Έκθεση Ελεγκτικής για ΟΑΥ: «Φαγοπότι» και αδιαφανείς διαδικασίες
Το Γραφείο του Γενικού Ελεγκτή ενημερώνει ότι η Ειδική Έκθεση με θέμα «Διαχειριστικός Έλεγχος Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας» που ετοιμάστηκε από την Ελεγκτική Υπηρεσία έχει αναρτηθεί σήμερα στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας, στη διεύθυνση: http://www.audit.gov.cy/audit/audit.nsf/annualso_gr/annualso_gr?OpenForm
Η έκθεση διαπιστώνει μεταξύ άλλων αδαιφανείς πρακτικές, καταχρήσεις τόσο λόγω της πολύ μικρής συχνότητας ουσιαστικών ελέγχων, όσο και λόγω της σχεδόν πλήρους απουσίας αποτρεπτικά αυστηρών ποινών κατά των παρανομούντων ή καταχραστών του συστήματος, αλλά και συμφωνίες από πλευράς του Οργανισμού, με τους παρόχους υπηρεσιών υγείας, που επιτρέπουν σε αυτούς να έχουν υπερκέρδη, τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να χαρακτηριστούν και ως αισχροκέρδεια.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ειδικού ιατρού, που είχε αμοιβή €870.742 για το 2020, ενώ 11 ειδικοί ιατροί είχαν εισοδήματα πάνω από €500.000 το 2020.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την Έκθεση, δύο γυναικολόγοι έλαβαν μαζί το 2020 αμοιβή ύψους €1,4 εκατ. για εξωνοσοκομειακές υπηρεσίες φροντίδας υγείας μόνο.
Παράλληλα, οι απολαβές προσωπικού ιατρού για παιδιά έφθασαν τις €421.283, ενώ εξήντα επτά ειδικοί ιατροί είχαν απολαβές πέραν των €300.000, από τους οποίους οι 37 ήταν νομικά πρόσωπα, ένας ήταν ιατρός του ΟΚΥπΥ και 29 φυσικά πρόσωπα.
Στα Γενικά συμπεράσματα της Ελεγκτικής διαπιστώνεται ότι:
α. Δεν έχουμε εντοπίσει πτυχές της νομοθεσίας, για τις οποίες να εισηγηθούμε τροποποιήσεις, χωρίς τούτο να σημαίνει ότι, με τη μακρόχρονη εφαρμογή της, δεν θα υπάρξουν περιθώρια περαιτέρω βελτιώσεων αυτής. Έχουμε ωστόσο διαπιστώσει, όπως εξηγούμε στις παραγράφους 4.1 και 4.2 πιο πάνω, ότι ο ΟΑΥ παραβιάζει ο ίδιος και συμπράττει στην παραβίαση προνοιών του περί ΓεΣΥ Νόμου από παρόχους υπηρεσιών φροντίδας υγείας (ιατρούς και ιδιωτικά νοσηλευτήρια), παραβιάζοντας ταυτόχρονα τις πρόνοιες του Νόμου περί ισοσκελισμένου και σφαιρικού Προϋπολογισμού.
β. Ο τρόπος εφαρμογής των συμβάσεων, που έχει συνάψει ο ΟΑΥ με τους παρόχους υπηρεσιών φροντίδας υγείας, δεν διασφαλίζει τη διάθεση των χρηματικών πόρων του ΟΑΥ με τον βέλτιστο τρόπο, ώστε να επιτυγχάνεται αξιοποίησή τους κατά τρόπο οικονομικό, αποδοτικό και αποτελεσματικό. Αντίθετα, έχουμε διαπιστώσει ότι:
- Οι συμφωνίες που έχει συνάψει ο ΟΑΥ, με τους παρόχους υπηρεσιών υγείας, επιτρέπουν σε αυτούς να έχουν υπερκέρδη, που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορούν να χαρακτηριστούν ως αισχροκέρδεια.
- Οι έλεγχοι που διεξάγει ο ΟΑΥ επιτρέπουν και συντηρούν τις καταχρήσεις, τόσο λόγω της πολύ μικρής συχνότητας ουσιαστικών ελέγχων, όσο και λόγω της σχεδόν πλήρους απουσίας αποτρεπτικά αυστηρών ποινών κατά των παρανομούντων ή καταχραστών του συστήματος.
γ. Η βιωσιμότητα του ΟΑΥ είναι διασφαλισμένη όσο το κράτος, έστω και παράνομα, θα καλύπτει τα ελλείμματά του. Αυτό όμως επιβαρύνει σημαντικά τα δημόσια οικονομικά.
δ. Οι πρακτικές που εφαρμόζει ο ΟΑΥ, ως προς τις συμφωνίες του με ιδιωτικά νοσηλευτήρια, χαρακτηρίζονται από πλήρη αδιαφάνεια και δεν εδράζονται σε αντικειμενικά κριτήρια.
ε. Η μη επάρκεια των διενεργούμενων ελέγχων δεν διασφαλίζει την ορθότητα των πληρωμών προς τους παρόχους υπηρεσιών φροντίδας υγείας.
στ. Επείγει η χωρίς καθυστέρηση ενίσχυση της δημόσιας διακυβέρνησης και του εσωτερικού ελέγχου του ΟΑΥ.
Στις συστάσεις της η Ελεγκτική Υπηρεσία αναφέρει
Τρία σχεδόν χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας του, το ΓεΣΥ, πέραν των πολλών θετικών που επέφερε η εισαγωγή του, εξελίσσεται σε πηγή δημοσιονομικού κινδύνου για τα δημόσια οικονομικά και πεδίο σοβαρών καταχρήσεων εις βάρος των χρημάτων του φορολογούμενου πολίτη.
Οι συστάσεις μας, που περιλαμβάνονται στην παρούσα Έκθεση, περιστρέφονται γύρω από τους ακόλουθους άξονες:
α. Ο ΟΑΥ θα πρέπει να παρέχει όλες τις υπηρεσίες που προβλέπει ο περί ΓεΣΥ Νόμος και να αναλάβει κάθε δαπάνη που αφορά στις υπηρεσίες αυτές.
β. Ο ΟΑΥ θα πρέπει να τηρεί απαρέγκλιτα τον περί ΓεΣΥ Νόμο. Η ούτως ή άλλως επιβαλλόμενη τήρηση της νομιμότητας από κάθε δημόσιο οργανισμό, είναι εκ των ων ουκ άνευ, για έναν οργανισμό που θα πρέπει να πατάξει γενικευμένης μορφής καταχρήσεις.
γ. Ο ΟΑΥ θα πρέπει να αντιληφθεί ότι οι καταχρήσεις αφορούν στον ίδιο τον ΟΑΥ. Η θέση που δημόσια εκφράζει ο ΟΑΥ ότι, λόγω του σφαιρικού Προϋπολογισμού, οι καταχρήσεις από ένα πάροχο αφορούν στους άλλους παρόχους της ίδιας κατηγορίας και όχι τον ΟΑΥ, είναι η βασική πηγή του προβλήματος της μη αποφασιστικής πάταξης των καταχρήσεων. Προς τούτο, θα πρέπει να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι και να επιβληθούν αποτρεπτικές ποινές.
δ. Ο ΟΑΥ οφείλει να ισοσκελίσει τον Προϋπολογισμό του, με αρχή από τον Προϋπολογισμό του 2022. Εάν δεν το πράξει, θα πρέπει να το επιβάλουν, μέσω της έγκρισης του Προϋπολογισμού του, το Υπουργικό Συμβούλιο και η Βουλή των Αντιπροσώπων.