Του Κυριάκου Γιαννουκά*
Καθώς οι θερμοκρασίες πέφτουν και οι μαζικές συναθροίσεις σε κλειστούς χώρους αυξάνονται, ο κίνδυνος μετάδοσης ιογενών λοιμώξεων είναι ιδιαίτερα αυξημένος. Διόλου τυχαία είναι η αύξηση των περιστατικών Covid-19, γρίπης, ακόμη και απλού κρυολογήματος ιδιαίτερα μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων. Αυξημένα κρούσματα καταγράφει το τελευταίο διάστημα, ιδιαίτερα στον παιδιατρικό πληθυσμό, και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV). Και αν για τη γρίπη και για την Covid–19 η πλειοψηφία του κόσμου είναι επαρκώς ενημερωμένη, τουλάχιστον σε ότι αφορά τη βασική πληροφόρηση (τρόποι μετάδοσης, αντιμετώπιση, κτλ), η ενημέρωση του κοινού για τον RSV δεν είναι μάλλον αρκετή. Παρακάτω, θα επιχειρήσουμε να ενημερώσουμε γύρω και από αυτόν τον ιό, με τρόπο απλό και κατανοητό.
1.Τι είναι ο RSV;
Ο RSV είναι ιός ο οποίος προσβάλλει τους πνεύμονες και τους αεραγωγούς, προκαλώντας συμπτώματα παρόμοια με αυτά του κοινού κρυολογήματος. Προσβάλλει συνήθως βρέφη και παιδιά, ηλικιωμένους ή ενήλικες με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ αποτελεί τη συχνότερη αιτία βρογχιολίτιδας (φλεγμονή των μικρών αεραγωγών του πνεύμονα) και πνευμονίας (λοίμωξη των πνευμόνων) σε παιδιά ηλικίας κάτω του ενός έτους. Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι RSV και μπορεί κάποιος να προσβληθεί περισσότερες από μία φορές. Ο ιός είναι πολύ μεταδοτικός και εξαπλώνεται από τα σταγονίδια (βήχας, φτάρνισμα, μολυσμένες επιφάνειες) ή μέσω της επαφής (χειραψία, φιλί).
2.Ποια είναι τα συμπτώματα;
Τα συμπτώματα του RSV είναι παρόμοια με αυτά του κοινού κρυολογήματος: Kαταρροή, βήχας, πονόλαιμος. Ένας ενήλικας που έχει μολυνθεί με RSV μπορεί να μην έχει συμπτώματα, στα δε παιδιά ο ιός εμφανίζεται με συμπτώματα. Σε ασθενείς με βεβαρημένο ιστορικό ή και βρέφη ενδέχεται ο ιός να οδηγήσει σε πιο σοβαρές καταστάσεις, όπως βρογχιολίτιδα και πνευμονία.
3.Πώς μπορούμε να προλάβουμε τον ιό;
Η πρόληψη του RSV είναι σημαντική και επιτυγχάνεται με την τήρηση απλών μέτρων υγιεινής όπως:
.Σχολαστικό πλύσιμο χερών
.Αποφυγή επαφής με άτομα που νοσούν
.Καθαρισμός επιφανειών με αντισηπτικό
Στην περίπτωση του RSV, αλλά και των άλλων λοιμώξεων, είναι σημαντικό οι ενήλικες να αποφεύγουν το κάπνισμα, ενώ τα παιδιά δεν πρέπει να εκτίθενται στον καπνό.
4.Πώς γίνεται η διάγνωση του RSV;
Η διάγνωση του RSV βασίζεται, συνήθως, στην κλινική εικόνα και τα συμπτώματα του ασθενούς. Υπάρχουν, ωστόσο, περιπτώσεις που απαιτείται εργαστηριακή επιβεβαίωση, η οποία μπορεί να γίνει με συγκεκριμένες εξετάσεις, όπως είναι η καλλιέργεια του ιού, η ταχεία δοκιμή ανίχνευσης αντιγόνου (rapid test) καθώς και η μοριακή εξέταση (PCR). Δεδομένων των αυξημένων κρουσμάτων διαφορετικών ιογενών λοιμώξεων αυτή την εποχή, ένα εξαιρετικό βοηθητικό εργαλείο ως προς τη ταχύτερη διάγνωση του ασθενούς – με την καθοδήγηση πάντα του θεράποντα ιατρού – αποτελούν τα τεστ ανίχνευσης πολλαπλών ιών. Το πλέον ενισχυμένο τεστ που διατίθεται σήμερα στην Κύπρο είναι το πενταπλό τεστ, μια εξέταση η οποία ανιχνεύει ταυτόχρονα αντιγόνα πέντε διαφορετικών ιών: γρίπης Α, γρίπης Β, αδενοϊού, RSV και Covid- 19. H διαδικασία διενέργειας της εξέτασης είναι πολύ απλή, γίνεται με τη λήψη ρινοφαρυγγικού επιχρίσματος.
Oι πιο πάνω εξετάσεις πραγματοποιούνται σε κλινικά εργαστήρια και είναι σημαντικές για την επιβεβαίωση της διάγνωσης, ειδικά σε περιπτώσεις όπου τα συμπτώματα είναι ασαφή ή υπάρχει ανάγκη για εξακρίβωση της διάγνωσης.
Είναι σημαντικό οι ασθενείς να συμβουλεύονται τον προσωπικό τους ιατρό ο οποίος και θα τους συστήσει, αναλόγως και των συμπτωμάτων τους, το πλάνο εξετάσεων που θα πρέπει να ακολουθήσουν, ώστε να λάβουν τη σωστή θεραπεία.
*Βιοχημικός, Πρόεδρος Χημείου Γιαννουκά Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στην Κύπρο