Η τελευταία ελπίδα του Φεβρουαρίου και οι κάλπες που τρομάζουν τον Τσίπρα

Η συνεχιζόμενη διελκυστίνδα μεταξύ Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και Ευρωπαίων, εξαιτίας των γερμανικών εμμονών, έχει στοιχειώσει τις διαβουλεύσεις κυβέρνησης-δανειστών και έχει εντείνει τους φόβους για ένα νέο επεισόδιο στην ελληνική κρίση, καθώς τα χρονικά περιθώρια συμφωνίας στενεύουν ασφκυτικά.

Οι ελπίδες της ελληνικής πλευράς ότι στο Eurogroup της περασμένης Πέμπτης θα έκλειναν τα εισιτήρια επιστροφής του κουαρτέτου των πιστωτών στην Αθήνα ναυάγησαν. Αντιθέτως, το μήνυμα που πήρε η κυβέρνηση ήταν ότι η πλήρης συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα είναι αδιαπραγμάτευτη και ότι οι Ευρωπαίοι ευθυγραμμίζονται με την απαίτηση του Ταμείου για προληπτική ψήφιση πρόσθετων μέτρων που θα ενεργοποιηθούν μετά το 2018, εάν δεν επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι. Τα μέτρα αυτά θα πρέπει να περιλαμβάνουν νέα μείωση κύριων συντάξεων, μέσω της κατάργησης της προσωπικής διαφοράς, άγριο «κούρεμα» του αφορολογήτου ορίου ακόμα και στα 4.000-5.000 ευρώ, κατάργηση φοροαπαλλαγών και επιδομάτων και πιθανώς αύξηση του μεσαίου συντελεστή ΦΠΑ από το 13% στο 14%. Η κυβέρνηση προσπαθεί εναγωνίως να τετραγωνίσει τον κύκλο, αποδεχόμενη έναν ενισχυμένο δημοσιονομικό «κόφτη» και μετά το 2018, αλλά ζητώντας να μην ψηφιστούν από τώρα τα μέτρα που θα περιλαμβάνει.

Υπ’ αυτές τις συνθήκες, το σκηνικό αδιεξόδου δεν αναμένεται να ξεπεραστεί προτού το ΔΝΤ ανοίξει τα χαρτιά του στις 6 Φεβρουαρίου. Ωστόσο, πηγές που παρακολουθούν στενά τη διαπραγμάτευση ανέφεραν  ότι η Κομισιόν και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) παραμένουν σε ανοιχτή γραμμή με την ελληνική κυβέρνηση και θα επιχειρήσουν να προετοιμάσουν το έδαφος για την επιστροφή των ελεγκτών των δανειστών στην Αθήνα μετά τις 6 Φεβρουαρίου. Εφόσον αυτό επιτευχθεί, θα πρέπει να ακολουθήσει μέσα σε δυο εβδομάδες μια συμφωνία-εξπρές για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης στο Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου.

Εάν χαθεί και αυτό το ορόσημο, τα πράγματα θα δυσκολέψουν πάρα πολύ για την Ελλάδα, καθώς θα ξεκινήσει ο εκλογικός κύκλος σε τρία μεγάλα κράτη-μέλη της ευρωζώνης και η λήψη πολιτικών αποφάσεων για το ελληνικό ζήτημα θα είναι αδύνατη. Κάλπες θα στηθούν πρώτα στην Ολλανδία στις 15 Μαρτίου, θα ακολουθήσει η Γαλλία (στις 23 Απριλίου ο πρώτος γύρος και στις 7 Μαΐου ο δεύτερος) και τελευταία θα είναι η Γερμανία στις 24 Σεπτεμβρίου. Οι ολλανδικές εκλογές δημιουργούν διπλό πρόβλημα στη χώρα μας, γιατί αν χρειαστεί έγκριση οποιασδήποτε απόφασης για την Ελλάδα, το ολλανδικό κοινοβούλιο εκτιμάται ότι δεν θα μπορέσει να τη δώσει πριν από τα μέσα Απριλίου, ώσπου να σχηματιστεί νέα κυβέρνηση. Επιπροσθέτως, το κυβερνών κόμμα στο οποίο ανήκει ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ προβλέπεται αν ηττηθεί, με αποτέλεσμα να υποχρεωθεί πιθανώς να εγκαταλείψει την καρέκλα του στο Eurogroup.

Η πιθανότητα να «παγώσει» το ελληνικό ζήτημα λόγω των ευρωπαϊκών εκλογών θα ήταν καταστροφική, διότι οι χρηματοδοτικές υποχρεώσεις ύψους 7,4 δισ. ευρώ που συσσωρεύονται τον Ιούλιο είναι αδύνατο να καλυφθούν αν δεν εκταμιευθεί προηγουμένως δόση από τους δανειστές.