Ο ΓΓ του ΟΗΕ είναι στη διάθεση των μερών και τα ΗΕ ενδιαφέρονται για την επανένωση της Κύπρου με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον και των δύο κοινοτήτων, είπε σήμερα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης.
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στα ΜΜΕ μετά τη συνάντηση του με τον ΓΓ του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «μόλις προ ολίγου ολοκληρώθηκε η συνάντηση με το Γ.Γ. του ΟΗΕ, κ. Αντόνιο Γκουτέρες, η οποία οφείλω να ομολογήσω ήταν ουσιαστικού περιεχομένου.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης είχα την ευκαιρία να μεταφέρω στο Γ.Γ. τις θέσεις της Ε/Κ πλευράς που συνοψίζονται:
(α) Στην ετοιμότητα αλλά και αποφασιστικότητα μας να συνεργαστούμε με τα Η.Ε. προκειμένου να επιτύχουμε την επανέναρξη των συνομιλιών, με στόχο να επιτύχουμε το ταχύτερο δυνατόν μια λύση που θα είναι απόλυτα συμβατή με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ αλλά και το Ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Στόχος έχω αναφέρει θα πρέπει να είναι το υπό συζήτηση νέο καθεστώς, να διασφαλίζει τη λειτουργικότητα, τη βιωσιμότητα και τη διάρκεια, ενώ ταυτόχρονα να είναι πλήρες απεξαρτημένο από αναχρονιστικές εγγυήσεις ή παρουσία κατοχικού στρατού.
(β) Βάση για μια νέα εντατική προσπάθεια θα είναι, πέραν των σχετικών ψηφισμάτων και του Ευρωπαϊκού κεκτημένου, η μέχρι σήμερα επιτευχθείσα πρόοδος αλλά και το περίγραμμα έξι σημείων του Γ.Γ όπως διαμορφώθηκε στις 04 Ιουλίου 2017.
(γ) Προκειμένου να στεφθεί με επιτυχία μια νέα προσπάθεια θα πρέπει η Τ/Κ και τουρκική πλευρά να θέσουν γραπτώς τις θέσεις τους και επί των έξι σημείων του πλαισίου Γκουτέρες, όπως έπραξε και η Ε/Κ πλευρά.
(δ) Προς αποφυγή μιας νέας αποτυχίας, ο Γ.Γ και /ή ειδικός προς τούτο αντιπρόσωπος του, με τη βοήθεια και των 5 Μονίμων Μελών του Σ.Α και / ή όσα εκ τούτων επιθυμούν, να διερευνήσουν αλλά και να προετοιμάσουν μια νέα προσπάθεια ώστε να μην οδηγηθούμε σε καταστροφικό αδιέξοδο.
(ε) Τόνισα τη σημασία της παρουσίας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ στη διασφάλιση ενός κλίματος ασφάλειας και σταθερότητας στο νησί, υπογραμμίζοντας πως οι τελευταίες προκλητικές ενέργειες του τουρκικού στρατού αποδεικνύουν εκ νέου την ανάγκη διατήρησης των όρων εντολής της ως έχουν.
Η αντίδραση του Γενικού Γραμματέα ήταν πως τα Ηνωμένα Έθνη παραμένουν στη διάθεση των πλευρών, τονίζοντας πως μόλις λάβει την έκθεση της κας Λούτ και ολοκληρώσει τον κύκλο επαφών με τα ενδιαφερόμενα μέρη, θα αποφασίσει τα επόμενα βήματα σε συνεννόηση με τις δύο πλευρές.
Ταυτόχρονα, σημείωσε πως στόχος των ΗΕ παραμένει η επανένωση της Κύπρου με μόνο γνώμονα το καλώς νοούμενο συμφέρον των δύο κοινοτήτων.
Καταλήγοντας, εξέφρασε τις θερμές του ευχαριστίες για την άψογη συνεργασία της Κυπριακής Δημοκρατίας με τα Ηνωμένα Έθνη».
Ερωτηθείς αν ο ΓΓ του ΟΗΕ έχει ενώπιον του τα συμπεράσματα της κας Λουτ, ο Πρόεδρος απάντησε αρνητικά.
Σε ερώτηση είπε ότι η κατάθεση χαρτών ήταν μια εκ των προϋποθέσεων που οδηγηθήκαμε στη Σύνοδο στη Γενεύη και στο Κραν Μοντανά, χάρτη που απέσυρε η τουρκοκυπριακή πλευρά.
Σε ερώτηση αν ο ΓΓ σχημάτισε εικόνα για το κατά πόσο υπάρχει έδαφος για μια νέα προσπάθεια, ο Πρόεδρος είπε ότι ο ΓΓ «ήταν ιδιαίτερα προσεκτικός επαναλαμβάνοντας ότι θα πρέπει πρώτα να λάβει την έκθεση της κας Λουτ, ποια εικόνα που αποκόμισε, τι μπορούν να προσφέρουν τα ΗΕ αναμένοντας την ολοκλήρωση και δικών του επαφών με τα εμπλεκόμενα μέρη».
Κληθείς να πει αν η επανεργοποίηση αφορά και τη συμμετοχή των πέντε Μονίμων Μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, ο Πρόεδρος είπε ότι «η παρουσία των πέντε ΜΜ είναι σε περίπτωση που συγκληθεί Σύνοδος. Όμως δεν αποκλείσαμε αν ο ΓΓ θεωρήσει χρήσιμο να καλέσει τα πέντε ΜΜ να συμβάλουν, να βοηθήσουν στο να διαμορφωθούν εκείνες οι συνθήκες ώστε να επιτρέψουν την επανέναρξη του διαλόγου. Πχ, στο πλαίσιο Γκουτέρες προνοείται, μεταξύ άλλων, η κατάργηση των εγγυήσεων και τα θέματα της κάθετης μείωσης τουρκικού στρατού με απόφαση κατά πόσο θα ήταν με οριστικό τερματισμό της παρουσίας ή ενδεχόμενα κάτι άλλο που τα μέρη αποφάσισαν. Εάν κάποια των ΜΜ μπορούν να επηρεάσουν την Τουρκία επικαλούμενα τις πρόνοιες του καταστατικού χάρτη των ΗΕ, επικαλούμενα τη Συνθήκη της ΕΕ, ότι δηλαδή δίνει επαρκή ασφάλεια, και συνεπώς ο αναχρονιστικός θεσμός των εγγυήσεων δεν απαιτείται, είναι μια σημαντική βοήθεια που θα δημιουργούσε τις προοπτικές και τις προϋποθέσεις να προχωρήσει μπροστά με προοπτική ο διάλογος».
Ερωτηθείς αν έχει διαπιστώσει τα πέντε ΜΜ να έχουν τη διάθεση να εμπλακούν στην προετοιμασία του εδάφους, ο Πρόεδρος είπε ότι «δεν τοποθετούνται όταν είναι και οι πέντε. Κατ’ ιδίαν υπάρχουν και αυτοί που είναι πρόθυμοι και θέλουν και επιδιώκουν την εμπλοκή, και άλλοι που διατηρούν επιφυλάξεις με βάση τη δική τους εξωτερική πολιτική».
Ερωτηθείς αν είναι ξεκάθαρο ότι το πλαίσιο Γκουτέρες δεν έχει σχέση με την ερμηνεία που δίνει η τουρκική πλευρά, ο Πρόεδρος είπε ότι «έχω την εντύπωση ότι ο ΓΓ μελετά τους τρόπους που θα επιτρέψουν την επανέναρξη, δεν συζητά αυτή τη στιγμή ποια είναι ή δεν είναι τα έξι σημεία του πλαισίου που κατέθεσε. Εξάλλου είναι καλά γνωστό ότι είναι με δικές του εντολές που διαμορφώθηκε στις 4 Ιουλίου το τελικό κείμενο του πλαισίου».
Κληθείς να πει αν το τέλος αυτής της περιόδου θα είναι όταν κατατεθεί η έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ο Πρόεδρος είπε «όχι. Κατά την άποψη μου θα είναι όταν καταθέσει η κα Λουτ την έκθεση της. Ενδεχόμενα να αποτυπώνονται κάποιες των θέσεων ή εάν κρίνει σοφότερο, να αποφύγει να πράξει κάτι ανάλογο αν και εφόσον υπάρξουν πρωτοβουλίες από ένα ειδικό απεσταλμένο που θα συνεχίσει τις επαφές».
Σε ερώτηση αν η κα Λουτ θα μπορούσε να είναι αυτός ο ειδικός απεσταλμένος ο Πρόεδρος είπε ότι «αυτή τη στιγμή τουλάχιστον τυγχάνει της αποδοχής όλων η κα Λουτ. Είναι καλά γνωστό ότι ο ΓΓ επιχείρησε κάτι ανάλογο και νωρίτερα φέτος με την υπόδειξη προσωπικότητας από τη Γαλλία την οποίαν η Τουρκία απέρριψε».
Κληθείς να πει αν αναμένει ότι θα γίνει ένα πήγαινε – έλα της κας Λουτ για συναντήσεις στην περιοχή, ο Πρόεδρος είπε ότι ο ΓΓ θα αποφασίσει.
Σε ερώτηση ο Πρόεδρος είπε ότι «ο ΓΓ είπε ότι είναι στη διάθεση των μερών, ότι τα ΗΕ ενδιαφέρονται για την επανένωση της Κύπρου και με αποκλειστικό γνώμονα το συμφέρον και των δύο κοινοτήτων. Είπε ότι ακόμα δεν έχει αποκρυσταλλώσει άποψη πώς μπορεί να επαναρχίσει ένας διάλογος με προοπτική επιτυχίας διότι αναμένει την έκθεση της κας Λουτ και την ολοκλήρωση των επαφών του».
Πρόσθεσε ότι οι αποφάσεις του ΓΓ θα μπορούσαν να ήταν, για παράδειγμα, να ζητήσει από την κα Λουτ να συνεχίσει τις διαβουλεύσεις μεταξύ των ενδιαφερομένων, να ζητήσει τη βοήθεια των μελών του ΣΑ ώστε να διαμορφωθούν εκείνες οι συνθήκες που θα του επιτρέψουν σε συνεννόηση με τα μέρη να ορίσει επανέναρξη του διαλόγου.
Κληθείς να αναφερθεί σε αρνητικά σχόλια για τη χθεσινή του ομιλία, ο Πρόεδρος είπε ότι «ή επιτέλους θα είμεθα κράτος των ΗΕ που συμμετέχει στο τι συμβαίνει και κράτος μέλος της ΕΕ που ενδιαφέρεται για όλα όσα πρέπει να ενδιαφέρουν τα κανονικά κράτη, ή που θα πρέπει να μετατραπούμε σε μια κοινότητα ή ένα Σωματείο που δεν έχει άλλο παρά να επαναλαμβάνει συνθήματα προκειμένου να ικανοποιηθεί το εσωτερικό μέτωπο. Δεν ήρθα εδώ να εκφωνήσω ομιλία για να ικανοποιήσω το εσωτερικό μέτωπο. Έθεσε το Κυπριακό στις σωστές του παραμέτρους, έβαλα τα πλαίσια μέσα στα οποία θα πρέπει να κινηθεί μια νέα πρωτοβουλία για να βρεθεί μια βιώσιμη και λειτουργική λύση, η οποία μάλιστα να είναι απαλλαγμένη είτε από εγγυήσεις, αναχρονιστικά συστήματα είτε από στρατεύματα. Είπα ότι η λύση θα πρέπει να συνάδει απόλυτα με τα ψηφίσματα των ΗΕ και, μεταξύ άλλων, τα ψηφίσματα μιλούν για απόσυρση των ξένων στρατευμάτων, μιλάμε για το κεκτημένο, για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συνεπώς με όλο το σεβασμό που τρέφω προς οποιονδήποτε, δεν καθοδηγούνται οι πολιτικές μου από τα social media».
Σε ερώτηση για το άνοιγμα οδοφραγμάτων, ο Πρόεδρος είπε ότι «εμείς είμαστε ήδη έτοιμοι. Εκείνο το οποίο απομένει είναι να διαπιστωθεί ότι και η άλλη πλευρά είναι από μεριάς τεχνικών προδιαγραφών έτοιμη και όχι μόνον. Διότι υπάρχει η συμφωνία ότι για να λειτουργήσει το οδόφραγμα Δερύνειας θα πρέπει να μετακινηθεί το φυλάκιο του τουρκικού στρατού. Εξ όσων γνωρίζω, από τουρκικής ή τουρκοκυπριακής πλευράς προβάλλεται ότι κάτι ανάλογο δεν έχει συμφωνηθεί ή ότι ο τουρκικός στρατός δεν έχει πρόθεση μετακίνησης του φυλακίου. Οπότε υπάρχει μια σαφέστατη παραβίαση των όσων έχουν συμφωνηθεί».
Τέλος, ερωτηθείς αν διαπίστωσε από τις επαφές του στη Νέα Υόρκη ότι στον επενδυτικό τομέα υπάρχει ενδιαφέρον, ο Πρόεδρος είπε ότι οι επαφές με τις άλλες χώρες για περαιτέρω εμβάθυνση των σχέσεων για διμερείς συμφωνίες, όπως αποφυγής διπλής φορολογίας, συμβάλλουν ώστε να ενθαρρυνθούν υπήκοοι χωρών να επενδύσουν.