Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης κατέθεσε στεφάνι στο μνημόσυνο πεσόντων κατά τη διάρκεια του Πραξικοπήματος, στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, στη Λευκωσία.
Μετά το τρισάγιο, και ερωτηθείς για τις προσδοκίες που έχει αναφορικά με την άτυπη διευρυμένη συνάντηση για την Κύπρο στη Νέα Υόρκη, ο Πρόεδρος δήλωσε: «Θα ξεκινήσω λέγοντας ότι βρισκόμαστε εδώ, για να τιμήσουμε όλους αυτούς που αγωνίστηκαν, που θυσιάστηκαν, για να υπάρχει σήμερα η Κυπριακή Δημοκρατία, που αγωνίστηκαν για την εδαφική ακεραιότητα, την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας, ό,τι πιο σημαντικό διαθέτουμε. Την ίδια στιγμή, το δεύτερο μήνυμα είναι ότι η εσωτερική ενότητα αποτελεί τη βασικότερη προϋπόθεση, για να μπορούμε να πετύχουμε τους στόχους μας. Ειδικότερα σε αυτήν τη συγκυρία, ερχόμενος στο ερώτημά σας, σήμερα το μεσημέρι αναχωρώ για τη Νέα Υόρκη.
Ξέρουμε τους στόχους μας, ξέρουμε τις επιδιώξεις μας. Για μας η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί το μέλλον της πατρίδας μας. Πηγαίνουμε στη Νέα Υόρκη, για να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για επανέναρξη των συνομιλιών. Γνωρίζω πάρα πολύ καλά τις δυσκολίες, τα προβλήματα, τις προκλήσεις, αλλά την ίδια στιγμή, γνωρίζω ότι όταν πρωτοξεκινήσαμε αυτήν την προσπάθεια, να σας θυμίσω τον Μάρτιο του 2023, λαμβάνοντας υπόψη τις τουρκικές προσεγγίσεις, ούτε διορισμός Προσωπικού Απεσταλμένου θα υπήρχε, ούτε η διευρυμένη συνάντηση στη Γενεύη, ούτε διορισμός [Ειδικού Απεσταλμένου] από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), και πολλά άλλα. Επαναλαμβάνω, δεν υποβαθμίζω, δεν παραβλέπω τις δυσκολίες. Πάντα υπήρχαν δυσκολίες στο Κυπριακό, αλλά έχουμε ένα ξεκάθαρο πλάνο, έναν ξεκάθαρο σχεδιασμό, και βάσει αυτού θα κινηθούμε και στη Νέα Υόρκη.»
Ερωτηθείς κατά πόσον θα υπάρξει παρουσία της ΕΕ, δεδομένου ότι στην άτυπη διάσκεψη της Γενεύης υπήρξε επιστολή εκ μέρους της ΕΕ και αν θα επιχειρηθεί κάτι αντίστοιχο και αυτήν τη φορά, ο Πρόεδρος είπε: «Η επιστολή της ΕΕ, ένα σημείο αναφοράς σε σχέση και με το ενδιαφέρον της ΕΕ, αλλά και το πλαίσιο της λύσης. Ακολούθησε ο διορισμός Ειδικού Απεσταλμένου [της ΕΕ], που ήταν ένα αίτημα της Λευκωσίας. Η παρουσία του κ. Hahn στη Νέα Υόρκη θα ήταν βοηθητική. Είναι γνωστή η προσέγγιση της τουρκικής πλευράς. Εκείνο που εργαζόμαστε είναι με την επανέναρξη ουσιαστικών συνομιλιών, η ΕΕ η να είναι παρούσα. Την ίδια στιγμή, όλο αυτό το διάστημα εργάζεται ο κ. Hahn προς όλες τις κατευθύνσεις, και ειδικότερα προς την κατεύθυνση της Τουρκίας. Γνωρίζετε πολύ καλά ότι η όποια εξέλιξη στις ευρωτουρκικές σχέσεις, που αποτελεί στρατηγικό στόχο για την Τουρκία περνά μέσα και από τις εξελίξεις στο Κυπριακό.»
Κληθείς να σχολιάσει αν θα υπάρξουν κόκκινες γραμμές, ο Πρόεδρος είπε: «Φυσικά υπάρχουν κόκκινες γραμμές και τα όποια Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης θα πρέπει να αποσκοπούν να ενισχύσουν την προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου. Τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης δεν είναι κάτι που αντικαθιστά τη λύση του Κυπριακού ή μπορεί με οιοδήποτε τρόπο να αντικαταστήσει στη λύση του Κυπριακού. Αντίθετα, πρέπει να δώσει ώθηση για επανέναρξη των συνομιλιών και λύση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου. Άρα, ναι, είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που προωθούν την επίλυση του Κυπριακού στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου. Την ίδια στιγμή, για να αναφερθώ σε μια βασική κόκκινη γραμμή, δεν είμαστε πρόθυμοι σε καμία περίπτωση να συζητήσουμε οποιαδήποτε Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα οποία παραπέμπουν στις γνωστές τουρκικές προτάσεις και θέσεις περί λύσης δύο κρατών.»
