Είμαστε πανέτοιμοι για την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), κατά την οποία θα αναλάβουμε τρεις πολύ συγκεκριμένους στόχους, ανέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης, προσερχόμενος στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε στην ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ, στον ρόλο της Κύπρου ως γέφυρας μεταξύ της ΕΕ και της Μέσης Ανατολής, και στην προσπάθεια επίλυσης σημαντικών θεμάτων που επηρεάζουν την καθημερινότητα των πολιτών της ΕΕ, όπως το στεγαστικό.
Ταυτόχρονα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης εξέφρασε ιδιαίτερη ικανοποίηση για τον ρόλο που η ΕΕ επιχειρεί να διαδραματίσει στη μεγάλη προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλίων, και συγκεκριμένα για τα συμπεράσματα για την Τουρκία, όπου γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στη βάση λύσης του Κυπριακού και στα ψηφίσματα, ειδικότερα για την περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου.
Ο Πρόεδρος χαιρέτισε επίσης την επιστολή της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το θέμα της μετανάστευσης και τις δύο πολύ συγκεκριμένες αναφορές στη χώρα μας.
Συγκεκριμένα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δήλωσε:
«Πρόκειται για το τελευταίο Συμβούλιο πριν την ανάληψη της Προεδρίας [του Συμβουλίου της ΕΕ] σε 13 ημέρες. Μια Προεδρία, την οποία είμαστε πανέτοιμοι να αναλάβουμε με τρεις πολύ συγκεκριμένους στόχους. Να ενισχύσουμε τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ. Όλα αυτά τα θέματα που θα συζητηθούν σήμερα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι θέματα, τα οποία θα κληρονομήσουμε και κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας [του Συμβουλίου της ΕΕ] και ακριβώς αποσκοπούν στο να ενισχύσουμε τη στρατηγική της αυτονομία. Δεύτερον, να φέρουμε την EE ουσιαστικά κοντά στις χώρες της περιοχής, στην ευρύτερη Μέση Ανατολή. Και τρίτον, να δώσουμε απαντήσεις στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι ευρωπαίοι πολίτες, όπως τα θέματα του στεγαστικού, το κόστος της ενέργειας – όλα αυτά που επηρεάζουν την καθημερινότητά τους. Έχουμε ένα πολύ σημαντικό Συμβούλιο σήμερα, κατά τη διάρκεια του οποίου, εκείνο που θα κυριαρχήσει είναι οι συζητήσεις για την οικονομική ενίσχυση της Ουκρανίας. Μια οικονομική ενίσχυση, η οποία είναι αναγκαία, για να μπορεί να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις της Ρωσικής εισβολής και κατοχής.
Εκείνο που θέλουμε να διασφαλίσουμε –είναι κάτι που συζητήθηκε και προηγουμένως στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα– είναι ότι όποια οικονομική βοήθεια από πλευράς ΕΕ, ειδικότερα για τα θέματα άμυνας και ασφάλειας της Ουκρανίας, δεν μπορεί να δαπανηθεί σε χώρες, οι οποίες έχουν υπό κατοχή ευρωπαϊκό έδαφος ή απειλούν κράτη μέλη της ΕΕ.
Από εκεί και πέρα, θέλω να χαιρετίσω τα συμπεράσματα της Προεδρίας για το θέμα της διεύρυνσης. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι το Συμβούλιο χαιρετίζει τον διορισμό του κ. Hahn, του Προσωπικού Απεσταλμένου της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και προσβλέπει στη συνεργασία μαζί του.
Ήταν ένας στόχος που θέσαμε από την πρώτη στιγμή ανάληψης της διακυβέρνησης του τόπου. Ήταν ένας στόχος που κάποιοι θεωρούσαν στην Κύπρο ότι ήταν ουτοπία. Χαίρομαι, γιατί όχι μόνο έχει επιτευχθεί ο διορισμός, όχι μόνο γιατί το Συμβούλιο για πρώτη φορά μιλά για την ανάγκη συνεργασίας με τον κ. Hahn, αλλά γιατί η EE μετά από αρκετές προσπάθειες βλέπουμε να επιχειρεί να διαδραματίσει ένα πρωταγωνιστικό ρόλο στη μεγάλη προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλίων.
Από εκεί και πέρα, στα συμπεράσματα για την Τουρκία, είναι σημαντικές οι αναφορές στη βάση λύσης του Κυπριακού. Είναι σημαντική η αναφορά στα ψηφίσματα, ειδικότερα για την περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου. Μας δίνει μια βάση, έτσι ώστε να σπρώξουμε ακόμη περισσότερο την ανάγκη ειδικότερα για το θέμα της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου.
Θέλω να χαιρετίσω επίσης την επιστολή της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το θέμα της μετανάστευσης και τις δύο πολύ συγκεκριμένες αναφορές στη χώρα μας. Η πρώτη αφορά στην πρόοδο της χώρας μας, της Κυπριακής Δημοκρατίας, στην προσπάθειά της να γίνει πλήρες μέλος του Σένγκεν, ένας πολιτικός στόχος που έχουμε θέσει. Και κατά δεύτερον, η αναφορά στις σημαντικές κινήσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, ειδικότερα στο θέμα των επιστροφών.
Θέλω να σημειώσω ότι η χώρα μας έχει αυξήσει τις επιστροφές πέραν του 60%, ενώ την ίδια στιγμή έχει μειώσει τις εισροές περισσότερο από 80%. Και το μοντέλο που χρησιμοποιούμε στην Κύπρο μάς έχει ζητηθεί από αρκετά κράτη μέλη να το μοιραστούμε μαζί τους ακριβώς λόγω των πολύ θετικών αποτελεσμάτων.
Ελπίζω σε ένα πολύ παραγωγικό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Είναι η ώρα των αποφάσεων σε όλα τα θέματα, επαναλαμβάνω, το θέμα της Ουκρανίας είναι αυτό που θα κυριαρχήσει και ελπίζω ότι απόψε θα βγούμε ακόμα πιο ενωμένοι.»
Κληθείς να απαντήσει σε ερώτηση δημοσιογράφου αναφορικά με τις παραβιάσεις των κυρώσεων κατά της Ρωσίας από τουρκικές εταιρείες, και κατά πόσον αυτό θα συζητηθεί στο σημερινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε:
«Κατά τη διάρκεια του προηγούμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είχα δώσει συγκεκριμένες πληροφορίες [για] τουρκικές εταιρείες, οι οποίες χρησιμοποιούνται για την παραβίαση των κυρώσεων και στη Ρωσία, αλλά και στο Ιράν. Και όπως ανέφερα και σήμερα το πρωί στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, οι κυρώσεις –η επιβολή των κυρώσεων– είναι ένα ισχυρό εργαλείο που έχουμε ως ΕΕ, και θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτό πρέπει να είναι πλήρως αποτελεσματικό, αντιμετωπίζοντας όλες αυτές τις χώρες που επιχειρούν να παραβιάσουν τις κυρώσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, το θέμα θα συζητηθεί και πάλι σήμερα κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την Ουκρανία.»
Σε ερώτηση σχετικά με τις προτεραιότητες της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ σχετικά με τις υπό ένταξη χώρες και τη διεύρυνση της ΕΕ γενικότερα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης δήλωσε:
«Η διεύρυνση αποτελεί προτεραιότητα για την Κυπριακή Προεδρία [του Συμβουλίου της ΕΕ]. Η διεύρυνση είναι ένα σημαντικό γεωπολιτικό εργαλείο της ΕΕ και πρέπει να κάνουμε πολύ περισσότερα. Πρέπει να φέρουμε αποτελέσματα. Σε αυτό το πλαίσιο, κατά τη διάρκεια της Προεδρίας μας, θα καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια, για να επιτύχουμε ουσιαστική πρόοδο. Όσον αφορά τη Μολδαβία, είχα τη χαρά να υποδεχθώ την Πρόεδρο της χώρας στην Κύπρο την περασμένη εβδομάδα. Συζητήσαμε πώς μπορούμε να δώσουμε μεγάλη ώθηση στη διαδικασία προσχώρησης της Μολδαβίας. Η Πρόεδρος της Μολδαβίας και ο λαός της Μολδαβίας έκαναν το καθήκον τους και τώρα είναι η σειρά μας να ανταποκριθούμε.»
Ερωτηθείς για τις πανευρωπαϊκές κινητοποιήσεις από τους αγρότες και στην ανταπόκριση από την ΕΕ σχετικά με τις ανησυχίες που εγείρουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απάντησε:
«Είναι ένα θέμα που κάθε φορά που έχουμε συζήτηση των θεμάτων του προϋπολογισμού –και είναι και σήμερα μια σημαντική συζήτηση, μια πρώτη ουσιαστική συζήτηση στο θέμα του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ)– έχουμε αυτές τις αντιδράσεις από πλευράς των αγροτών. Το ΠΔΠ, δηλαδή ο προϋπολογισμός της ΕΕ για τα επόμενα επτά χρόνια, θα πρέπει από τη μια να αντικατοπτρίζει τις σημερινές προτεραιότητες της ΕΕ –άμυνα και ασφάλεια, θέματα μετανάστευσης, θέματα ανταγωνιστικότητας– αλλά την ίδια στιγμή να διασφαλίζει αυτές τις πολιτικές της ΕΕ που διαχρονικά έχουν στηρίξει σημαντικούς τομείς της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ένας από αυτούς είναι ο πρωτογενής τομέας, η Κοινή Αγροτική Πολιτική, η οποία θα πρέπει να ενισχυθεί. Σήμερα, επαναλαμβάνω, θα είναι μια πρώτη συζήτηση σε σχέση με το ΠΔΠ. Είναι, αν θέλετε, η μεγαλύτερη πρόκληση αυτή τη στιγμή, λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα που έχουμε αυτή τη στιγμή ενώπιόν μας, που θα κληθούμε ως Προεδρία να διαχειριστούμε, με στόχο –γιατί υπάρχει αυτή η ιδιαιτερότητα που ελπίζω να την πετύχουμε– μέχρι το τέλος του 2026 να έχουμε πολιτική συμφωνία για το ΠΔΠ.»
Σε ερώτηση δημοσιογράφου για τη στήριξη που εκφράσθηκε στις προσπάθειες των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων χθες, και κατά πόσον το θέμα περιλαμβάνεται στις προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε:
«Η διεύρυνση, όπως ανέφερα και προηγουμένως, είναι στις προτεραιότητες της Κυπριακής Δημοκρατίας [του Συμβουλίου της ΕΕ]. Έχουμε ως ΕΕ ένα γεωπολιτικό εργαλείο, το οποίο δυστυχώς το έχουμε χάσει γιατί δεν υπάρχει η αναγκαία πρόοδος στο θέμα της διεύρυνσης. Θεωρούμε ότι έχουμε ένα σχεδιασμό, τον παρουσίασα και χθες το βράδυ ενώπιον των ηγετών των Δυτικών Βαλκανίων, έτσι ώστε να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος, όχι άλλα λόγια. Και ειδικότερα, για να μιλήσω και πιο συγκεκριμένα για το Μαυροβούνιο, λαμβάνοντας υπόψη την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, έχουμε παρουσιάσει ένα σχεδιασμό, έτσι ώστε να υπάρχει ουσιαστική πρόοδος.»
Τέλος, σε ερώτηση σχετικά με τη διαδικασία που λαμβάνονται αποφάσεις και πως, κατά την Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, θα λαμβάνονται υπόψη ανησυχίες που εκφράζονται από όλες τις χώρες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Βελγίου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απάντησε:
«Δεν είμαστε εδώ για να επιβάλουμε οτιδήποτε στο Βέλγιο ή οποιαδήποτε άλλη χώρα. Είμαστε εδώ, ώστε με βάση τις συζητήσεις που θα κάνουμε, με βάση τη συναίνεση, να καταλήξουμε σε συμφωνία. Κατανοώ πλήρως και συμμερίζομαι τις εύλογες ανησυχίες του Βελγίου ή οποιουδήποτε άλλου κράτους μέλους της ΕΕ. Επομένως, δεν είμαστε εδώ για να επιβάλλουμε κάτι σε κανέναν. Σας ευχαριστώ.»