Στις ταυτόσημες απόψεις Κύπρου και Αυστρίας σε πολλούς τομείς αναφέρθηκαν σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Καγκελάριος της Αυστρίας κ. Κρίστιαν Στόκερ, μετά από συνάντηση τους στο Προεδρικό Μέγαρο, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψης του κ. Στόκερ στην Κύπρο.
Στις δηλώσεις του στα ΜΜΕ μετά τις διευρυμένες συνομιλίες των αντιπροσωπειών των δύο χωρών, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «είναι με ιδιαίτερη χαρά που καλωσορίζω στην Κύπρο τον φίλο Καγκελάριο της Αυστρίας, σε ένα από τα πρώτα του ταξίδια στο εξωτερικό μετά την ανάληψη της Καγκελαρίας πριν από μερικούς μήνες, κάτι που θεωρώ αντικατοπτρίζει και τις πολύ καλές σχέσεις των χωρών μας.
Για την Κυπριακή Δημοκρατία η Αυστρία είναι πολύ περισσότερα από μια φιλική χώρα. Είμαστε καταρχάς ευγνώμονες γιατί συνεισφέρει αδιαλείπτως, εδώ και περισσότερα από 60 χρόνια, με πέραν από 10 χιλιάδες ειρηνευτές, στην Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο. Θυμόμαστε πάντα με σεβασμό και συγκίνηση, φίλε Κρίστιαν, το γεγονός ότι η Αυστρία πλήρωσε τον δικό της φόρο αίματος, καθώς 16 Αυστριακοί ειρηνευτές έχασαν τη ζωή τους υπηρετώντας εδώ στην Κύπρο. Την ίδια στιγμή, δεν ξεχνούμε ότι το 1974, κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής, η Αυστρία, ως μη-Μόνιμο Μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, στάθηκε στο πλευρό της Κύπρου, υποστηρίζοντας την κυριαρχία, την ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μας.
Σήμερα, η Αυστρία αποτελεί πολύτιμο και αξιόπιστο εταίρο εντός της ΕΕ, με τον οποίο μοιραζόμαστε κοινές πεποιθήσεις και προσεγγίσεις σε σχέση με τα θέματα που απασχολούν την ΕΕ αλλά και το μέλλον της Ευρώπης.
Μέσα σε αυτό λοιπόν το στέρεο υπόβαθρο, συζητήσαμε χθες βράδυ στο δείπνο που παρέθεσα στον Καγκελάριο και σήμερα θα συνεχίσουμε κατά τη διάρκεια του γεύματος εργασίας, θέματα που άπτονται των διμερών μας σχέσεων αλλά και που βρίσκονται στην κοινή μας ευρωπαϊκή ατζέντα.
Όσον αφορά τις διμερείς σχέσεις, οι οποίες βρίσκονται ήδη σε πολύ καλό επίπεδο, συζητήσαμε τρόπους περαιτέρω ενίσχυσής τους, ιδιαίτερα σε τομείς όπως η Ασφάλεια, ο Τουρισμός και ο Πολιτισμός, η Οικονομία, οι Επενδύσεις και η Εκπαίδευση.
Σε σχέση με την Ασφάλεια και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χώρες μας δεν είναι μέλη του ΝΑΤΟ, Κύπρος και Αυστρία έχουμε αυξημένο ενδιαφέρον για να συνεργαστούμε προς την κατεύθυνση περαιτέρω ανάπτυξης των αμυντικών μας δυνατοτήτων, αλλά και αυτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μέσα από αυτή τη συλλογιστική συζητήσαμε συγκεκριμένους τρόπους συνεργασίας.
Στον Τουρισμό έχουμε, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, σημαντική αυξητική τάση και πολύ καλή συνδεσιμότητα μεταξύ των δύο χωρών και συμφωνήσαμε για την ανάγκη αξιοποίησης και ενίσχυσης αυτής της δυναμικής. Σε σχέση με τον Πολιτισμό, πέραν της πολυσχιδούς συνεργασίας και των προοπτικών που υπάρχουν, μεταφέρω δημόσια την ευγνωμοσύνη ολόκληρου του κυπριακού λαού για την ανιδιοτελή και οικειοθελή επιστροφή 69 κυπριακών αρχαιοτήτων πέρυσι τον Νοέμβριο από Αυστριακό πολίτη, αρχαιότητες που είχαν εξαχθεί παράνομα από τα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Στον τομέα της εκπαίδευσης, στην Αυστρία υπάρχουν πολύ καλά πανεπιστήμια, διεθνώς αναγνωρισμένα, που προσφέρουν προγράμματα στην αγγλική γλώσσα και θα εργαστούμε ώστε να δούμε το ενδεχόμενο συνεργασίας, να δούμε Κύπριους φοιτητές που επιθυμούν να σπουδάσουν στο εξωτερικό να δουν την επιλογή της Αυστρίας.
Επιπρόσθετα, ενόψει της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2026, ανταλλάξαμε απόψεις για τις προτεραιότητες της Προεδρίας μας, καθώς και για ζητήματα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος και για τις δύο χώρες και για την Ένωση, όπως είναι το Μεταναστευτικό, η Διεύρυνση, η Ανταγωνιστικότητα και τα θέματα Ενέργειας, όλα ζητήματα στα οποία οι θέσεις μας συγκλίνουν σε μεγάλο βαθμό. Στο πλαίσιο αυτό, διαβεβαίωσα επίσης τον Καγκελάριο ότι η Κυπριακή Προεδρία, ένα μικρό κράτος της ΕΕ, θα αποτελέσει έντιμο διαμεσολαβητή και θα βρίσκεται στη διάθεση όλων των Κρατών – Μελών για να προωθήσει τα καλώς νοούμενα συμφέροντα της κοινής μας ευρωπαϊκής οικογένειας».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ακόμη ότι συζήτησαν το θέμα της ένταξης της Κύπρου στη ζώνη Σένγκεν και ευχαρίστησε την Αυστρία για τη στήριξη της στο θέμα αυτό.
Πρόσθεσε ότι «ευχαρίστησα τον φίλο Καγκελάριο για την έμπρακτη στήριξη της Αυστρίας, συμπεριλαμβανομένης και της συνεργασίας των αρμόδιων κυπριακών αρχών με αυστριακή εταιρεία για το σύστημα εισόδου – εξόδου στη χώρα μας (Entry Exit System).
Με τον Καγκελάριο είχαμε επίσης εκτενή ανταλλαγή απόψεων για σημαντικά περιφερειακά ζητήματα, όπως η κατάσταση στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Ενημέρωσα τον Καγκελάριο για την ανάγκη ενίσχυσης των σχέσεων της ΕΕ με τα Κράτη της περιοχής, κάτι που θα αποτελεί προτεραιότητα κατά την Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της ενεργότερης εμπλοκή της ΕΕ – χαίρομαι που διαπιστώνω ότι η Αυστρία αντιλαμβάνεται απόλυτα τη γεωστρατηγική σημασία της περιοχής και την ανάγκη να εργαστούμε περισσότερο μαζί με τα κράτη της περιοχής.
Ανταλλάξαμε επίσης απόψεις σε σχέση με τις τελευταίες εξελίξεις στο Ουκρανικό, την παράνομη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Σίγουρα χαιρετίζουμε τη μεσολαβητική προσπάθεια των ΗΠΑ και αναμένουμε να δούμε τις εξελίξεις, ευελπιστούμε ότι θα έχει ως αποτέλεσμα τον τερματισμό του πολέμου, πάντα στη βάση του διεθνούς δικαίου, του καταστατικού χάρτη των ΗΕ και του σεβασμού των αρχών της κυριαρχίας, ανεξαρτησίας κι εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και φυσικά όλων των κρατών.
Τέλος, εξέφρασα τη βαθιά μας εκτίμηση για τη διαχρονική στήριξη της Αυστρίας στις προσπάθειές μας για τερματισμό της τουρκικής κατοχής και επανένωση της Κύπρου, πάντα σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο, καθώς επίσης τις αξίες και αρχές της ΕΕ. Ενημέρωσα τον Καγκελάριο για τις τελευταίες εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένου του διορισμού ειδικού απεσταλμένων από τα ΗΕ και την ΕΕ, ο κ. Χαν όπως γνωρίζετε είναι Αυστριακός και χαιρόμαστε για την επιθυμία που εκφράζει μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες να διαδραματίσει ένα καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια μας για επανέναρξη συνομιλιών και επίτευξη συνολικής λύσης στο Κυπριακό».
Από την πλευρά του ο κ. Στόκερ είπε, μεταξύ άλλων, μιλώντας μέσω διερμηνέα, ότι «η ανταλλαγή απόψεων ανάμεσα στις δύο χώρες μας είναι πλέον θεσμός, έχει καθιερωθεί. Η Κύπρος θα αναλάβει την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και σε αυτό το πλαίσιο εγώ προσωπικά ήθελα πριν ακόμη ξεκινήσει η προεδρία, να ταξιδεύσω εδώ και να συζητήσω με τον Πρόεδρο για θέματα στα οποία έχει ήδη αναφερθεί.
Με μια πρώτη ματιά είναι πολύ διαφορετικές χώρες η Αυστρία και η Κύπρος. Η Αυστρία είναι χώρα με οροσειρές, η Κύπρος ένα πολύ ωραίο νησί, είναι αντίθετες όσον αφορά το τοπίο και το κλίμα. Παρόλα αυτά μάς συνδέουν πολλά κοινά στοιχεία από το παρελθόν και έχουμε πολύπλευρη σύνδεση και συνεχίζουμε να έχουμε προθυμία να συνεχίσουμε τις στενές διμερείς μας σχέσεις.
Σας ευχαριστούμε για τη βοήθεια προς την Αυστρία σε δύσκολες στιγμές, η Κύπρος είναι ένας πολύ σημαντικός εταίρος στην περιοχή αυτή και έχει δείξει πόσο συνεπής είναι ιδιαίτερα σε κρίσιμες καταστάσεις.
Η Αυστρία είναι υποστηρικτής της Κύπρου για την επανένωση της. Εμείς από το 1964 είμαστε παρόντες εδώ όσον αφορά την ειρηνευτική δύναμη ως ένδειξη αλληλεγγύης. Αλλά και σε πιο ευχάριστα πεδία έχουμε συνεργασία όπως για την ανάπτυξη του τουρισμού. Η Κύπρος για πολλούς Αυστριακούς είναι γοητευτικότατος προορισμός για τις διακοπές τους».
Πρόσθεσε ότι επιθυμία της Αυστρίας είναι η εμβάθυνση των σχέσεων της με την Κύπρο στον τομέα και του τουρισμού μέσω και διαφόρων προγραμμάτων, σημειώνοντας ότι στο πλαίσιο ενός επιχειρηματικού φόρουμ θα μπορέσουν να εμβαθύνουν και να διευρύνουν τις οικονομικές τους σχέσεις.
Σημείωσε επίσης ότι υπάρχει ανταλλαγή απόψεων για το θέμα αιτούντων ασύλου και της επιστροφής προσφύγων, τονίζοντας ότι υπάρχουν καινοτόμες πρωτοβουλίες από πλευράς Κύπρου και πως η Αυστρία επιθυμεί να μάθει από αυτές τις πρακτικές.
«Στο πλαίσιο της ΕΕ βαδίζουμε χέρι χέρι με την Κύπρο και χαίρομαι για την επικείμενη Προεδρία της παρά το ότι θα έχει να αντιμετωπίσει μεγάλες προκλήσεις», είπε ο κ. Στόκερ.
Πρόσθεσε ότι «και οι δύο χώρες αντιμετωπίσαμε προβλήματα μετανάστευσης και χαίρομαι που η Κύπρος έχει να μας παρουσιάσει ενδιαφέροντα μοντέλα όσον αφορά τις επιστροφές, ιδιαίτερα προς τη Συρία».
Επεσήμανε ακόμη την υποστήριξη της Αυστρίας για την ένταξη της Κύπρου στη Ζώνη Σένγκεν και την ετοιμότητα της να στηρίξει με τεχνογνωσία και εξειδικευμένο προσωπικό.
«Οι συζητήσεις μας απέδειξαν ότι βρισκόμαστε στο ίδιο μήκος κύματος, θα συνεχίσουμε τις πολύ καλές διμερείς σχέσεις και είμαι πεπεισμένος ότι η Προεδρία της Κύπρου στην ΕΕ θα είναι πολύ αποφασιστική και επιτυχής».
Σε ερώτηση για το μεταναστευτικό, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «θεωρώ ότι στο θέμα της μετανάστευσης που είναι άμεσα συνυφασμένο και με το θέμα της ασφάλειας, η Κύπρος και η Αυστρία έχουμε τις ίδιες απόψεις και προσεγγίσεις. Ως ΕΕ είχαμε καθυστερήσει στο να λάβουμε συγκεκριμένες αποφάσεις και ένα σημαντικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είναι το Σύμφωνο για τη Μετανάστευση το οποίο θα αρχίσει να εφαρμόζεται κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας, το πρώτο εξάμηνο του 2026 και είναι ένα από τα θέματα που ενδεχομένως θα έχουμε κατά τη διάρκεια του άτυπου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που θα γίνει στην Κύπρο και της συνάντησης που θα γίνει με τους ηγέτες της περιοχής.
Η μετανάστευση είναι ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα και χρειάζεται ευρωπαϊκές λύσεις. Αν δεν υπάρξει συνεργασία σε επίπεδο όλων των κρατών μελών, αν τα κράτη μέλη έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις δεν θα μπορέσουμε ως ΕΕ να αντιμετωπίσουμε αυτό το πρόβλημα. Και αυτό είναι σημαντικό και χαίρομαι γιατί η Κύπρος και η Αυστρία συμμετέχουν σε μια ομάδα κρατών μελών της ΕΕ που πρωτοξεκίνησα με έξι κράτη μέλη με πρωτοβουλία της Ιταλίας, της Ολλανδίας και της Δανίας και σήμερα πέραν των 20 κρατών μελών της ΕΕ είναι μέρος αυτής της ομάδας για την ανάγκη να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης. Γιατί η παράνομη μετανάστευση δημιουργεί προβλήματα και στον τομέα της ασφάλειας αλλά επηρεάζει αρνητικά και τη νόμιμη μετανάστευση. Δεν είμαστε εναντίον της νόμιμης μετανάστευσης. Αλλά αν δεν αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που προκύπτουν από την παράνομη μετανάστευση τότε υπάρχουν πολλές άλλες αρνητικές συνέπειες. Ως Κυπριακή Δημοκρατία έχουμε το τελευταίο διάστημα ακολουθήσει κάποια συγκεκριμένα προγράμματα ειδικότερα σε σχέση με υπηκόους της Συρίας, προγράμματα εθελοντικά, αν οι ίδιοι επιθυμούν, και χαίρομαι γιατί υπάρχει ανταπόκριση σε αυτά τα προγράμματα και είναι κάτι το οποίο μοιράστηκα με τον Καγκελάριο, ιδέες, απόψεις, προσεγγίσεις που φέρνουν αποτέλεσμα στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού».
Σε ερώτηση για την έλλειψη ευρωπαϊκής πολικής για το μεταναστευτικό και πώς μπορούν η Κύπρος και η Αυστρία να πιέσουν για εφαρμογή λύσεων από την ΕΕ, ο Καγκελάριος της Αυστρίας είπε, μεταξύ άλλων, ότι η μετανάστευση είναι ένα από τα σημαντικότερα θέματα διότι πολλά σχετίζονται με αυτό.
«Δεν είμαι τόσο απαισιόδοξος ότι δεν θα μπορέσει να υπάρξει μια λύση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, υπήρχαν πρωτοβουλίες. Η επιστροφή είναι μια τέτοια πρωτοβουλία, να τακτοποιούνται ασφαλείς τρίτες χώρες έτσι ώστε άτομα που δεν έχουν άδεια παραμονής στις χώρες μας να επιστρέφουν», είπε ο κ. Στόκερ.
Πρόσθεσε ότι «υπάρχουν επίσης διαδικασίες στα εξωτερικά σύνορα που θεωρούμε καλό βήμα. Αυτό θέλουμε να μειώσει την πίεση για άσυλο και πρέπει να υπάρξουν πρωτοβουλίες για τις αιτίες της προσφυγιάς. Είναι σωστές οι προσεγγίσεις στην ΕΕ, ίσως να δράσουμε πιο γρήγορα», είπε ο κ. Στόκερ καταλήγοντας πως η ΕΕ συνολικά πλέον ασχολείται πιο εντατικά με το θέμα αυτό και έχει πιο ταυτόσημες απόψεις ανάμεσα στα κράτη μέλη της.