O Αναπληρωτής Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Παναγιώτης Σεντώνας προέβη σε δηλώσεις στο κρατικό κανάλι, για τον αγωγό EastMed και για τη δημιουργία ναυτικής βάσης στο Μαρί.
«Ερώτηση: Είναι αλήθεια ότι έχουμε επισπεύσει τη διαδικασία για την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας λόγω τουρκο-λιβυκών; Διότι διαβουλεύσεις και αποφάσεις ουσιαστικά είχαν ληφθεί σε τριμερείς παλαιότερα ανάμεσα σε Κύπρο-Ελλάδα και Ισραήλ. Τώρα ανακοινώνεται η υπογραφή της διακρατικής και το προφανές είναι αυτό – ότι επισπεύδονται αποφάσεις και διαδικασίες λόγω των μνημονίων Τουρκίας – Λιβύης.
Απάντηση: Η υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας στις 2 Ιανουαρίου είναι και αποτέλεσμα των επαφών που είχε και ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας την προηγούμενη περίοδο. Θυμίζω την επικοινωνία του με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο, τον ηγέτη του Ισραήλ και τον Έλληνα Πρωθυπουργό και αποσκοπεί στο να δημιουργηθεί το κατάλληλο πλαίσιο προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αποσταθεροποίηση που δημιουργείται.
Ερώτηση: Εννοείτε την τηλεφωνική επικοινωνία του Προέδρου τις τελευταίες μερικές μέρες ή κάτι γενικότερο; Ή εννοείτε στο τέλος ότι είναι πρωτοβουλία της Λευκωσίας η διαδικασία αυτή και όχι της Αθήνας, ή και των δύο;
Απάντηση: Είναι οπωσδήποτε κατόπιν συνεννόησης και με την Αθήνα και με το Ισραήλ και εννοώ και τις τηλεφωνικές επικοινωνίες, αλλά και τη σειρά επαφών που είχε όλη την προηγούμενη περίοδο και το Υπουργείο Εξωτερικών. Η υπογραφή αυτής της συμφωνίας είναι πρωτίστως ένα ζήτημα που αφορά την ενάσκηση επί του πρακτέου των κυριαρχικών δικαιωμάτων των χωρών αυτών, δηλαδή της Κύπρου, της Ελλάδας, του Ισραήλ και της Ιταλίας. Δρομολογήθηκε όλο αυτό, όχι ως ενέργεια εναντίον μιας άλλης χώρας αλλά κυρίως για τη δημιουργία ενός μηχανισμού, ενός πλαισίου, διαλόγου, συνεργασίας αλλά και ασφάλειας σε σχέση με τις εμπλεκόμενες χώρες.
Ερώτηση: Η Ιταλία γιατί δεν υπογράφει τη διακρατική αυτή τη στιγμή;
Απάντηση: Στην Ιταλία απ’ ό,τι αντιλαμβάνομαι υπήρχε μια συζήτηση ως προς τις περιοχές από τις οποίες θα περάσει ο συγκεκριμένος αγωγός, αλλά η ενημέρωση που υπάρχει είναι ότι η Ιταλία είναι θετική προς το εγχείρημα. Αναμένονται επαφές και με την Ελληνική Κυβέρνηση προς το τέλος της βδομάδας. Η πληροφόρηση μας είναι ότι θα υπάρχει εκπρόσωπος της Ιταλικής Κυβέρνησης στις 2 Ιανουαρίου, οπότε αναμένεται να δούμε την οριστικοποίηση της στάσης της Ιταλίας την επόμενη περίοδο.
Ερώτηση: Δεν είναι οποιαδήποτε διαφωνία επί της ουσίας στην περίπτωση της Ιταλίας;
Απάντηση: Πιστεύω πως όχι. Είναι ζήτημα κυρίως, όπως ανέφερα και προηγουμένως, των περιοχών που θα επηρεάσει.
Ερώτηση: Διαφωνίες δηλαδή κατοίκων αυτών των περιοχών.
Απάντηση: Ναι.
Ερώτηση: Να δούμε λίγο την πολιτική σημασία της διακρατικής συμφωνίας και ,βεβαίως, κάνοντας μια παρένθεση να πούμε ότι ουδείς γνωρίζει ακόμη εάν θα γίνει, πως θα γίνει, εάν θα φτάσουμε στον τελικό προορισμό, την κατασκευή δηλαδή του αγωγού φυσικού αερίου EastMed, είναι πολύς ο δρόμος ακόμη, χρειάζονται μελέτες, να βρεθούν κι άλλες ποσότητες φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο κ.ά.
Απάντηση: Σε αυτό έχετε δίκαιο, ότι δηλαδή η υπογραφή αυτής της συμφωνίας είναι πρωτίστως πολιτική σε αυτή τη φάση. Σε σχέση με την υλοποίηση του αγωγού, βρισκόμαστε στο στάδιο των λεπτομερών τεχνικών μελετών. Ήδη έχει εξασφαλιστεί μια σημαντική χρηματοδότηση γι’ αυτές τις μελέτες από την ΕΕ, γεγονός που εμείς αξιολογούμε ως πολύ θετικό γιατί είναι ζήτημα που αφορά και την ίδια την ΕΕ. Ωστόσο αντιλαμβάνεστε ότι είναι ένα έργο πολύ μεγάλο που θα στοιχήσει ένα μεγάλο προϋπολογισμό και η τελική του κατάληξη θα προσδιοριστεί και από τις ποσότητες του φυσικού αερίου, την εξεύρεση αγοραστών, οπότε θα δούμε πως θα εξελιχθεί.
Ερώτηση: Γι’ αυτό στη συγκεκριμένη φάση λέμε ότι έχει ιδιαίτερη πολιτική σημασία η διακρατική συμφωνία και το λέμε λόγω και της θέσης της Τουρκίας και του μνημονίου με τη Λιβύη, με την κυβέρνηση της Τρίπολης, γιατί εκεί η Τουρκία μας λέει ότι ‘μ’ αυτό το μνημόνιο που έχω υπογράψει με τη Λιβύη, δεν μπορείτε εσείς να κάνετε τον αγωγό EastMed, χρειάζεστε την έγκριση μας για να περάσει ο αγωγός, με βάση τις συμφωνίες’ που έκαναν μεταξύ τους. Άρα και το Ισραήλ στέλνει μήνυμα ότι αυτό που ισχύει είναι οι συμφωνίες που έχουν κάνει οι υπόλοιπες χώρες της περιοχής για τις θαλάσσιες ζώνες. Αυτή είναι η πολιτική σημασία αντιλαμβανόμαστε.
Απάντηση: Ακριβώς αυτό θα έλεγα προηγουμένως. Ότι σε αυτή τη φάση, η κυρίαρχη σημασία της υπογραφής της διακρατικής σημασίας είναι η πολιτική της διάσταση. Δηλαδή, ότι σε αυτή την περιοχή, τα κράτη που εμπλέκονται έχουν κυριαρχικά δικαιώματα και επί του πρακτέου παίρνουν αποφάσεις σε σχέση με αυτά τα δικαιώματά τους που είναι βασισμένα βεβαίως στο διεθνές δίκαιο, στο δίκαιο της θάλασσας. Και το πως θα εξελιχθεί ο αγωγός θα το δούμε. Θεωρούμε ότι είναι ένα τεράστιο έργο που έχει μεγάλη αξία και για τη συνεργασία στην περιοχή και για τα θέματα της ενεργειακής συνεργασίας βεβαίως και που αφορά την ίδια την Ένωση. Άρα, ας μην προτρέχουμε να προδικάσουμε είτε το ένα ενδεχόμενο είτε το άλλο και ας μείνουμε στο μήνυμα που έχει σε αυτή την παρούσα φάση η υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας.
Ερώτηση: Τονίζοντας και τη στάση στήριξης των Αμερικανών στην κατασκευή του αγωγού αυτού και έχουν στείλει και αυτοί τα μηνύματα τους.
Απάντηση: Και η όλη στάση των Ηνωμένων Πολιτείων βεβαίως αξιολογείται θετικά μετά και την υπογραφή από τον Αμερικανό Πρόεδρο του σχετικού νομοσχεδίου που αφορά την ενέργεια, την ασφάλεια στην περιοχή που ,βεβαίως, περιλαμβάνει και την άρση του εμπάργκο όπλων προς την Κυπριακή Δημοκρατία που το αντιλαμβανόμαστε και αυτό θετικά, κυρίως ως προς το ότι ήταν μια λανθασμένη ενέργεια εκ μέρους των ΗΠΑ ένεκα του ότι το εμπάργκο επιβάλλεται σε κράτη που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο και ήταν άδικη η επιβολή του ως προς τη Δημοκρατία. Οπότε γενικότερα και οι εξελίξεις σε σχέση με τις σχέσεις της Κύπρου με τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι θετικές διότι εγκαινιάζουν ένα νέο κεφάλαιο συνεργασίας.
Ερώτηση: Πάντως από το Ισραήλ δεν είχαμε ακόμη κάποια επίσημη ανακοίνωση για την υπογραφή της συμφωνίας, αλλά δεν υπάρχει κάποιο ζήτημα, έχει ανακοινωθεί από την Αθήνα, από τη Λευκωσία, η υπογραφή θα γίνει. Να σας ρωτήσουμε κ. Σεντώνα εάν μπορείτε να μας σχολιάσετε το χθεσινό δημοσίευμα της «Σημερινής» για την κατασκευή μιας σύγχρονης ναυτικής βάσης στο Μαρί με ίδια κρατικά κεφάλαια;
Απάντηση: Αυτό είναι έργο υπό μελέτη στο Υπουργείο Άμυνας, δεν έχει ακόμη συζητηθεί σε επίπεδο Υπουργικού Συμβουλίου, βρίσκεται σε στάδιο προετοιμασίας και θεωρώ σωστό ακριβώς επειδή βρίσκεται σε αυτό το στάδιο δεν είναι φρόνιμο από μέρους μας να προβαίνουμε σε συγκεκριμένες ανακοινώσεις. Θα γίνουν όλα αυτά αφού ληφθούν οι αποφάσεις εκ μέρους της Κυβέρνησης.
Ερώτηση: Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα συνεχίσει να έχει τηλεφωνική επικοινωνία με ηγέτες της περιοχής οι οποίες στηρίζουν την προσπάθεια της Κύπρου, της Ελλάδας και φαίνεται να έχει απομονωθεί διπλωματικά η Τουρκία σε αυτή τη φάση. Ακούγαμε χθες ότι θα έχει επικοινωνία με τον Βασιλιά της Ιορδανίας ο Πρόεδρος σήμερα.
Απάντηση: Η όλη προσπάθεια της Λευκωσίας θα συνεχίσει με αυτόν το ίδιο τρόπο που εξελίχθηκε μέχρι σήμερα, δηλαδή η διαχείριση με νηφαλιότητα που δεν θα οξύνει την κατάσταση, αλλά αντιθέτως θα οδηγεί τα πράγματα σε ένα πλαίσιο συνεργασίας. Βεβαίως και από όλη αυτή τη διαχείριση δεν λείπει και η αποφασιστικότητα εκ μέρους της Κυβέρνησης και είναι κάτι που ναι, θα συνεχίσει να πράττει η Κυβέρνηση, να συνεννοείται με τα κράτη της περιοχής που είναι συνεργάτες της χώρας μας ,αλλά και βεβαίως με τους θεσμούς της Ένωσης, αλλά και με χώρες της ΕΕ.»