Το κράτος δικαίου της ΕΕ και … «οι παρδαλές κορδέλες» του Προεδρικού

Ως ο διαπραγματευτής της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωκοινοβούλιο σχετικά με τον μηχανισμό χρηματοδότησης για την πανδημία, του μεγαλύτερου μηχανισμού για διαχείριση κρίσης που υπήρξε στην ΕΕ με ποσό €672,5 δισ., υποστήριξα τη θέση ότι μόνο κράτη-μέλη που εφαρμόζουν το κράτος δικαίου της ΕΕ θα μπορούν να αξιοποιούν τον μηχανισμό, πράγμα που συμφωνήθηκε.

Πριν μια εβδομάδα, γράφαμε για την «παράδοση» δεκαετιών σε καταχρηστικούς όρους/ πρακτικές των τραπεζών στην Κύπρο, με αποτέλεσμα τεράστιες παράνομες υπερχρεώσεις, που κατέστρεψαν χιλιάδες δανειολήπτες.  Η ευρωπαϊκή νομοθεσία, η οποία επιβάλλει την προστασία των αδύνατων καταναλωτών έναντι των τραπεζών, τέθηκε σε ισχύ στην Κύπρο πριν την ένταξή μας στην ΕΕ το 2004.

Πρόκειται για υποχρέωση του κράτους για ουσιαστική συμμόρφωση και έμπρακτη διασφάλιση των αποτελεσμάτων που επιβάλλει η ευρωπαϊκή νομοθεσία μέσω των αναγκαίων εγχώριων εργαλείων και μηχανισμών,  με σκοπό την διαγραφή των παράνομων υπερχρεώσεων ή και ακύρωση ολόκληρης της σύμβασης. Αυτή η υποχρέωση ουδέποτε υλοποιήθηκε στην Κύπρο, με αποτέλεσμα μια τεράστια «τρύπα» στο κράτος δικαίου, που διαπιστώνουν πλέον τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και η αρμόδια Υπηρεσία για την εφαρμογή της συγκεκριμένης νομοθεσίας. Επιπρόσθετα, όπως αξιολογήθηκε από το Δικαστήριο της ΕΕ, το ζήτημα αυτό είναι θέμα δημόσιας τάξης και αφορά θεμελιώδη υποχρέωση ενός κράτους στην απονομή της δικαιοσύνης και εφαρμογή του κράτους δικαίου.

Τις προάλλες και με αφορμή την διαφθορά, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρθηκε σε «πυλώνες»,  «αποφασιστικότητα και ετοιμότητα για αυστηρή εφαρμογή του κράτους δικαίου» κ.ά.

Ένας από τους «πυλώνες» του Προεδρικού που αναφέρεται στην «ενίσχυση και αξιοποίηση του νομικού πλαισίου κατά της διαφθοράς και … την επίτευξη αποτελεσματικότερων και ταχύτερων διαδικασιών καταστολής», αρκεί για να φανερώσει τις … «παρδαλές κορδέλες».  Αν υπήρχε θέληση για κράτος δικαίου, η Κυβέρνηση θα ανταποκρινόταν πρώτα στις υποχρεώσεις της εδώ και χρόνια π.χ. θα μπορούσαν οι αποφάσεις της αρμόδιας Υπηρεσίας για εφαρμογή της σχετικής ευρωπαικής νομοθεσίας, να είναι δεσμευτικές.

Θα μπορούσε να συσταθεί κατάλογος με «απαγορευμένους όρους», οι οποίοι αυτόματα να θεωρούνται παράνομοι και να απαγορεύεται η χρήση τους, με διαγραφή των όποιων παράνομων υπερχρεώσεων, όπως συστήνει το Δικαστήριο της ΕΕ.

Η μεγαλύτερη απογοήτευση αφορά τα Δικαστήρια, που θα μπορούσαν να εφαρμόσουν την ευρωπαϊκή νομοθεσία ανατρέποντας την τεράστια αδικία που κατέστρεψε χιλιάδες συνανθρώπους μας. Σε άλλα κράτη-μέλη αξιοποιούν την ευρωπαϊκή νομοθεσία (όπως επιβάλλει το Ευρωπαϊκό δίκαιο) και τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ. Η Κύπρος, το υπ’ αριθμόν ένα κράτος σε παράνομους όρους/πρακτικές στην ΕΕ, βρίσκεται στο μηδέν. Ούτε ένα προδικαστικό ερώτημα υποβλήθηκε προς το Δικαστήριο της ΕΕ για θέματα καταχρηστικών όρων των τραπεζών. Αυτά δεν είναι αντιπολίτευση αλλά θέμα δικαίου.

Κώστας Μαυρίδης

– Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D) 

 Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο