Σύμφωνα με οικονομολόγους της PwC, η αύξηση της παραγωγικότητας στην Ιρλανδία και στην Ισπανία – τις περιφερικές οικονομίες της Ευρωζώνης με τις καλύτερες επιδόσεις – έχει ξεπεράσει την αντίστοιχη αύξηση στη Γερμανία, στη Γαλλία και στην Ολλανδία.
Το πραγματικό ΑΕΠ της Ευρωζώνης ανά δεδουλευμένη ώρα – που αποτελεί δείκτη μέτρησης της παραγωγικότητας της εργασίας – αυξήθηκε κατά περίπου 2% σε περίοδο τριών ετών μέχρι το 2015. Μια πιο λεπτομερής ανάλυση των δεδομένων καταδεικνύει ότι:
• Η Ιρλανδία υπήρξε η χώρα με τις καλύτερες επιδόσεις τη συγκεκριμένη περίοδο, με την παραγωγικότητα της εργασίας να αυξάνεται κατά περίπου 7%
• H αύξηση της παραγωγικότητας σε μεγάλες οικονομίες όπως η Ολλανδία, η Γαλλία και η Γερμανία ευθυγραμμίζεται με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης
• Περιφερικές οικονομίες όπως η Πορτογαλία και η Ελλάδα δεν έχουν καταφέρει να αυξήσουν ουσιαστικά τα επίπεδα παραγωγικότητάς τους παρά τις μεταρρυθμίσεις που εισήχθησαν κατά τη συγκεκριμένη περίοδο.
Τα αποτελέσματα ανά τομέα είναι, ωστόσο, ανάμεικτα. Η ανάλυση της PwC διαπιστώνει ότι σε αρκετές οικονομίες της Ευρωζώνης, η παραγωγικότητα στον κλάδο της μεταποίησης έχει αυξηθεί με γρήγορους σχετικά ρυθμούς. Ο Richard Boxshall, Ανώτερος Οικονομολόγος της PwC, δηλώνει:
«Αυτό είναι λογικό, καθώς τα πλείστα μεταποιημένα προϊόντα διατίθενται στο εμπόριο και συνεπώς εκτίθενται στις δυνάμεις του ανταγωνισμού, γεγονός που αποτελεί κίνητρο για τις επιχειρήσεις να καταστούν πιο αποδοτικές σε μικρότερο χρονικό διάστημα. Επίσης, νέες αυτοματοποιημένες τεχνολογίες φαίνεται να εφαρμόζονται σήμερα με μεγαλύτερη ευκολία στον κλάδο της μεταποίησης– παρά το ότι μπορούν να εφαρμοστούν και σε πιο συνήθεις δραστηριότητες στον κλάδο των υπηρεσιών.
Υπάρχουν, ωστόσο, και χώρες εκτός κανόνα, όπως για παράδειγμα η Ιρλανδία, όπου η διψήφια αύξηση της παραγωγικότητας στον κλάδο μεταποίησης μπορεί να αποδοθεί στην εξαιρετικά αποτελεσματική φαρμακευτική βιομηχανία, που αντιπροσωπεύει το ένα τέταρτο περίπου του συνόλου των εξαγωγών της χώρας».
Τι γίνεται όμως με την υπόλοιπη οικονομία; Τα τρία τέταρτα περίπου της οικονομικής παραγωγής της Ευρωζώνης – και του συνόλου των δεδουλευμένων ωρών – προέρχονται από τον κλάδο των υπηρεσιών. Πρόκειται συνεπώς για τον κλάδο με τη μεγαλύτερη επιρροή στην παραγωγικότητα της εργασίας στο σύνολο της οικονομίας. Με εξαίρεση την Ελλάδα, η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας στις υπηρεσίες υστερεί σε σχέση με τον κλάδο μεταποίησης. Ο Richard Boxshall προσθέτει σχετικά:
«Πιστεύουμε ότι η τάση αυτή είναι το αποτέλεσμα δύο βασικών αιτιών. Πρώτο, σε αντίθεση με την αγορά αγαθών, η ΕΕ έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει μέχρι την ολοκλήρωση της Ενιαίας Αγοράς στον κλάδο των υπηρεσιών. Οι επιχειρήσεις ενδέχεται συνεπώς να προσαρμόζονται στις δυνάμεις του ανταγωνισμού με βραδύτερους ρυθμούς απ’ό,τι σ’ένα πιο ελεύθερο καθεστώς, γεγονός που οδηγεί σε βραδύτερη αύξηση της παραγωγικότητας.
Δεύτερο, η τάση αυτή πιθανόν να μπορεί να αποδοθεί και στην ίδια τη φύση των συγκεκριμένων κλάδων. Για παράδειγμα, ο κλάδος των υπηρεσιών είναι, ως επί το πλείστον, υψηλής σχετικά έντασης εργασίας, με μικρότερα περιθώρια κέρδους από την αξιοποίηση των τεχνολογικών επιτευγμάτων και των αυτοματοποιημένων συστημάτων.
Επίσης, οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες υπόκεινται μετά την κρίση σε αυστηρότερη ρύθμιση, κάτι που ίσως δικαιολογείται ενόψει της διασφάλισης της ανθεκτικότητάς τους και της μείωσης των συστημικών κινδύνων στην ευρύτερη οικονομία, αλλά ενδέχεται να επηρεάζει αρνητικά την παραγωγικότητα, περιορίζοντας τις δραστηριότητες που αναλαμβάνουν ή αποτρέποντας την καινοτομία».
Η οικονομία της Ευρωζώνης αναπτύσσεται πιο γρήγορα από αυτή των ΗΠΑ
Εν τω μεταξύ, τα στοιχεία του πρώτου τριμήνου του 2016 αποκαλύπτουν ότι η οικονομία της Ευρωζώνης αναπτύχθηκε πιο γρήγορα από αυτή των ΗΠΑ. Η ανάλυση της PwC δείχνει, ωστόσο, ότι η ανάκαμψη της οικονομίας – και σε μεγαλύτερο βαθμό της αγοράς εργασίας – δεν υπήρξε ομοιογενής. Για παράδειγμα, το εύρος των ποσοστών ανεργίας στην Ευρωζώνη σ’αυτό το στάδιο της ανάκαμψης είναι μεγαλύτερο από ποτέ, συγκριτικά με προηγούμενες περιόδους ανάκαμψης.
Για περισσότερες λεπτομέρειες, συμβουλευθείτε την τελευταία έκδοση του GlobalEconomicWatch στο www.pwc.com/GEW.