Η 25η Μαρτίου, είναι μεγάλη και διπλή γιορτή για τον Ελληνισμό.
Είναι Γιορτή του Έθνους, αλλά και της Ορθοδοξίας, αφού εορτάζεται ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου.
Σε όλη την Ελλάδα, πραγματοποιούνται με επισημότητα, εκδηλώσεις, παρελάσεις, ιστορικές αναπαραστάσεις για την κήρυξη της Επανάστασης του 1821, αλλά και επικά τραπέζια, με κυρίως πιάτο, μπακαλιάρο-σκορδαλιά.
Ευαγγελισμός της Θεοτόκου – Έθιμα
Σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες την εορτή του Ευαγγελισμού πρέπει να έχετε μετρητά, καθώς και να φέρετε μαζί σας ψαροκόκαλο. Και μην βγαίνετε πεινασμένοι από το σπίτι.
Η λαϊκή παράδοση έχει δημιουργήσει μια σειρά από ενέργειες γι’ αυτή την μαγική μέρα.
Αλλά πάνω απ ‘όλα θα πρέπει να έχετε καλή διάθεση.
Σύμφωνα με την παράδοση, την άνοιξη την ανακοινώνει ο κούκος, λαλώντας για πρώτη φορά, ενώ όπως είναι η μέρα της 25ης Μαρτίου, έτσι θα συνεχιστεί και όλος ο χρόνος. Εάν όλα αυτά είναι αλήθεια, μπορείτε μόνοι σας να διαπιστώσετε.
Η φολκλορική γιορτή Μπλάγκοβετς γιορτάζεται στις 25 Μαρτίου.
Την ίδια μέρα η Ορθόδοξη Εκκλησία γιορτάζει τον Ευαγγελισμό.
Παρά την ομοιότητα στα ονόματα στα βουλγαρικά, οι δύο γιορτές έχουν εντελώς διαφορετικές σημασίες.
O Αρχάγγελος Γαβριήλ είναι ο άγγελος, που εμφανίστηκε στην Παναγία και της έδωσε την χαρμόσυνη είδηση ότι θα γεννήσει Γιό του Θεού.
Πριν τη καθιέρωση του σοσιαλιστικού καθεστώτος, την ημέρα του Ευαγγελισμού γιορτάζεται και η Ημέρα της Μητέρας.
Σήμερα, δεκαετίες μετά τις δημοκρατικές αλλαγές του 1989, αυτή η παράδοση αποκαταστάθηκε.
Οι ρίζες της λαϊκής γιορτής του Ευαγγελισμού χάνονται πολύ πίσω στο χρόνο – στην προχριστιανική εποχή και ειδωλολατρική τελετουργία, διατηρούμενη και εμπλουτισμένη ανά τα χρόνια.
Βρίσκεται κοντά στην αστρονομική άνοιξη, που συνδυάζει διάφορες τελετουργίες που αποσκοπούν την υποδοχή της νέας αρχής.
Ο Ευαγγελισμός πάντα είναι κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής, αλλά αυτή την μέρα το ψάρι επιτρέπεται στο τραπέζι.
Στην λαογραφία μας το ψάρι επίσης υπάρχει – ο καθένας έπρεπε να φάει από το εορταστικό πιάτο και μετά να καθαρίσει τα δόντια του με ψαροκόκαλο – για υγεία και τύχη.
Οι μελισσοκόμοι ανοίγουν τις κυψέλες τους να πάνε τις μέλισσες έξω για να είναι γλυκό το μέλι
Σε ορισμένα μέρη της χώρας τα μικρά κορίτσια κυλάνε στρόγγυλα ψωμιά στα λιβάδια – να είναι ευχάριστη η γεωργική εργασία το καλοκαίρι.
Άλλα έθιμα της γιορτινής αυτής ημέρας, εκτός από τη θεία λειτουργία και τις μαθητικές και στρατιωτικές παρελάσεις, είναι τα κατά τόπους ιστορικά δρώμενα που διοργανώνονται κάθε χρόνο με μεγάλο τουριστικό ενδιαφέρον.
Στη Λακωνική Μάνη και συγκεκριμένα στην Αρεόπολη, από όπου ξεκίνησε η επανάσταση του 21΄, οι εορτασμοί είναι ιδιαίτερα γραφικοί και ξεκινούσαν από νωρίς το πρωί, με το σήμα της καμπάνας της εκκλησίας και την έπαρση της σημαίας, στην πλατεία των “Αθανάτων”. Στην πλατεία της 17ης Μαρτίου 1821, ημερομηνία, κατά την οποία έγινε το μαζικό ξεκίνημα, υπό τον Πέτρο Μαυρομιχάλη, γίνεται αναπαράσταση του όρκου των ιστορικών οικογενειών που πρωτοστάτησαν στον αγώνα. Ακολουθεί τρισάγιο στη μνήμη των ηρώων και κατάθεση στεφάνων.
Σε ένα άλλο μέρος της Πελοποννήσου, στα Καλάβρυτα, γινόταν τρισάγιο και κατάθεση στεφάνων στο Πανελλήνιο Ηρώο των Αγωνιστών του 21΄, αναπαράσταση των όρκων των αγωνιστών, ενώ κάθε χρόνο διοργανώνεται ποδηλατικός γύρος, με διαδρομή: Πάτρα-Χαλανδρίτσα-Καλάβρυτα-Αγία Λαύρα, και έπαθλο για τον πρώτο, ένα δάφνινο στεφάνι και το λάβαρο της Επανάσταση, το οποίο απονείμει, ο Ηγούμενος της Μονής Αγίας Λαύρας.
Φυσικά δεν λείπουν τα παραδοσιακά εδέσματα και οι χοροί, στην πλατεία του χωριού.
Στην Τήνο, το νησί της Παναγίας, ο Ευαγγελισμός, γιορτάζεται στις 25 Μαρτίου, με κατάνυξη και επισημότητα. Οι λειτουργία ξεκινά από την παραμονή, ενώ ανήμερα, γίνεται λιτανεία της εικόνας της Θεοτόκου, προς την παραλία και χτυπούν ταυτόχρονα όλες οι καμπάνες των εκκλησιών του νησιού.
Η εικόνα της Παναγίας, που βρέθηκε στο νησί της Τήνου, το 1823, θεωρήθηκε θεόσταλτο σημάδι επικύρωσης του αγώνα για την απελευθέρωση και η ιστορία λέει ότι στο νησί είχαν καταφτάσει τότε οι ήρωες της Επανάστασης, Κολοκοτρώνης, Μιαούλης και Μακρυγιάννης, για να προσκυνήσουν.
Φυσικά, δυστυχώς φέτος οι παρελάσεις και οι υπόλοιπες εκδηλώσεις δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν λόγω της πανδημίας του κορονοϊού και τα απαγορευτικά μέτρα που έχει εξαγγείλει η Κυβέρνηση για μείωση της εξάπλωσής του.