφυγικούς συνοικισμούς για διάφορα προγράμματα που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν με σκοπό και στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής τους όπως για παράδειγμα τα προγράμματα του γραφείου κοινωνικής ενσωμάτωσης αναπήρων, οικιακών βοηθών κ.α.
Αναψυχή
Ενεργός θα πρέπει να είναι η συμμετοχή των ανθρώπων σε διάφορα δρώμενα που θα μπορούσαν να γίνονται στους προσφυγικούς συνοικισμούς όπως για παράδειγμα διοργάνωση εκδρομών, δεντροφυτεύσεων, καλλιέργεια λαχανόκηπων σε χώρους πρασίνου, ειδική γυμναστική αγωγή κ.α.
Β. Αντιμετώπιση προβλημάτων στις υποδομές
Οι προσφυγικοί συνοικισμοί σχεδιάστηκαν και κατασκευάστηκαν για να στεγάσουν τις χιλιάδες των προσφύγων μετά την βίαιη εκδίωξη τους, από τις κατοικίες τους, από τον Αττίλα. Δυστυχώς, οι άμεσες ανάγκες και η κακή κατάσταση του τότε κρατικού μηχανισμού οδήγησαν στον ελλιπή σχεδιασμό των κατοικιών αλλά και σε πολλές κακοτεχνίες και παραλείψεις. Ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα είναι η αποτελεσματική αντιμετώπιση προβλημάτων στις υποδομές που αντιμετωπίζουν οι προσφυγικοί συνοικισμοί.
Συγκεκριμένα:
Είναι αρκετές οι περιπτώσεις που προσφυγικοί συνοικισμοί αντιμετωπίζουν προβλήματα στο σύστημα αποχέτευσης τους, αφού αρκετά συχνά παρουσιάζονται προβλήματα υπερχείλισης, γεγονός που υποβαθμίζει σημαντικά την ποιότητα ζωής, ασφάλεια και υγεία των πολιτών.
Είναι αρκετά κτίρια τα οποία αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στατικότητας αλλά και από ρωγμές που δημιουργήθηκαν με την πάροδο των χρόνων. Ας μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για οικισμούς που κτίστηκαν πριν 41 χρόνια με αρκετές ελλείψεις και αδυναμίες.
Αναβάθμιση των κτιριακών συγκροτημάτων των προσφυγικών συνοικισμών, π.χ. τοποθέτηση ανελκυστήρων καθώς επίσης δημιουργία υποδομών προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρίες. Συχνό είναι το φαινόμενο αυτών των ελλείψεων, ενώ είναι αρκετές οι περιπτώσεις συμπολιτών μας που για διάφορους λόγους (υγείας, γηρατειά) αδυνατούν να χρησιμοποιούν σκάλες.
Έλεγχος και επιδιορθώσεις πεζοδρόμων όπου υπάρχουν σπασμένες πλάκες αρκετές είναι οι περιπτώσεις που τραυματίστηκαν ανυποψίαστοι πολίτες από πτώση λόγω προβληματικής επιφάνειας σε πεζοδρόμια.
Έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση των πολιτών για διάφορα εγγειοβελτιωτικά προγράμματα συγχρηματοδότησης για ανάγκες βελτίωσης της ποιότητας ζωής των πολιτών π.χ. επιχορηγήσεις για μονώσεις ταρατσών, για αγορά συσσωρευτών ηλιακής ενέργειας κ.α.
Στατικότατα οικοδομών – αντισεισμικότητα:
Όταν κτίστηκαν οι προσφυγικές οικίες, οι προδιαγραφές που αφορούσαν την στατικότατα και αντισεισμικότητα των κτηρίων ήταν σε πολύ χαμηλό επίπεδο. Παράλληλα πολλοί εργολάβοι εκμεταλλεύτηκαν την ελλιπή επίβλεψη των εργασιών και προέβηκαν σε κακοτεχνίες και προχειρότητες. Αυτά είχαν ως αποτέλεσμα να επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο την στατικότατα και αντισεισμικότητα των οικοδομών.
Δυστυχώς η πολιτεία, παρά την έλευση πέραν το 40 ετών και παρά τις προειδοποιήσεις της επιστημονικής κοινότητας των πολιτικών μηχανικών, δεν έχει προβεί στις απαραίτητες ενέργειες ούτω ώστε να αναβαθμίσει στατικά και αντισεισμικά τις οικίες με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν οι ζωές των προσφύγων που διαμένουν στους καταυλισμούς.
Αρχιτεκτονική αισθητική:
Η Αρχιτεκτονική αισθητική των προσφυγικών καταυλισμών είναι πολύ κακής ποιότητας. Η αισθητική η οποία είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ποιότητα ζωής των ανθρώπων είναι κάτι το οποίο αδιαμφισβήτητα επηρεάζει αρνητικά και υποβαθμίζει αισθητά την ποιότητα ζωής των ανθρώπων που διαμένων στους συνοικισμούς. Ελάχιστα μέτρα έχουν παρθεί από την πολιτεία προς την αναβάθμιση της αισθητικής των συνοικισμών, πράγμα που δεν επίλυσε αποτελεσματικά το πρόβλημα που υπάρχει.
Σταύρος Χατζησάββας (ΒΑ&ΜΑ) Ειδικός σε θέματα Τουριστικής Ανάπτυξης και Προβολής
Αριστίνδην Υποψήφιος Βουλευτής ΕΔΕΚ στην Αμμόχωστο