Πρότυπα ως αξιόπιστα εργαλεία για τη διαφάνεια και λογοδοσία Περιβαλλοντικών Ισχυρισμών
Η έλλειψη λογοδοσίας ενισχύει το greenwashing, το οποίο βρίσκεται σε ανοδική τροχιά. Συγκεκριμένα, σε μια πρόσφατη έρευνα που διεξήχθη από τη Harris Poll, σε 1,491 CEOs από όλο τον κόσμο, το 58% παραδέχτηκε ότι οι εταιρείες τους ήταν ένοχες για greenwashing. Μεταξύ των ηγετών στις ΗΠΑ, το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 68%.
Από την ίδια έρευνα, το 65% των CEOs ανέφερε ότι, παρόλο που επιθυμούν να αναπτύξουν τις προσπάθειες τους όσο αφορά τη βιωσιμότητα, δεν γνώριζαν τους τρόπους για να το επιτύχουν. Δήλωσαν επίσης ότι δυσκολεύονται στο πώς να επιφέρουν θετικές αλλαγές ως προς τον αντίκτυπό τους στο περιβάλλον και πώς να αποδείξουν αυτές τις προσπάθειες στους πελάτες τους.
Το κύριο ερώτημα τότε είναι…πως μπορεί να αποφευχθεί το greenwashing? Ανεξάρτητα από τον τομέα της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας στον οποίο επικεντρώνονται οι εταιρείες (economic, social and environmental), η διασφάλιση αξιόπιστων πρακτικών και αποτελεσμάτων αποτελούν βασικά θεμέλια. Κυρίαρχο ρόλο παίζει και η προστασία των καταναλωτών για τη διασφάλιση της διάφανης προώθησης βιώσιμων προϊόντων και υπηρεσιών που προωθεί μια εταιρεία. Γνωρίζουμε αρκετά καλά ότι υπάρχουν προϊόντα και υπηρεσίες στην αγορά οι οποίες στην πραγματικότητα δεν είναι βιώσιμα/ες όπως ισχυρίζονται.
Για την αντιμετώπιση του greenwashing, βρίσκονται σε εξέλιξη εργασίες για τη δημιουργία και τη χρήση «κοινής γλώσσας» για τη μέτρηση της βιωσιμότητας και την απόδοση της. Συγκεκριμένα, το διεθνές πρότυπο ISO 14068 Greenhouse gas management and climate change management and related activities – Carbon Neutrality, βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση και προγραμματίζεται να δημοσιευθεί περί τα τέλη του έτους. Το πρότυπο αυτό θα παρέχει μια προσέγγιση για το σχεδιασμό, την επίτευξη και την επικοινωνία σχετικά με το Carbon Neutrality. Επιπλέον σκοπός του είναι η αύξηση της δημοσιοποίησης και της διαφάνειας (disclosure and transparency). Επιπρόσθετα καθορίζει αρχές, απαιτήσεις και οδηγίες για την επίτευξη και την επίδειξη του Carbon Neutrality μέσω της ποσοτικοποίησης, μείωσης, αφαίρεσης και αντιστάθμισης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (GHG).
Είναι πλέον εμφανές ότι οι καταναλωτές στρέφονται όλο και περισσότερο προς έναν πιο υγιεινό και βιώσιμο τρόπο ζωής. Πως μπορεί να επιβεβαιωθεί πόσο διάφανη είναι μια εταιρεία? Πως μπορούν οι καταναλωτές να εντοπίσουν και αποφύγουν το greenwashing?
Για να διασφαλιστεί ότι τα μηνύματα μάρκετινγκ υποστηρίζονται από αξιόπιστες πρακτικές οι εταιρείες μπορούν να επικεντρωθούν στη χρήση διεθνώς συμφωνημένων ορισμών που λαμβάνουν υπόψη την ευρύτερη εικόνα για τις συνθήκες εργασίας, την κατασκευή, τη διανομή και τη διάθεση απορριμμάτων. Ένα εργαλείο αποτελεί και το διεθνές πρότυπο ISO 14021 Environmental Labels and Declarations: Self-declared environmental claims (Type II environmental labelling), το οποίο καθορίζει τις απαιτήσεις που χρειάζονται για τις εταιρείες οι οποίες χρησιμοποιούν αυτοδηλωθέντες περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς (self-declared environmental claims), όπως για παράδειγμα οι δηλώσεις/αναφορές (statements) που εκδίδουν, τα σύμβολα ή γραφικά μέσα που χρησιμοποιούν.
Το ISO 14021 αποτελεί σημαντικό εργαλείο για επιχειρήσεις που θέλουν να επικοινωνήσουν σχετικά με τον αντίκτυπο των προϊόντων τους στο περιβάλλον με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Παρέχει μια λίστα γενικών απαιτήσεων που μπορούν να τηρηθούν, καθορίζει συγκεκριμένους όρους που χρησιμοποιούνται συνήθως σε περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς (environmental claims) και περιγράφει μια γενική μεθοδολογία αξιολόγησης και επαλήθευσης για αυτοδηλωθέντες περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς (self-declared environmental claims).
Σημειώνεται ότι τα διεθνή αυτά πρότυπα, ISO 14021 και ISO 14068, με τη σειρά τους και αυτά συμβάλλουν άμεσα στους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UN SDGs).
Για περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με τα ISO 14021 και ISO 14068 οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ενημερωθούν ή και να εμπλακούν στη Διεθνή Τεχνική Επιτροπή Τυποποίησης ISO Technical Committee 207 Environmental Management η οποία είναι αρμόδια για τα εν λόγω πρότυπα, επικοινωνώντας με τα γραφεία του CYS στο 22.411.411 ή και στο cystandards@cys.org.cy
*Η Ναταλί Γιωργαλλά εργάζεται ως Λειτουργός Τυποποίησης Υπηρεσιών & Διοίκησης στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS).
–