Του Λάμπρου Αχιλλέως*
Όταν ένα νησί, που είναι ταυτόχρονα χώρα και μάλιστα Ευρωπαϊκή, δεν επιτρέπεται να ξεμένει από νερό. Αυτό έπαθε η Κύπρος του 2018 η οποία δεν φρόντισε να απεξαρτηκοποιηθεί από τα καιρικά φαινόμενα και έμεινε εγκλωβισμένη στη δεκαετία του 80.
Τα αποθέματα νερού είναι σε τραγική κατάσταση. Η υπεράντληση θα μας τιμωρήσει, αφού τα χειρότερα έπονται. Ο κόσμος μένει απαθείς χωρίς να αισθάνεται ότι επέρχεται καταστροφή. Οι μόνοι οι οποίοι σε λίγες μέρες, από 01 Ιουνίου, θα νοιώσουν τη δίψα θα είναι οι γεωργοί, ιδιαίτερα όσοι είναι εξαρτημένοι και συνδεδεμένοι με το Νότιο Αγωγό. Θα κλείσουν οι στρόφιγγες της παροχής νερού για όλες τις εποχιακές φυτείες και θα δοθεί 25% των αναγκών στις μόνιμες φυτείες. Δηλαδή θα διακόψουν κάθε δραστηριότητα οι γεωργοί μας αφού το κράτος δεν μερίμνησε να υπάρχουν επαρκείς ποσότητες νερού για ασκήσουν το επάγγελμα τους.
Δηλαδή εάν αύριο το Κράτος δεν αναβαθμίσει τις γεννήτριες παραγωγής ρεύματος και αυξηθεί η ζήτηση του θα διακόψει τη παροχή ρεύματος στα ξενοδοχεία? Όσο και αν ακούγεται προχωρημένο το παράδειγμα, ουσιαστικά αυτό κάνει το Κράτος, διακόπτει την παροχή νερού στους επιχειρηματίες. Σε επιχειρηματίες μάλιστα τους οποίους το ίδιο το κράτος ώθησε με συγκεκριμένα Μέτρα του ΠΑΑ 2014-2020 να ασχοληθούν με τη γεωργία. Αυτοί λοιπόν οι επιχειρηματίες γεωργοί θα καταστραφούν οικονομικά αφού έχουν κάνει επενδύσεις με δανεισμό πέραν των 40 εκ.
Ο μέσος Κύπριος θα σκεφτεί το τετριμμένο «και τι μπορούσε να κάνει το Κράτος;»
Μπορούσε να κάνει πολλά. Υπάρχει όμως χρόνος για το Κράτος να μετριάσει, έστω τις ζημιές των γεωργών και ταυτόχρονα να ξεκινήσει ένα σύγχρονο σχεδιασμό απεξάρτησης μας από τις καιρικές συνθήκες. Παραδείγματα υπάρχουν πολλά και μάλιστα σε γειτονικές μας χώρες, με χειρότερες καιρικές συνθήκες (Ισραήλ, Ιορδανία, Αίγυπτος, Ντουπάι). Να πάρουμε όχι το Ισραήλ, που το έχουμε θεοποιήσει, αλλά την Ιορδανία ή το Ντουπάι. Οιχώρες αυτές όχι μόνο έχουν εγκαταλείψειτις παρακλήσειςκαι τις προσευχές για να έχουν βροχές, αλλά βρήκαν εναλλακτικούς τρόπους παραγωγής νερού από τη θάλασσα είτε μέσω αφαλατώσεων, είτε ακόμη με πιο σύγχρονες μεθόδους εμπλουτισμού του θαλάσσιου νερού και μετατροπή του σε πόσιμο. Ακόμη έχουν προχωρήσει σε πλήρη αξιοποίηση των λυμάτων και παράγουν εξαιρετικής ποιότητας νερού για άρδευση. Όλα αυτά σε τιμές πολύ προσιτές, σε σχέση με τους μύθους των δικών μας κόστων.
Αυτό που επιβάλλεται να γίνει άμεσα είναι να κηρυχθεί η Κύπρος σε κατάσταση έκτάκτου ανάγκης όσο αφορά το υδατικό. Όσο και αν ακούγεται προχωρημένο μέτρο, αυτό θα λύσει τα χέρια του Κράτους, απεγκλωβίζοντας το από γραφειοκρατικές διαδικασίες, νομικίστικα κωλύματα και γενικούς ελέγχους. 6 χρόνια μας πήρε να συζητούμε για την αφαλάτωση της Πάφου η οποία εγκαταστάθηκε, αλλά ποτέ δεν δούλεψε στοιχίζοντας στο κράτος 30 εκ. Με το μέτρο της εκτάκτου Ανάγκης θα παρακαμφθούν όλα τα εμπόδια και σε 3 μήνες θα έχει νερό η Πάφος.
Ταυτόχρονα με το Μέτρο αυτό θα κηρυχθεί το Νερό σε φυσικό Κρατικό πλούτο όπως το φυσικό Αέριο και όλες οι επιφανειακές και υπόγειες πηγές νερού θα περιέλθουν στην διαχείριση του Κράτους για όσο διάστημα ισχύσει το μέτρο.
Δεν μπορεί ο κάθε επιχειρηματίας (και δεν είμαι λάτρης των κρατικοποιήσεων), να βγάζει από τα έγκατα της Κυπριακής γής νερό, να το εμφιαλώνει να το πουλάει σε τιμή ίση με την βενζίνη και το Κράτος να σφυρά αδιάφορα. Όση ποσότητα εμφιαλώνει άλλη τόση θα πρέπει να διοχετεύεται στο πιο κοντινό υδατικό έργο.
Και άλλα πολλά μπορούν να γίνουν. Δεν μπορεί ο ξενοδόχος να εγκλωβίζει τα 4 εκ. Τουρίστες χρησιμοποιώντας τεράστιές ποσότητες νερού χωρίς διακοπή, σε βάρος του γεωργού και από την άλλη να μην χρησιμοποιεί για την σίτιση τους ούτε ίχνος Κυπριακού προϊόντος. Το Κράτος έχει υποχρέωση λόγω ακριβώς του πλεονεκτήματος της μη διακοπής νερού προς τους τουρίστες, να υποχρεώσει τον ξενοδόχο τον εστιάτορα να έχει στο σιτηρέσιο του 70% Κυπριακά προϊόντα.
Άμεσα λοιπόν το Κράτος να κηρύξει την Κύπρο σε κατάσταση εκτάκτου Ανάγκης.
*Γ. Γραμματέας
ΕΥΡΩΑΓΡΟΤΙΚΟΥ