Στο παρά πέντε της προθεσμίας έκλεισε η α’ φάση διαπραγματεύσεων για το Brexit μεταξύ Μ. Βρετανίας και Ε.Ε. Οι δύο πλευρές ήλθαν σε κατ’ αρχήν συμφωνία, μετά από διαπραγματεύσεις έξι μηνών, η οποία ορίζει τον «λογαριασμό» που θα κληθεί να πληρώσει η Μ. Βρετανία για την έξοδο στα 40-45 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με βρετανική πηγή, το ποσό θα καταβληθεί για να τηρήσει η Μεγάλη Βρετανία τις οικονομικές της υποχρεώσεις προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το κείμενο ρυθμίζει επίσης μια σειρά θεμάτων όπως τα δικαιώματα των Ευρωπαίων πολιτών στο Ην. Βασίλειο και αντίστοιχα των Βρετανών σε ευρωπαϊκές χώρες αλλά και τη μορφή των συνόρων μεταξύ της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας και της βρετανικής επαρχίας της Βόρειας Ιρλανδίας.
Τα βασικά σημεία της συμφωνίας:
1. Οι διαπραγματεύσεις για το Brexit θα συνεχιστούν με έμφαση στο εμπόριο και τη μεταβατική περίοδο. Το τελικό «διαζύγιο» θα γίνει στις 29 Μαρτίου 2019.
2. Τα δικαιώματα των Ευρωπαίων και Βρετανών πολιτών για την ελεύθερη μεταφορά τους θα ισχύουν μέχρι τότε.
3. Η οικογένεια ενός Βρετανού πολίτη που ζει σε μια ευρωπαϊκή χώρα (και αντίστοιχα ενός Ευρωπαίου που ζει στη Μ. Βρετανία) έχει εφ’ όρου ζωής το δικαίωμα επανένωσης, και μετά το Brexit (29 Μαρτίου), αλλά με προϋποθέσεις, όπως π.χ. να παραμένει νομικά συγγενής κατά την διάρκεια της επανένωσης.
4. Οι διαδικασίες σχετικά με τα δικαιώματα των πολιτών θα είναι διαφανείς, ομαλές και εξορθολογισμένες.
5. Οι Ευρωπαίοι πολίτες που έχουν δικαίωμα μόνιμης διαμονής στο Ην. Βασίλειο (και αντίστοιχα οι Βρετανοί που έχουν δικαίωμα μόνιμης διαμονής σε ευρωπαϊκές χώρες) μπορούν να φύγουν από τη χώρα για διάστημα έως πέντε ετών χωρίς να χάνουν το εν λόγω δικαίωμα.
6. Οι δικαστικές Αρχές Βρετανίας και Ε.Ε. θα συνεχίσουν τη μεταξύ τους συνεργασία και ανταλλαγή υποθέσεων για τουλάχιστον 8 χρόνια μετά την έξοδο της χώρας.
7. Το Ην. Βασίλειο δεσμεύτηκε να αποφύγει τα «σκληρά» σύνορα μεταξύ Β. Ιρλανδίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, ωστόσο, οι λεπτομέρειες για το θέμα δεν πρόκειται να γίνουν γνωστές έως ότου ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις για το εμπόριο. Αν δεν υπάρξει συμφωνία για το εμπόριο, το Ην. Βασίλειο δεσμεύτηκε να «συμμορφωθεί πλήρως» με τους κανόνες εσωτερικής αγοράς και την τελωνειακή ένωση, οι οποίες αποτελούν αυτή τη στιγμή τη βάση συνεργασίας μεταξύ Β. Ιρλανδίας και Ιρλανδίας.
8. Οι πολίτες της Β. Ιρλανδίας έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν ιρλανδική ή βρετανική υπηκοότητα ή και τα δύο.
9. Οι δύο πλευρές συμφώνησαν στη μεθοδολογία για το κόστος της εξόδου, δηλαδή τις οικονομικές υποχρεώσεις της Μ. Βρετανίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το κόστος εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 40-45 δισ. ευρώ ή τα 35-39 δισ. στερλίνες.
10. Το κόστος θα υπολογιστεί και θα πληρωθεί σε ευρώ.