Χαιρετισμός του Προέδρου της Δημοκρατίας στην τελετή απονομής βραβείων Έρευνας και Καινοτομίας της ΟΕΒ,
Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή που λαμβάνω μέρος στη σημερινή εκδήλωση της ΟΕΒ με την οποία βραβεύονται αξιέπαινες πρωτοβουλίες και δράσεις, που έχουν συμβάλει με δυναμικό και ευρηματικό τρόπο στην ανάπτυξη της έρευνας και της καινοτομίας στη χώρα μας, για περαιτέρω ανάδειξη και εδραίωση αυτού του ραγδαία αναπτυσσόμενου τομέα.
Παράλληλα, οφείλω να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στην ΟΕΒ για τη διαχρονική και συνεπή της υποστήριξη στις προσπάθειες των εκάστοτε κυβερνήσεων για υλοποίηση πολιτικών αναπτυξιακής υφής, αλλά ιδιαίτερα για τη θετική και ουσιαστική της συμβολή κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών στις επιτυχείς προσπάθειες αποκατάστασης της αξιοπιστίας και του κύρους της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Προτού προχωρήσω σε συγκεκριμένες αναφορές για την ήδη αναληφθείσα πολιτική και μελλοντικές στοχεύσεις της Κυβέρνησης για την έρευνα και την καινοτομία, οφείλω να εκφράσω τις ευχαριστίες αλλά και την ευγνωμοσύνη μου για το ότι η βιομηχανία μας, έχοντας στέρεο υπόβαθρο, επέδειξε εξαιρετικές αντιστάσεις κατά την οικονομική κρίση, στηρίζοντας σημαντικά την κυπριακή οικονομία και τις εξαγωγές.
Την ίδια ώρα θα ήθελα θερμότατα να συγχαρώ όσους επάξια βραβεύονται απόψε.
Με στόχο την περαιτέρω ενδυνάμωση και τη μετεξέλιξη της σε μια έξυπνη και τεχνολογικά ανεπτυγμένη βιομηχανία, προχωρούμε με την εκπόνηση μιας ολοκληρωμένης Εθνικής Βιομηχανικής Στρατηγικής για την περίοδο 2017-2030.
Στόχος μας, είναι η σταδιακή αύξηση μέχρι το 2030 της συνολικής παραγωγικότητας κατά 100%, την άνοδο του δείκτη καινοτομίας στο 5,5, αύξηση των εξαγωγών κατά 150% και η αύξηση της συνεισφοράς της βιομηχανίας στο ΑΕΠ στο 20% από 7% που ήταν το 2015.
Η έρευνα, η επιχειρηματικότητα και η καινοτομία, μέσω στοχευμένων μεταρρυθμιστικών δράσεων, στηρίζονται και αναπτύσσονται.
Συναφώς, θα περιοριστώ στα πλέον ενδεικτικά μέτρα που έχουμε λάβει:
• Με πρωτοβουλία της Προεδρίας, στο πλαίσιο της αναπτυξιακής μεταρρύθμισης, ετοιμάσαμε το 2015 τη Δήλωση Πολιτικής για την Επιχειρηματικότητα, με στοχευμένες δράσεις για τις επιχειρήσεις και ιδιαίτερα τις νεοφυείς επιχειρήσεις, τα λεγόμενα start ups.
• Υιοθετήσαμε φορολογικά κίνητρα για επένδυση σε νεοφυείς καινοτόμες επιχειρήσεις, όπως η φορολογική έκπτωση για επενδύσεις μέχρι 150 χιλ. ευρώ, και όχι μόνον.
• Καταθέσαμε νομοθετικό πλαίσιο για τα πανεπιστημιακά spin-offs, με στόχο τη διασύνδεση της πανεπιστημιακής έρευνας με την πραγματική οικονομία.
• Θεσμοθετήσαμε τη start-up visa, ενθαρρύνοντας νέους από μη ευρωπαϊκές χώρες και καινοτόμες ιδέες να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο.
• Διευρύναμε τα χρηματοδοτικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και πετύχαμε τη δραστηριοποίηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης στην Κύπρο, για την ενίσχυση της πρόσβασης των κυπριακών επιχειρήσεων σε νέα κεφάλαια.
• Καταθέσαμε στη Βουλή νομοσχέδιο για τη δημιουργία Υφυπουργείου Ανάπτυξης, στοχεύοντας έτσι στην αποτελεσματική διαμόρφωση μιας συνεκτικής στρατηγικής που θα εστιάζει στο τρίπτυχο έρευνας, καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, συμβάλλοντας καθοριστικά στην προώθηση του νέου αναπτυξιακού μοντέλου.
• Επενδύσαμε σε πανεπιστημιακές και ερευνητικές δομές που υπερβαίνουν τα 350 εκ. ευρώ, για την ενίσχυση των υποδομών των δημοσίων πανεπιστημίων, την αναβάθμιση των υποδομών του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής και για τη δημιουργία των Κέντρων Αριστείας για την Έρευνα και Καινοτομία, «ΚΟΙΟΣ» και «RISE», το οποίο είναι μια σημαντική για τον τόπο πρωτοβουλία που μαζί με το «ΚΟΙΟΣ» θα συμβάλουν σημαντικά και μέσα από τα προγράμματα των πανεπιστημίων, που περηφανεύομαι να πω πως απορροφούν σημαντικά κεφάλαια για την έρευνα και την καινοτομία.
Λαμβάνοντας υπόψη τη δυναμική του τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, και το γεγονός ότι σε ένα ευμετάβλητο επιχειρηματικό περιβάλλον οφείλουμε να αναπτύσσουμε και να υλοποιούμε νέες δράσεις και μέτρα που θα μας επιτρέπουν να παραμένουμε ανταγωνιστικοί σε αυτόν τον τομέα, στοχεύουμε στα ακόλουθα:
• Τη δημιουργία Επιστημονικού Τεχνολογικού Πάρκου, ούτως ώστε να ενισχύσουμε τις υποδομές για την προαγωγή της έρευνας στην υψηλή τεχνολογία στην Κύπρο, μέσω της ετοιμασίας ενός νέου πλαισίου κριτηρίων και κινήτρων. Είχαμε δύο φορές προσκαλέσει για εκδήλωση ενδιαφέροντος όμως δεν ήμασταν στα κίνητρα τόσο ελκυστικοί για να προκαλέσουμε το ενδιαφέρον. Προχωρούμε με νέες μελέτες για να δώσουμε περισσότερα κίνητρα για να προσελκύσουμε το ενδιαφέρον.
• Την εισαγωγή ενός ολοκληρωμένου νομοθετικού πλαισίου που να διέπει όλα τα θέματα που αφορούν την Έρευνα και την Καινοτομία.
• Τη θεσμοθέτηση του Επικεφαλή Επιστήμονα (Chief-Scientist), για αποτελεσματικότερη διασύνδεση της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης με τις λειτουργίες του δημοσίου και τη βελτιωμένη συνέργεια του κράτους με τον ιδιωτικό τομέα.
• Tην εισαγωγή μετρήσιμων δεικτών απόδοσης σε όλο το εύρος της ερευνητικής δραστηριότητας και των προγραμμάτων που εφαρμόζονται με δημόσιες και ευρωπαϊκές δαπάνες, έτσι ώστε να υπάρξει αναδιανομή πόρων από μη αποδοτικές σε πιο παραγωγικές δραστηριότητες.
• Την απαλλαγή από την υποχρέωση καταβολής ΦΠΑ για αγορά μηχανημάτων, μικροεξοπλισμού και υπηρεσιών, οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν μόνο για έρευνα και ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών.
• Τη στήριξη της δημιουργίας και ανάπτυξης νέων σχηματισμών για την παραγωγή καινοτομιών, όπως οι συστάδες επιχειρήσεων (clusters), και την υποστήριξη εναλλακτικών χρηματοδοτικών εργαλείων για πρόσβαση σε χρηματοδότηση (για παράδειγμα crowd funding).
• Την περαιτέρω καλλιέργεια κουλτούρας επιχειρηματικότητας μέσα στα σχολεία και μέσω των ακαδημαϊκών προγραμμάτων.
Τα ανωτέρω, σε συνδυασμό με τις υφιστάμενες δράσεις μας, εκτιμούμε πως θα έχουν ως αποτέλεσμα στο άμεσο μέλλον, η επένδυση στην έρευνα και καινοτομία να ανέλθει στο 1,5% του ΑΕΠ.
Αυτό που θα ήθελα να επισημάνω είναι το γεγονός πως για πρώτη φορά αντιμετωπίζουμε την έρευνα και την καινοτομία μέσα από ένα συνολικό πλαίσιο που περιλαμβάνει τη συνεργασία του δημοσίου τομέα με τον ιδιωτικό, τα πανεπιστήμια, τα κέντρα ερευνών και, βεβαίως, φορείς όπως η ΟΕΒ που πάντοτε πρωτοπορούσε στον τομέα αυτό.
Απτή απόδειξη τούτου, είναι πως έχουμε κατορθώσει να έχουμε τη μεγαλύτερη κατά κεφαλή απορρόφηση, 100 εκ., στην Ευρωπαϊκή Ένωση του Προγράμματος ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ 2020, το οποίο απευθύνεται κυρίως σε ερευνητικές δραστηριότητες.
Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα για ακόμη μια φορά να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στην ΟΕΒ γιατί πέραν από την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και της οικονομίας, συμβάλλει εμπράκτως και στη βελτίωση της κοινωνίας, της ποιότητας ζωής των πολιτών καθώς και στη δημιουργία κουλτούρας καινοτομίας σε όλο το φάσμα δράσης του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα.
Θα ήταν παράλειψη να μην εξέφραζα ευγνώμονες ευχαριστίες για τον ρόλο που διαδραματίσατε ως εργοδοτικές οργανώσεις μαζί με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις για να ξεπεραστούν τα προβλήματα που ως αποτέλεσμα της κρίσης αντιμετωπίσαμε και επιτυχώς διαχειριστήκαμε έτσι ώστε σήμερα να παρουσιάζεται μια σταθερή πλέον ανάπτυξη με ένα δείκτη ανάπτυξης που φτάνει το 4% του ΑΕΠ, έναν από τους υψηλότερους στην ΕΕ.
Συγχαίρω επίσης θερμότατα τους βραβευθέντες που μέσα από τις καινοτόμες ιδέες τους έχουν εξίσου συμβάλει στο οικονομικό γίγνεσθαι και στην ανάκαμψη από την κρίση.