Το ιστορικά υψηλό επίπεδο των διμερών σχέσεων, αλλά και ο στρατηγικός χαρακτήρας που έχουν αποκτήσει οι σχέσεις στις ενεργειακές εξελίξεις, με δεδομένη την παρουσία αμερικανικών εταιριών στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και ευρύτερα στην ΑΟΖ της Ελλάδας.
Όσον αφορά στη σημασία του σχήματος 3+1, συζητήθηκαν τα επόμενα βήματα που θα γίνουν για την περαιτέρω ενίσχυση του, καθώς και το ενδεχόμενο να υπάρξει συνεδρίαση σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών με την συμμετοχή του Μάρκο Ρούμπιο.
Η δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών
Με τον Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών είχαμε μια ιδιαίτερα εποικοδομητική συζήτηση. Καλύψαμε ένα μεγάλο αριθμό θεμάτων που άπτονται διμερών ζητημάτων της περιοχής, όπως η Γάζα, καθώς επίσης και θέματα όπως αφορούν στη Συρία.
Σε ό,τι έχει να κάνει με τα διμερή, συζητήσαμε την πρόοδο που έχει προκύψει σχετικά με τον στρατηγικό διάλογο.
Συζητήσαμε επίσης το ενδεχόμενο να γίνει μία ενδιάμεση αξιολόγηση προόδου, καθώς επίσης και μία ειδική μορφή συζήτησης σε τεχνικό επίπεδο, σε τεχνοκρατικό επίπεδο, σε σχέση με τη Μέση Ανατολή.
Τέθηκε επίσης το ζήτημα του 3+1 σε επίπεδο ηγετών, με την παρουσία από αμερικανικής πλευράς του κ. Rubio, καθώς επίσης και η ενεργειακή συνεργασία, δεδομένης της παρουσίας αμερικανικών εταιρειών στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), αλλά και ευρύτερα στην ΑΟΖ της Ελλάδος.
Επιπλέον, συζητήσαμε το πώς μπορεί να συμβάλλουμε σε ό,τι αφορά στο σχέδιο Trump για τη Γάζα. Η Κύπρος έχει αποδείξει τη δυνατότητα που μπορεί να προσφέρει συμπληρωματικά στην αμερικανική προσπάθεια, τόσο σε ό,τι αφορά το ανθρωπιστικό πεδίο, αλλά και πιο κάτω, στο πεδίο της ανοικοδόμησης.
Τέθηκε επίσης το ζήτημα πώς προχωράμε με την κατάσταση που διαμορφώνεται στη Συρία, πώς μπορεί να στηριχθεί η σταθερότητα του συστήματος, όπως επίσης το κοινό μας ενδιαφέρον για την προστασία των μειονοτήτων και ειδικά των χριστιανών στην περιοχή, και ιδιαίτερα στη Συρία.
Είχαμε μια ιδιαίτερα παραγωγική συζήτηση. Όπως προανέφερα, η σχέση έχει σταθερότητα, η σχέση έχει συνέπεια, η σχέση αυτή έχει συνέχεια. Είναι η δεύτερη επίσκεψη στο State Department μέσα σε 17 μήνες. Μεσολάβησε η επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στον Λευκό Οίκο, ο στρατηγικός διάλογος, η συμμετοχή μας στο Sharm El-Sheikh.
Η σχέση αυτή για εμάς έχει ιδιαίτερη σημασία. Αποτελεί πυξίδα στην εξωτερική μας πολιτική και είναι κοινή στάση και των δύο πλευρών πώς μπορούμε να δουλέψουμε τακτικότερα, για να προχωρήσουμε, να εμβαθύνουμε έτι περαιτέρω αυτήν τη σχέση.
Το Κυπριακό οπωσδήποτε ήταν θέμα, το οποίο συζητήθηκε με τον κ. Rubio. Είναι γνώστης του θέματος από την προηγούμενή του ιδιότητα. Επαναβεβαιώνει τη στάση των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (ΗΠΑ) σε σχέση με τη βάση λύσης, σε σχέση με την ανάγκη να υπάρξει πρόοδος, καθώς επίσης και το πολύ σημαντικό για την αμερικανική πλευρά που έχει να κάνει με τη σταθερότητα στην περιοχή, διότι το τι συμβαίνει στην Κύπρο επηρεάζει ευρύτερα τους αμερικανικούς σχεδιασμούς. Συνεπώς, είναι μια ιδιαίτερα θετική, ενθαρρυντική κατάληξη ως προς το ζήτημα τούτο, που προέκυψε από τη συζήτηση που αφορά στη στάση των ΗΠΑ ως Μόνιμου Μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον επίσης έδειξε η αμερικανική πλευρά για την ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) από την Κυπριακή Δημοκρατία, με πολύ συγκεκριμένα ερωτήματα, τα οποία αφορούσαν θέματα που απασχολούν την αμερικανική πλευρά. Ζητήματα, τα οποία αφορούν θέματα επενδύσεων, θέματα άμυνας, θέματα προστασίας κολοσσών τεχνολογίας, οι οποίες έχουν την έδρα τους στην Αμερική, και γενικότερα θέματα κανονιστικών πλαισίων που εφαρμόζονται από την ΕΕ.
Η Κύπρος, ως μια μικρή χώρα που θα έχει την Προεδρία [του Συμβουλίου της ΕΕ], βλέπει αυτήν την ευκαιρία ως να μπορεί να προσπαθήσει τουλάχιστον να ενισχύσει τον διάλογο και τη συζήτηση μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, κάτι το οποίο θεωρούμε και πιστεύουμε ότι αυτήν τη στιγμή δεν είναι στον βαθμό που θα μπορούσαμε, που θα έπρεπε να είναι. Άρα, από δικής μας πλευράς υπάρχει αυτή η βούληση, υπάρχει αυτή η διάθεση.
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι και από αμερικανικής πλευράς εντοπίζονται τομείς ενδιαφέροντος, όπου τα συμφέροντα των ΗΠΑ και της ΕΕ μπορούν να συγκλίνουν, εφόσον προκύψει και υπάρξει δυνατότητα περαιτέρω διαλόγου, διαπραγμάτευσης και συζήτησης.
Μέση Ανατολή
Στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής, οι δύο πλευρές εξέτασαν τον τρόπο με τον οποίο η Κύπρος μπορεί να συνεισφέρει στο σχέδιο της κυβέρνησης Τραμπ για τη Γάζα. Από κυπριακής πλευράς, υπογραμμίστηκε ότι η Λευκωσία έχει ήδη αποδείξει την αξία της στις αμερικανικές προσπάθειες, τόσο στο ανθρωπιστικό σκέλος όσο και στο επόμενο στάδιο της ανοικοδόμησης.
Τέλος, συζητήθηκε η κατάσταση στη Συρία, με έμφαση στη διατήρηση της σταθερότητας και στην προστασία των μειονοτήτων, ιδίως των χριστιανικών κοινοτήτων.