Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Αναστασιάδης, σε χαιρετισμό του στη συνεστίαση του Συνδέσμου Αγωνιστών Πόλης και Επαρχίας Λεμεσού (ΣΑΠΕΛ), στην αίθουσα εκδηλώσεων «νέο Φιέστα» στη Λεμεσό, τόνισε ότι είμαστε αποφασισμένοι να εμπλακούμε σε διάλογο για λύση του Κυπριακού, αλλά δεν πρόκειται να αποδεχθούμε λύση που δεν θα είναι βιώσιμη και λειτουργική.
Αυτούσια η ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας στη συνεστίαση του ΣΑΠΕΛ:
“Αισθάνομαι πραγματικά ιδιαίτερη συγκίνηση και χαρά και περισσότερο τιμή που παρευρίσκομαι ανάμεσα στους ανθρώπους που το ’55 έδωσαν ό,τι ήταν δυνατόν σε αυτή την πατρίδα για να αποκτήσει την ανεξαρτησία της, όταν το ’64 έδωσαν ό,τι ήταν δυνατόν για να προστατεύσουν την Κυπριακή Δημοκρατία, όταν το 1974 αγωνίστηκαν ενάντια στον Τούρκο εισβολέα, προκειμένου να αποτρέψουν το αποτέλεσμα μιας προδοσίας που προέρχετο από την ελληνική χούντα.
Νιώθω πραγματικά ιδιαίτερη τιμή να είμαι ανάμεσα σε ανθρώπους που έδωσαν υπόσταση στην Κυπριακή Δημοκρατία, που συνεχίζουν να αγωνίζονται και να στηρίζουν κάθε προσπάθεια, προκειμένου να πετύχουμε μια λύση που θα δικαιώνει τις προσδοκίες του Ελληνισμού, που θα επανενώνει την πατρίδα μας, που θα δημιουργεί τις συνθήκες μέσα από την ειρήνη να συνδημιουργήσουμε με το σύνοικο στοιχείο, τους συμπατριώτες μας Τουρκοκύπριους.
Αισθάνομαι απόλυτα τη βεβαιότητα ότι οι απλοί άνθρωποι του λαού, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι, δεν έχουν τι θα διαχωρίσουν, αλλά τι και πάνω σε ποια βάση θα κτίσουν, έτσι ώστε να μπορέσουν, μακράν της αδικίας, να δημιουργήσουν ένα καθεστώς βιώσιμο, λειτουργικό που δεν θα διακυβεύει τη σημερινή κατάσταση πραγμάτων, αλλά θα δημιουργεί τις προοπτικές σε ένα ευρωπαϊκό κράτος, έτσι ώστε ειρηνικά να συμβιώσουμε και να δημιουργήσουμε.
Αυτό που αποτελεί πρόβλημα δεν είναι οι αγνοί Τουρκοκύπριοι συμπατριώτες, είναι η στρατηγική της Άγκυρας να ελέγξει ολόκληρο το κυπριακό οικοδόμημα. Και αυτό είναι, δυστυχώς, το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε και αυτό ήταν η αιτία τον περσινό Ιούλιο που μια τιτάνια προσπάθεια να πετύχουμε λύση οδηγήθηκε σε αδιέξοδο.
Βασικές προϋποθέσεις για να υπάρξει προοπτική και μέλλον είναι πέραν και πάνω από όλα να υπάρξει αλληλοσεβασμός. Να αναγνωρίζει η καθεμιά των κοινοτήτων, από την ώρα που έχουμε δεχθεί την πολιτική ισότητα, ότι δεν μπορεί να διεκδικεί να κυβερνήσει την άλλη. Και ιδιαίτερα δεν μπορεί η μειοψηφούσα κοινότητα να θέλει να επιβληθεί στην πλειοψηφούσα μέσα από αξιώσεις, όπως είναι η θετική ψήφος των Τουρκοκυπρίων. Και το επισημαίνω, διότι, δυστυχώς, αν ήταν ανεξάρτητοι και μακράν κάθε επιρροής ή εξάρτησης οι Τουρκοκύπριοι, ενδεχόμενα θα υπήρχε η προοπτική και της λύσης και της ανοχής κάποιων ανεπιθύμητων συμβιβασμών.
Αλλά το χείριστο και πάνω από όλα είναι ότι, δυστυχώς, οι Τουρκοκύπριοι, λόγω της κατοχής, λόγω της επέμβασης της Τουρκίας, της στρατιωτικής εισβολής του 1974, λόγω των εν τω μεταξύ μεσολαβησάντων φαίνεται δυστυχώς να εξαρτώνται απόλυτα από την Άγκυρα, είτε λόγω της παρουσίας κατοχικού στρατού είτε λόγω ης παρουσίας των παρανόμως εμφυτευθέντων εποίκων είτε λόγω της οικονομικής εξάρτησης και όλα αυτά σε συνδυασμό με τις αξιώσεις της Τουρκίας που θέλει να συνεχίσουν αναχρονιστικές εγγυήσεις, αλλά και μονομερή δικαιώματα επέμβασης και όχι μόνον, αλλά και στρατιωτική βάση και μόνιμη παρουσία τουρκικού στρατού.
Διερωτώμαι ειλικρινά εάν η οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα, και θα επεκταθώ πέραν της Ευρώπης, εάν οποιαδήποτε άλλη χώρα έχει ανάλογες αναχρονιστικές εγγυήσεις με δικαιώματα επέμβασης της οποιασδήποτε τρίτης χώρας. Διερωτώμαι αν η Λιθουανία, η Εσθονία, οι βαλτικές χώρες ή οποιαδήποτε άλλη χώρα του πρώην ανατολικού μπλοκ, όπως αποκαλούνται, θα δεχόταν ποτέ μια γείτονα χώρα, όπως είναι η Ρωσία, να ήταν εγγυήτρια των βαλτικών χωρών ή οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα να χρειάζεται ξένες εγγυήσεις.
Αυτά είναι τα κωλύματα, και πρέπει ο καθένας να τα συνειδητοποιήσει, που αντιμετωπίζουμε. Είμαστε αποφασισμένοι για τον διάλογο, είμαστε αποφασισμένοι να εξεύρουμε λύση, είμαστε αποφασισμένοι για την ειρήνη και τη σταθερότητα. Αλλά ταυτόχρονα υπάρχουν και τα ελάχιστα και στοιχειώδη. Το θέμα είναι να δημιουργήσουμε ένα κράτος που να είναι βιώσιμο, να είναι πραγματικά ανεξάρτητο, όπως και ο ΓΓ των ΗΕ έχει καθορίσει, να είναι κανονικό κράτος, λειτουργικό και απόλυτα να συνάδει με τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες. Διαφορετικά θα είμαστε ένα υποχείριο της Άγκυρας, ένα προτεκτοράτο ης Άγκυρας.
Θέτω ένα απλό ερώτημα προς κάθε Κύπριο που επιθυμεί τη λύση όπως όλοι μας.
Αλλά υπάρχουν και κάποιοι που θέλουν περισσότερο να θεωρούν ότι την ευθύνη φέρουμε εμείς. Ποια πολιτική ηγεσία θα δεχόταν να υπάρχουν εγγυήσεις, μονομερή επεμβατικά δικαιώματα, στρατιωτική βάση, μόνιμη παρουσία τουρκικού στρατού, αλλά πέραν αυτού και το δικαίωμα του βέτο μιας κοινότητας που της αναγνωρίζουμε την πολιτική ισότητα, αλλά θέλει να έχει ακόμη περισσότερα δικαιώματα.
Ένα παράδειγμα: αν μετά τις μελέτες που χρηματοδοτεί η ΕΕ με 34 εκ., καταδειχθεί ότι ο αγωγός East Med είναι ο προσφορότερος για τη μεταφορά αερίου προς την Ευρώπη και χρειάζεσαι για να αποφασίσεις τη θετική τουρκοκυπριακή ψήφο, όταν η Τουρκία λέει ότι ο αγωγός πρέπει να περνά από την Τουρκία. Σας ερωτώ, θα μπορέσουμε να υλοποιήσουμε ποτέ μια ευρωπαϊκή ανάγκη; Εάν αποφασίσουμε την επομένη να πωλήσουμε μέρος του φυσικού μας αερίου προς την Αίγυπτο. Ποιά θα είναι η στάση των Τουρκοκυπρίων όταν η Άγκυρα θεωρεί ότι ο Πρόεδρος Σίσι, η σημερινή ηγεσία της Αιγύπτου, είναι από τους μεγαλύτερους εχθρούς της Τουρκίας.
Αυτό θα είναι ένα λειτουργικό κράτος; Και αυτό με καλούν κάποιοι να αποδεχθώ;
Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι αν δεν πιστέψω, πριν να πω τι θέλω να πιστέψω, ότι η λύση που προτείνεται δεν είναι βιώσιμη, λειτουργική, δεν θα δημιουργεί ένα κανονικό κράτος, όπως ο ΓΓ το έχει περιγράψει, αν δεν προστατεύονται τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα – όπως η ΕΕ καθορίζει διότι είμαστε ένα ευρωπαϊκό κράτος – ο ίδιος προσωπικά δεν πρόκειται να αποδεχθώ ανάλογες ρυθμίσεις.
Αλλά και ταυτόχρονα, παρά την απόλυτα αποφασιστικότητα να εμπλακώ και πάλι σε ένα διάλογο, θέλω να ξεκαθαρίσω ότι αυτά που έχω προαναφέρει αποτελούν βασικές αρχές. Δεν είναι προϋποθέσεις, είναι βασικές αρχές μιας ομαλής μετάβασης σε ένα καθεστώς που θα δημιουργούσε προϋποθέσεις, όχι των φαινομένων μετά το ’60, αλλά των φαινομένων που θέλουν ένα κράτος επιτέλους να νιώθει ότι είναι ανεξάρτητο, ότι οι Κύπριοι αποφασίζουν για τους Κύπριους και όχι κάποιοι τρίτοι για μας.
Είναι υποχρέωση μου να προστατεύσω τα συμφέροντα της ελληνοκυπριακής κοινότητας. Δεν παραγνωρίζω ποτέ τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων, αλλά την ίδια ώρα και δεν θα επιτρέψω να υπάρχει ασέβεια στα δικαιώματα των Ελληνοκυπρίων.
Θέλω να σας διαβεβαιώσω και θέλω να στείλω ένα ισχυρό μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση και προς όσους με κρίνουν ή με επικρίνουν: Δεν μίλησα και δεν μιλώ για δύο κράτη. Μίλησα και μιλώ για τον αναγκαίο προβληματισμό σε περίπτωση που συνεχίζουν να είναι οι ίδιες οι αξιώσεις της Τουρκίας, τι πρέπει η ελληνοκυπριακή πολιτική ηγεσία να πράξει. Και αυτό που πρέπει να πράξει είναι να προβληματιστεί τι είναι αυτό που θα διασφαλίσει τη ειρήνη, τη σταθερότητα, την προοπτική και το μέλλον αυτής της χώρας. Αν αυτό παρερμηνεύεται από κάποιους, οι οποίοι θεωρούν ότι την ευθύνη φέρουμε εμείς και όχι η τουρκική ή η τουρκοκυπριακή πλευρά, επιλεκτικά επιλέγουν και διαστρεβλώνοντας μεταφέρουν κάποια μηνύματα προς την ελληνοκυπριακή κοινότητα, δυστυχώς αποδυναμώνοντας τη διαπραγματευτική μας θέση.
Όμως δεν είναι η πρόθεση μου σήμερα να ασχοληθώ με όσα θεωρούν ότι μπορεί να υπηρετούν κομματικές σκοπιμότητες. Πρώτιστη και πάνω από όλα προτεραιότητα μου είναι το συμφέρον της πατρίδας μας και αυτό θα υπηρετήσω και αυτή την εντολή έλαβα από τον Κυπριακό Ελληνισμό.
Θέλω να σας συγχαρώ για τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνεται, όπως η σημερινή για να τιμήσετε σήμερα αγωνιστές και αγωνίστριες που πρόσφεραν τα πάντα για αυτό τον τόπο. Ένιωθα ότι ήταν υποχρέωση μου να είμαι παρών, είναι η ελάχιστη υποχρέωση και ελάχιστη τιμή προς όλους όσοι θα τιμηθούν εν συνεχεία. Θέλω να εκφράσω ευγνωμοσύνη για την προσφορά σας και την ικανοποίηση μου διότι μέσα από τις δράσεις σας δίνεται η ευκαιρία στην πολιτεία να αναγνωρίσει την προσφορά των αγωνιστών, προσφορά που δεν ήταν μόνο στους απελευθερωτικούς αγώνες, αλλά εκτείνεται και στους κοινωνικούς είτε λέγεται Μέλαθρο Αγωνιστών είτε λέγεται Ταμείο Προστασίας των όσων έχουν αγωνιστεί και τόσες άλλες δράσεις.
Εκφράζω την ευγνωμοσύνη της Πολιτείας, αλλά και τις προσωπικές μου ευχαριστίες και θερμά μου συγχαρητήρια για τις δράσεις σας.
Εύχομαι το καλύτερο σε όλους και ιδιαίτερα στην Κύπρο μας.”