Υγεία: Γιατί το άμυλο είναι σημαντικό στη διατροφή μας
Το άμυλο αποτελεί μια πολύ βασική πηγή ενέργειας για τον οργανισμό και αν και αρκετά παρεξηγημένο από αυτούς που προσπαθούν να χάσουν βάρος, είναι άκρως απαραίτητο για τον οργανισμό όταν καταναλώνεται σε λογικά πλαίσια.
Αποθηκεύουμε το άμυλο ως λίπος ή το χρησιμοποιούμε για βραχυπρόθεσμη παραγωγή ενέργειας με τη μορφή υδατανθράκων, προκειμένου να παράγουμε τρι-φωσφορικό άλας της αδενοσίνης (ΑΤP) που θεωρείται το «ενεργειακό νόμισμα των κυττάρων» και αποτελεί το πιο κοινό μόριο για την παραγωγή χημικής ενέργειας στο σώμα.
Μπορεί λοιπόν να συνηθίσαμε να θεωρούμε το άμυλο ως κάτι κακό, είναι ωστόσο υπερ-απαραίτητο για τον οργανισμό μας, για να μας δίνει την απαιτούμενη ενέργεια. Κακό δεν είναι λοιπόν το συστατικό αυτό καθ’ αυτό.
Κακή είναι η υπερβολή στη χρήση του. Εξίσου κακό όμως είναι να το εξορίσουμε από τη διατροφή μας.
Διαβάστε παρακάτω σε ποιες διεργασίες παραγωγής ενέργειας του σώματός μας εμπλέκεται το άμυλο και γιατί είναι τόσο σημαντικό για τον οργανισμό μας:
Φωτοσύνθεση
Η φωτοσύνθεση είναι μία από τις πιο σημαντικές βιολογικές διεργασίες στη γη, επειδή είναι η διαδικασία με την οποία τα φυτά μετατρέπουν την ενέργεια από τον ήλιο σε αποθηκευμένη ενέργεια σε μοριακούς δεσμούς. Μέσω της φωτοσύνθεσης, τα φυτά «φιξάρουν» το διοξείδιο του άνθρακα από τον αέρα και με την προσθήκη ενέργειας και νερού, δημιουργούν υδατάνθρακες με τη μορφή μορίων γλυκόζης.
Τα φυτά χρησιμοποιούν τη ζάχαρη για να χτίσουν το μεγαλύτερο μέρος της δικής τους μάζας. Πυκνά μόρια σακχάρου συνθέτουν την κυτταρίνη, την οποία χρησιμοποιούν τα φυτά για να δημιουργήσουν ισχυρά δομικά συστατικά. Μερικά ζώα και άλλοι οργανισμοί μπορούν να διασπάσουν τη ζάχαρη σε κυτταρίνη, αλλά τα περισσότερα θηλαστικά, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων, δεν μπορούν. Ευτυχώς για εμάς, τα φυτά παράγουν επίσης μια λιγότερο-πυκνή μορφή ζάχαρης που χρησιμοποιούν για τη δική τους κυτταρική αναπνοή. Αυτή η μορφή είναι γνωστή ως άμυλο.
Κυτταρική αναπνοή
Υπάρχουν δύο σημαντικές διεργασίες στην κυτταρική αναπνοή που μετατρέπουν τα μόρια γλυκόζης που λαμβάνονται από το άμυλο σε τρι-φωσφορικό άλας της αδενοσίνης (ΑΤΡ). Η πρώτη είναι η γλυκόλυση, η οποία παράγει μια μικρή ποσότητα ΑΤΡ. Η δεύτερη είναι ο κύκλος του κιτρικού οξέος ή κύκλος του Krebs, που μπορεί να παράγει οπουδήποτε 36 έως 38 μόρια ΑΤΡ για κάθε μόριο γλυκόζης που διασπάται. Για την κυτταρική αναπνοή, χρειαζόμαστε αέριο οξυγόνο και έτσι το διοξείδιο του άνθρακα είναι ένα σημαντικό υποπροϊόν της διεργασίας της κυτταρικής αναπνοής και ο λόγος που εισπνέουμε οξυγόνο και εκπνέουμε διοξείδιο του άνθρακα.
Κυκλοφορία του αίματος
Το οξυγόνο φτάνει σε όλα τα κύτταρα του σώματος, επειδή κάθε κύτταρο υφίσταται τη δική του κυτταρική διαδικασία της αναπνοής. Τόσο το οξυγόνο όσο και η γλυκόζη, διανέμονται μέσω της ροής του αίματος ή, στην περίπτωση των νευρώνων, μέσω του εγκεφαλονωτιαίου υγρού. Το φράγμα αίματος-εγκεφάλου εμποδίζει το αίμα να κυκλοφορεί μέσω του εγκεφάλου, λειτουργώντας ως ένα φυσικό προστατευτικό στοιχείο για να αποτρέψει την πιθανότητα να πληγούν τα κύτταρα του εγκεφάλου από θέματα όπως τροφικές δηλητηριάσεις ή χαμηλά επίπεδα τοξικότητας στο αίμα μετά την κατάποση ουσιών όπως είναι το αλκοόλ.
Επειδή η γλυκόζη διαλύεται εύκολα σε πολικούς διαλύτες, μπορεί να ταξιδέψει σε διαλυμένη μορφή μέσα στο πλάσμα του αίματος. Το οξυγόνο μεταφέρεται επειδή συνδέεται με τις ομάδες της αιμοσφαιρίνης στην επιφάνεια των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Καθώς τα ερυθρά αιμοσφαίρια μεταφέρουν και εξαντλούν το οξυγόνο που συνδέεται με την αιμοσφαιρίνη, το χρώμα του αίματος μεταβάλλεται από κόκκινο σε μπλε κι αυτός είναι ο λόγος που οι φλέβες στους καρπούς μας που μεταφέρουν το αίμα πίσω στην καρδιά και τους πνεύμονες φαίνονται μπλε και όχι κόκκινες.
Κατά την επαφή με τον αέρα, ωστόσο, το αίμα είναι πάντα κόκκινο κι αυτό συμβαίνει επειδή συνδέεται άμεσα με το οξυγόνο του αέρα.
Οι αρτηρίες μεταφέρουν το αίμα μακριά από τις κοιλίες της καρδιάς σε μικρότερες αρτηρίες που ονομάζονται αρτηρίδια. Αυτά με τη σειρά τους μεταφέρουν αίμα στα μικρότερα αιμοφόρα αγγεία του σώματος, που ονομάζονται τριχοειδή. Για να επιστρέψουν το αίμα ξανά πίσω στην καρδιά, τα τριχοειδή αγγεία μεταφέρουν το αίμα στα φλεβίδια που στη συνέχεια περνούν το αίμα στις φλέβες. Το αίμα εισέρχεται στους κόλπους της καρδιάς που αντλούν το αποξυγονωμένο αίμα πίσω στους πνεύμονες για να απελευθερώσουν το διοξείδιο του άνθρακα και να πάρουν ξανά το οξυγόνο.