Το Ευρωκοινοβούλιο έχει κατ΄επανάληψη καταδικάσει έντονα την τουρκική εισβολή του 1974 και συνεχιζόμενη κατοχή στην Κύπρο. Σε νέο ψήφισμά του, που δεν είναι νομικά δεσμευτικό, υιοθέτησε τροπολογία -κατόπιν πρωτοβουλίας του συνάδελφου Μ. Χατζηπαντέλα που συμμετέχει στην αρμόδια Επιτροπή-, την οποία στηρίξαμε οι Κύπριοι Ευρωβουλευτές, για να εξεταστεί η δημιουργία μνημείου εντός Ευρωκοινοβουλίου, για τα θύματα της τουρκικής εισβολής. Επειδή υπήρχε άλλη τροπολογία για μνημείο για τα θύματα των ολοκληρωτικών καθεστώτων στην Ευρώπη, έτσι συνδέθηκε εύστοχα και η Κύπρος. Στην πολιτική μου ομάδα (2η μεγαλύτερη) υπήρχε αρχικά δισταγμός για λόγους διαδικαστικούς, αφού οι κυριότερες πολιτικές ομάδες συμφώνησαν σε κοινά αποδεκτό κείμενο χωρίς επιπλέον τροπολογίες. Με δική μου παρέμβαση και επιχειρηματολογία, η ομάδα μου άλλαξε στάση, συμβάλλοντας στην ισχυρή έγκριση της τροπολογίας.
Επειδή το θέμα του μνημείου υπήρξε στόχος άγνοιας και ιδεοληψιών που παραπλανούν, παραθέτω αυτούσια την τροπολογία: Το Ευρωκοινοβούλιο «να εξετάσει το ενδεχόμενο διάθεσης πόρων για τη χρηματοδότηση της δημιουργίας, στους χώρους του, ενός μνημείου αφιερωμένου στα θύματα της τουρκικής εισβολής του 1974 στην Κυπριακή Δημοκρατία, συμπεριλαμβανομένων των αγνοουμένων.» Το προτεινόμενο μνημείο έχει επίκεντρο τα θύματα της τουρκικής εισβολής του 1974 και η αναφορά σε αγνοούμενους είναι διευκρινιστική και όχι το επίκεντρο. Άλλωστε, τα θύματα της τουρκικής εισβολής είναι διάφορες κατηγορίες π.χ. δολοφονηθέντες, βιασθέντα πρόσωπα κ.ά. Διάφορες φωνές στα κατεχόμενα και στις ελεύθερες περιοχές, σχολίασαν το μνημείο ως να αφορά αποκλειστικά τους Ελληνοκύπριους αγνοούμενους και όχι τα θύματα της τουρκικής εισβολής! Γιατί; Μια εύλογη εξήγηση είναι η κοινή συνισταμένη όσων επιδιώκουν να «εξαφανίσουν» από την συλλογική μνήμη την τουρκική εισβολή ως το μέγα έγκλημα στην σύγχρονη Ιστορία της Κύπρου και έτσι καταφεύγουν σε ευφάνταστες «εξισώσεις» π.χ. προβάλλουν ότι «εγκλήματα διέπραξαν και Ελληνοκύπριοι», ότι προηγήθηκε το πραξικόπημα, άλλοι υποθέτουν ότι πρόκειται για μνημείο αγνοουμένων και προβάλλουν ότι «υπάρχουν και Τουρκοκύπριοι αγνοούμενοι από το 1964.» Σε ένα πόλεμο υπάρχει ανθρώπινος πόνος εκατέρωθεν κι ειδικά για τους αγνοούμενους, αλλά η συλλογική ιστορική μνήμη είναι άλλο. Εξού και οι εγχώριοι «στρατευμένοι» στρέβλωσαν ένα ιερό θέμα, επειδή εναντιώνονται στο μνημείο καθεαυτό για την τουρκική εισβολή, χωρίς να το ομολογούν ευθέως. Τυχόν επιφυλάξεις θα ήταν καλόπιστες αν προέβαλλαν ότι το μνημείο πρέπει να επικεντρώνεται στα θύματα της τουρκικής εισβολής του 1974 στην Κυπριακή Δημοκρατία, όπως είναι η ουσία της τροπολογίας και διαχρονική θέση του Ευρωκοινοβουλίου.
Θύματα υπήρξαν ανάμεσα και στις δύο κοινότητες της Κύπρου, αλλά ενώπιόν μας έχουμε ένα ιστορικό γεγονός, την τουρκική εισβολή. Ένα μνημείο για τα θύματα της εισβολής της χιτλερικής Γερμανίας στη Σοβιετική Ένωση, δεν περιλαμβάνει τους Γερμανούς ναζί. Ένα μνημείο για τα θύματα της Ιταλικής εισβολής στην Πίνδο το 1940, δεν αφορά τα θύματα της Ιταλικής ταξιαρχίας «Τζούλια». Ένα μνημείο για τα θύματα της Γενοκτονίας των Αρμενίων, δεν περιλαμβάνει τους Τούρκους τσέτες που … «χάθηκαν». Ένα μνημείο για τους αντιστασιακούς κατά του πραξικοπήματος το 1974, δεν περιλαμβάνει τους πραξικοπηματίες. Δεδομένου ότι το Ευρωκοινοβούλιο έχει καταδικάσει το έγκλημα της τουρκικής εισβολής του 1974, η δημιουργία μνημείου για τα θύματα της τουρκικής εισβολής, πρέπει να μας βρει σύμφωνους, εκτός των «στρατευμένων» που αρνούνται την τουρκική εισβολή.
Κώστας Μαυρίδης,
Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D)