Την περασμένη εβδομάδα, απονεμήθηκε το βραβείο «Ζαχάρωφ για την ελευθερία της σκέψης», το οποίο αποτελεί το ύψιστο βραβείο του Ευρωπ. Κοινοβουλίου. Το βραβείο έχει απονεμηθεί σε προσωπικότητες απ’ όλο τον κόσμο, κάποιες ξεχώρισαν με τη στάση ζωής τους, όπως ο ίδιος ο Ζαχάρωφ, πυρηνικός επιστήμονας ο οποίος προέταξε τα ανθρώπινα δικαιώματα και φυλακίστηκε από το σοβιετικό καθεστώς. Ίδια στάση κι από τον πρώτο βραβευθέντα με το βραβειο, Νέλσον Μαντέλα, που για δεκαετίες παρέμεινε φυλακισμένος αρνούμενος την υποταγή στο ρατσιστικό καθεστώς της Ν. Αφρικής. Ίδια στάση από τον Κούρδο ηγέτη Ντεμιρτάς –ήταν άλλοτε πρότασή μου αλλά δεν βραβεύτηκε– ο οποίος δέσμιος από το τουρκικό καθεστώς παρά την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για απελευθέρωσή του, διασώζει την αγωνιζόμενη ανθρωπότητα αποκαλώντας τούς δικαστές του, μαριονέτες του καθεστώτος Ερντογάν, αρνούμενος υποταγή.
Με το βραβείο τιμήθηκαν επίσης γενναίοι ανθρωπιστές, όπως ο γυναικολόγος Μουκουέγκε από το Κόγκο, που σε κάθε άνθρωπο που περιέθαλπε, έβλεπε τη γυναίκα, τη μητέρα και τα παιδιά του, σε μια χώρα που σπάραζε από πολέμους κι όπου κορίτσια, μητέρες, γιαγιάδες, άνδρες και αγόρια, βιάζονταν συχνά δημόσια και ομαδικά. Το βραβείο απονεμήθηκε και στην 25χρονη Νάντια Μουράντ της κοινότητας Γεζίντι στο Ιράκ, όπου μαζί με χιλιάδες κορίτσια της κοινότητας, βιάστηκε, βασανίστηκε και πωλήθηκε από τους τζιχαντιστές, αλλά κατάφερε να δραπετεύσει, πρωτοστατώντας στην ανεύρεση χιλιάδων άλλων ομήρων, γυναικών και παιδιών.
Το φετινό βραβείο «Ζαχάρωφ» απονεμήθηκε στην Ιρανή, κουρδικής καταγωγής, Μαχσά Αμινί και στο κίνημα «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία» στο Ιράν. Η 22χρονη Αμινί έχασε τη ζωή της, τον Σεπτέμβριο του 2022, ενώ βρισκόταν υπό την κράτηση της ιρανικής «Αστυνομίας Ηθών» επειδή δεν φορούσε σωστά την ισλαμική μαντήλα/χιτζάμπ. Ο θάνατός της οδήγησε σε μαζικές διαδηλώσεις στη χώρα, στις οποίες πρωτοστάτησαν γυναίκες με το σύνθημα «Γυναίκα, Ζωή, Ελευθερία», ενάντια στην υποχρεωτική χρήση του χιτζάμπ/μαντήλας καθώς και άλλων μηχανισμών υποταγής.
Το ιρανικό καθεστώς απαγόρευσε στην οικογένεια της Αμινί να ταξιδέψει στο Ευρωκοινοβούλιο και έτσι το βραβείο παρέλαβαν ο δικηγόρος της οικογένειας μαζί με δύο ακτιβίστριες, οι οποίες εγκατέλειψαν το Ιράν το 2023. Η μια πυροβολήθηκε στο μάτι και η άλλη έχασε την αδελφή της, και οι δύο από πυρά των δυνάμεων καταστολής. Σ΄ ένα συγκλονιστικό μήνυμα για κατάργηση της υποχρεωτικής μαντήλας/χιτζάμπ ως μηχανισμού υποταγής και καταπίεσης στο Ιράν και αλλού, η μητέρα της Αμινί σε μήνυμά της ανέφερε ότι το όνομα της κόρης της «έγινε ο μυστικός κωδικός για την ελευθερία διαδίδοντας το όνειρο της ελευθερίας από τη γενέτειρά της, το Κουρδιστάν, σε όλο το Ιράν, τη Μέση Ανατολή και τον κόσμο».
Το πλέον παράδοξο στην όλη ιστορία υπήρξε η στάση της Ευρ. Επιτροπής, η οποία είχε χρηματοδοτήσει εκστρατεία εντός της ΕΕ αναδεικνύοντας την μουσουλμανική μαντίλα ως στοιχείο … ελευθερίας, ενώ τώρα χειροκροτούσε τον αγώνα ενάντια στην υποταγή της! Τέτοιες στρεβλωτικές ιδεοληψίες έχουμε και στην Κύπρο από ακραίους που προωθούν την «ισλαμική μαντήλα» της υποταγής στο όνομα του δήθεν «προοδευτισμού της ανοχής», ενώ στην πράξη συντάσσονται με την πλευρά των Μουλλάδων του Ιράν, καταδεικνύοντάς μας έτσι ότι ο αγώνας για ελευθερία αφορά και το σπίτι μας.
Κώστας Μαυρίδης,
Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D),
Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο