«Μου στέρησαν τη πατρίδα αλλά δεν μπορούν να μου στερήσουν το μέλλον»
Η Συνθήκη αυτή προέβλεπε, μεταξύ άλλων, τη σύσταση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, η οποία ήταν επιφορτισμένη να βοηθήσει στη μετεγκατάσταση των 1,2 εκατομμυρίων Ευρωπαίων που είχαν μείνει άστεγοι εξαιτίας του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου. Στα 55 χρόνια της ύπαρξής της, η Ύπατη Αρμοστεία έχει βοηθήσει πάνω από 50 εκατομμύρια ανθρώπους και για τις προσπάθειές της αυτές έχει τιμηθεί δύο φορές με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Το διεθνές δίκαιο ορίζει ότι πρόσφυγες είναι οι άνθρωποι που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να επιστρέψουν στις χώρες τους, εξαιτίας βάσιμου φόβου δίωξης, με βάση τη φυλή, το θρήσκευμα, τις πολιτικές τους πεποιθήσεις, την εθνικότητά τους ή τη συμμετοχή τους σε μία ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα.
Σήμερα, η Ύπατη Αρμοστεία είναι ένας από τους κυριότερους ανθρωπιστικούς οργανισμούς στον κόσμο. Τα περισσότερα από 5.000 στελέχη της, πολλά από τα οποία αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρούς κινδύνους κατά της προσωπικής τους ασφάλειας, βοηθούν πάνω από 20 εκατομμύρια ανθρώπους που συγκεντρώνουν την ιδιότητα του πρόσφυγα.
Ο αριθμός των ανθρώπων που διαφεύγουν από τον πόλεμο, τις διώξεις και τις συγκρούσεις ξεπέρασε τα 70 εκατομμύρια το 2018. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο αριθμό που έχει δει ποτέ η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) στα 70 περίπου χρόνια λειτουργίας της.
Σύμφωνα με στοιχεία από την ετήσια έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ «Παγκόσμιες Τάσεις», η οποία αφορούσε το 2020, καταδεικνύεται ότι 82,4 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο έχουν εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα διωγμών, συγκρούσεων και παραβιάσεων των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Στην έκθεση επίσης σημειώνεται πως ο αριθμός αυτός είναι κατά 1,5 εκατομμύριο μειωμένος από τον αναμενόμενο αριθμό αιτούντων ασύλου, κι αυτό λόγω του αντίκτυπου της πανδημίας COVID-19.
Κάτι τέτοιο επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση των προσφύγων εφόσον σημαίνει πως ένας αριθμός ανθρώπων παρέμεινε απομονωμένος με κίνδυνο τη ζωή του, ενώ η διεθνής κοινότητα αδυνατούσε να τους προστατέψει σε συνθήκες παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης.
8 αλήθειες για τους πρόσφυγες που πρέπει να γνωρίζετε
ΠΑΙΔΙΑ: Το 2018, κάθε δεύτερος πρόσφυγας ήταν παιδί. Πολλά παιδιά (111.000) είναι μόνα τους, χωρίς την οικογένειά τους.
ΝΗΠΙΑ: Η Ουγκάντα κατέγραψε 2.800 παιδιά πρόσφυγες ηλικίας έως 5 ετών που ήταν μόνα τους ή χωρισμένα από την οικογένειά τους.
ΑΣΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ: Ως πρόσφυγας, είναι πιο πιθανόν να ζεις σε μια κωμόπολη ή πόλη (61%) παρά σε αγροτική περιοχή ή καταυλισμό.
ΠΛΟΥΣΙΟΙ & ΦΤΩΧΟΙ: Οι χώρες υψηλού εισοδήματος κατά μέσο όρο φιλοξενούν 2,7 πρόσφυγες ανά 1000 κατοίκους. Οι χώρες μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος φιλοξενούν κατά μέσο όρο 5,8 πρόσφυγες. Οι πιο φτωχές χώρες φιλοξενούν το ένα τρίτο του συνόλου των προσφύγων παγκοσμίως.
ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ: Περίπου το 80% των προσφύγων ζουν σε χώρες που γειτνιάζουν με τις χώρες καταγωγής τους.
ΔΙΑΡΚΕΙΑ: Σχεδόν 4 στους 5 πρόσφυγες βρίσκονται σε καταστάσεις εκτοπισμού που διαρκούν τουλάχιστον πέντε χρόνια. Ένας στους 5 βρίσκεται σε καταστάσεις εκτοπισμού που διαρκούν 20 χρόνια ή και περισσότερο.
ΝΕΟΙ ΑΙΤΟΥΝΤΕΣ ΑΣΥΛΟ: Ο μεγαλύτερος αριθμός των νέων αιτημάτων ασύλου το 2018 ήταν από πολίτες της Βενεζουέλας (341.800).
ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ: Η αναλογία των ανθρώπων που είναι πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο ή εσωτερικά εκτοπισμένοι σε σχέση με τον παγκόσμιο πληθυσμό είναι 1 στους 108. Πριν από δέκα χρόνια ήταν 1 στους 160.